پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ نکاح از توصیه‌های دین مبین اسلام است، تا جایی که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) نکاح را از سنت خود دانسته و می‌فرمایند «مَنْ أَحَبَّ أَنْ يَكُونَ عَلَى فِطْرَتِي فَلْيَسْتَنَّ بِسُنَّتِي وَ إِنَّ مِنْ سُنَّتِيَ النِّكَاح‏.[1] هر کس دوست دارد که بر فطرت پاک باشد، به سنت من عمل کند و سنت من در ازدواج است». در احادیث زیادی که در منابع خاصه و عامه آمده است، پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) نکاح را به خود اختصاص داده است و در اهمیت آن فرموده است: «فَمَنْ رَغِبَ عَنْ سُنَّتِي فَلَيْسَ مِنِّي‏.[2] کسی‌که به سنت من عمل نکند، از من نیست.» اکنون سوال این است که چرا نکاح و ازدواج، این‌قدر مهم است، که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) آن را به خود اختصاص داده و می‌فرماید از سنت من است!؟

برای پاسخ به این سوال باید گفت: بین نکاح، و اجتماع نر و ماده، فرق است؛ زیرا همه‌ی حیوانات و گیاهان ازدواج دارند، اما نکاحی که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) مورد نظرش است، با اجتماع نر و ماده بسیار متفاوت است. از این‌رو نکاح را به خود منتسب کرده و آن را از سنت خود بر شمرده است.
نکاح از نظر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) محلی است، برای به‌وجود آمدن انسان عالم و آگاهی که خداوند، در هنگام آفرینش او فرمود: «فَتَبارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخالِقين‏.[مومنون/14] پس بزرگ است خدايى كه بهترين آفرينندگان است‏.» از این‌رو پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) برای ازدواج و شب زفاف، آداب و مقدماتی را ذکر می‌کند، که باید رعایت شود، زیرا در صورت عمل نکردن به این آداب فرزند کر، کور، خُل و ... به‌دنیا خواهد آمد.
هر چند در جوامع مذهبی نیز به این آداب و دستورات کمتر عمل می‌شود، از همین‌رو فرزندانی که به‌دنیا می‌آیند، بسیاری از اوقات مریض و دچار بیماری هستند.
حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) در توصیه‌هایی به داماد خویش حضرت امیرالمومنین، علی (علیه السلام) آداب نکاح را بیان فرمودند، که باید حتماً عمل شود، تا انسانی صحیح و سالم، به‌دنیا بیاید.

توصیه های پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله) به دامادش علی (علیه السلام) در شب اول زفاف:
1- یا على! در اوّل و وسط و آخر ماه، با همسرت نزدیكى مكن، زیرا در این اوقات، جنون و جذام و فلج اعضا یا ناقص العقلى، بر همسر و فرزندش هجوم كند.
2- یا على! بعد از ظهر نیز با همسرت مقاربت نكن، زیرا اگر فرزند، نصیبتان شود، چپ چشم باشد و شیطان را خوش آید، كه فرزندان آدم چپ چشم باشند.
3- یا على! در حین مقاربت، سخن مگو، زیرا ممكن است، فرزندى كه به‌وجود آید، لال باشد.
4- یا علی! کسی به فرج زنش نگاه نکند و هنگام مواقعه دیده خود را ببندد، زیرا نظر كردن در آن هنگام، به‌عورت زن، موجب كورى فرزند باشد.
5- یا على! به‌عشق و هواى زن غیر خودت با همسرت میاویز، چرا كه من می‌ترسم، اگر فرزندى پسر نصیبتان شود، مخنّث و خود فروش و زن مآب باشد و یا دیوانه و ناقص العقل.
6- یا على! هر كس در رخت‌خواب، با حالت جنابت، با عیالش بود، قرآن نخواند، زیرا من می‌ترسم، آتشى از آسمان بیاید و هر دو را بسوزاند. (مراد سوره‌هایی است که سجده واجب دارد)
7- یا على! با همسرت مجامعت مكن، مگر تو دستمالى داشته باشى و او دستمالى و پارچه‏‌اى دیگر، و هر دو با یك پارچه خود را پاك نكنید، كه نطفه روى نطفه واقع شود و موجب دشمنى و عداوت میان شما گردد و كار را به جدائى و طلاق كشاند.
8- یا على! در حال ایستادن با همسرت نزدیكى مكن، زیرا این عمل، كار الاغ است و اگر فرزندى میان شما تولید شود، در بستر بول كند، چنان‌كه حمار در هر كجا بول كند.
9- یا على! در شب عید قربان، با زنت هم‌خوابگى مكن، زیرا اگر فرزندى پیدا شود، شش انگشتى باشد، یا چهار انگشتى.
10- یا علیّ! با همسرت در زیر درخت میوه، مجامعت مكن، زیرا اگر داراى فرزند شوى، او مردى جلّاد، آدم‌كش و جاسوس خواهد شد.
11- یا علی! در مقابل خورشید، با زنت هم‌بستر مشو، مگر این‌كه پرده‏‌اى بیاویزى، تا شما را پنهان كند، زیرا اگر داراى فرزند شوید، آن فرزند همیشه با فقر و تنگ‌دستى، دست به‌گریبان است، تا روز مرگش.
12- یا علی! میان اذان و اقامه مؤذّن، با همسرت مقاربت مكن، زیرا اگر فرزند به‌هم‌ رسانید، خون‌ریز خواهد گشت و بدان حریص باشد.
13- یا على! در حالى‌كه زنت حامله است، با او مواقعه مكن، مگر این‌كه قبلا وضو بسازى، زیرا در آن صورت، فرزندت كور باطن و بخیل باشد.
14- یا على! در نیمه شعبان، با زوجه‌‏ات نزدیكى نكن، زیرا اگر فرزندى برایتان پیدا شود، شوم و بد فال و نامبارك و نحس باشد و نحسیش در چهره‏‌اش هویدا باشد.
15- یا على! در اواخر ماه شعبان، یا یكى دو روز به‌آخر مانده با همسرت نزدیكى مكن، زیرا اگر فرزندى نصیبتان شود، گمرك‌چى یا از اعوان ظلمه شود و در خدمت حكومت ظالم باشد و كشتار جماعت بسیارى از مردم، به‌دست او انجام گیرد.
16- یا علیّ! در بام خانه‌‏ها با همسرت، هم‌خوابگى مكن، زیرا اگر فرزندى برایتان آید، منافق و ریاكار و بدعت‌گذار باشد.
17- یا على! هرگاه به‌سفرى از منزل خارج شدى، در آن شب با عیالت نزدیكى مكن، زیرا اگر فرزند به‌هم رسانید، مال را در راه نادرست خرج خواهد كرد و این آیه را رسول خدا (صلّى اللَّه علیه و آله) قرائت فرمود: «إِنَّ الْمُبَذِّرِینَ كانُوا إِخْوانَ الشَّیاطِینِ‏.[اسراء/27] چرا كه تبذيركنندگان، برادران شياطينند.»
18- یا على! اگر در سفرى از شهر خارج شدى، تا سه شبانه‌روز با عیالت هم‌بستر مشو، چرا كه اگر فرزندى برایتان آید، دستیار ظالمان خواهد شد، بر علیه تو.
19- یا على! با همسرت در اوّل ساعت شب مقاربت مكن، زیرا اگر فرزنددار شوید، اطمینان نیست كه ساحر نباشد و دنیا را بر آخرت ترجیح ندهد.
یا على این سفارشات را بگوش بسپار، چنان‌كه من از جبرئیل به‌خاطر سپردم.[3]

پی‌نوشت:

[1]. کلینی، اصول کافی، دار الكتب الإسلامية، تهران، 1407ق، ج5، ص496.
[2]. بخاري، محمّد بن اسماعيل (م 256)، صحيح بخاري، تحقيق: محمد زهير بن ناصر، دار طوق النجاة، چاپ اوّل، 1422هـ. ق، ج7، ص2، ح5063.
نيشابوري، مسلم بن حجّاج (261)، المسند الصحيح المختصر بنقل العدل عن العدل إلى رسول الله صلى الله عليه وسلم، تحقيق: محمد فؤاد عبد الباقي، دار إحياء التراث العربي، بيروت، بي تا، ج2، ص1020.
نسائي، احمد بن شعيب (303)، السنن الصغرى، تحقيق: عبد الفتاح أبو غدة، مكتب المطبوعات الإسلامية، حلب، چاپ دوّم، 1406 هـ.ق، ج6، ص60.
کلینی، اصول کافی، دار الكتب الإسلامية، تهران، 1407ق، ج5، ص496.
فیض کاشانی، وافی، كتابخانه امام أمير المؤمنين على عليه السلام‏، اصفهان، 1406ق، ج22، ص704.
[3]. «يَا عَلِيُّ لَا تُجَامِعِ امْرَأَتَكَ فِي أَوَّلِ الشَّهْرِ وَ وَسَطِهِ وَ آخِرِهِ فَإِنَّ الْجُنُونَ وَ الْجُذَامَ». ابن بابویه، من لایحضره الفقیه،دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه قم‏، قم، 1413ق، ج3، ص552-554. 

نویسنده: مجتبی محیطی