عمل به روایت ضعیف نزد علمای اهل سنت
یکی از اتهامات وهابیت به شیعه این است که عمل علمای شیعه حدیث را صحیح میکند و شیعیان به علم رجال اهمیت نمیدهند.
در جواب میگوییم اگر آنان خود را جزء اهل سنت میدانند، بدانند که این قاعده در بین عالمان اهل سنت نیز پذیرفته شده است؛ ابن همام از علمای حنفی میگوید: عمل علما موافق یک حدیث، سبب صحیح بودن آن حدیث میشود.[ فتح القدير، ج3، ص493] او از مالک بن انس نقل میکند که اگر حدیثی نزد عالمان مدینه مشهور باشد، برای عمل کردن به آن لازم نیست سند صحیحی داشته باشد.[همان]
مصطفى إسماعيل از علمای اهل سنت در کتاب درایه خود در پاسخ به این سؤال که اگر علما حدیث ضعیفی را متفقاً قبول کنند، میتوان عمل کرد؟ میگوید: جماعتی از علما تصریح کردهاند به احتجاج به این شیوه و آن به این دلیل است که عمل علما به حدیث یا به معنی آن حدیث، ضعف سند را جبران میکند؛ بلکه این قویتر است از تبعیت حدیث ضعیف دیگری که علما بر آن اتفاق ندارند؛ پس عمل علما به حدیث باعث تقویت آن میشود.[إتحاف النبيل بأجوبة أسئلة علوم الحديث، ج2، ص246]
پس روایتی که سندش ضعیف باشد، اگر علما طبق آن عمل کنند، روایت صحیح میشود.
پینوشت:
«ومِمَّا يُصَحِّحُ الْحَدِيثَ أَيْضًا عَمَلُ الْعُلَمَاءِ عَلَى وَفْقِهِ.» فتح القدير، ابن همام حنفی، ج3، ص493.
«شُهْرَةُ الْحَدِيثِ بِالْمَدِينَةِ تُغْنِي عَنْ صِحَّةِ سَنَدِهِ.» فتح القدير، ابن همام حنفی، ج3، ص493.
«س 228. حديث سنده ضعيف، لكن وصفه بعض العلماء بأنه تُلُقِّي بالقبول، فهل يُعمل به، أم لا؟
ج 228. صرح جماعة من العلماء بالاحتجاج بما كان هذا سبيله، وذلك لأنَ عمل العلماء بالحديث أو بمعنى الحديث يجبر الضعف في سنده، بل هو أقوى من مجرد متابعة ضعيف آخر، فإن العمل بالحديث مما يؤكده ويقويه.» إتحاف النبيل بأجوبة أسئلة علوم الحديث والعلل والجرح والتعديل، مصطفی بن اسماعیل سلیمانی، ج2، ص246.
افزودن نظر جدید