آیا عقیده شیعه در حکومت، منجر به دیکتاتوری حاکم میشود؟
اگر گفته شود طبق اعتقاد شیعه، قائل به انتصابی بودنِ حاکم از جانب خدا باشیم، دیگر نقش مردم در حکومت و انتخاب حاکم نادیده گرفته میشود و این هیچ تفاوتی با دیکتاتوری ندارد.
پاسخ این است: شیعه، گرچه مشروعیت الهی حاکمیت امام معصوم را از جانب خدا میداند، ولی امام معصوم برای حکومت نیازمند مشروعیت سیاسی و مقبولیت مردمی نیز هست و پس نیازمند بیعت مردم و پذیرش ولایتش از جانب آنهاست. از اینجا مفهوم دیکتاتوری و استبداد، از مفهوم انتصابی بودنِ حاکمیت معصوم جدا میشود؛ در دیکتاتوری، انتخاب و مقبولیت مردمی، نقشی در حاکمیت سیاسی دیکتاتور ندارد و باز از همینجا مفهوم حاکمیت انتصابیِ فرد منتصب با مفهوم حاکمیت انتخابیِ فرد منتخب، تفاوت مییابد؛ مردم در برابر عدمپذیرش حاکمیت حاکم الهی مسئولند و مؤاخذه میشوند، ولی در حاکمیت انتخابی، اگر مردم فرد منتخبشان را کنار نهند، هیچ مسئولیت و سرزنشی بر آنان نخواهد بود؛ چون متصدی آن جایگاه تنها با انتخاب مردم مشخص میشود، ولی در جایگاه حاکمیت الهی، انتصاب نقش اساسی دارد و اگر مردم، فرد منتصبِ خدا را نپذیرند، در واقع حکم خدا را نپذیرفته و در قبالش از سوی خدا مواخذه خواهند شد.
افزودن نظر جدید