این حدیث از جعلیات «علی بن جمیل رقّی» است. ما این حدیث را از دیدگاه علمای اهل‌سنت بررسی می‌کنیم:
طبرانی آن را نقل کرده و گفته است: جعلی است، و علی بن جمیل، وضّاع و بسیار جعل کننده حدیث است، او متفرّد به این حدیث است و از او، معروف بن ابی معروف بلخی و عبد العزیز بن عمرو خراسانی که مردی مجهول است، سرقت نموده است.[2]
ابو‌نعیم اصفهانی نیز این حدیث را از طریق علی بن جمیل وضّاع نقل کرده است.[3]
و نیز ختلی در الدیباج از طریق عبد‌العزیز بن عمرو خراسانی نقل کرده، که به تصریح ذهبی، در او جهالت است و روایت باطل است و آفت آن عبد العزیز است.[4]
ابن عدی نیز آن را از طریق معروف بلخی نقل کرده؛ ولی بعد از آن می‌گوید: «این معروف غیر معروف است و شاید آن را از علی بن جمیل سرقت کرده باشد».[5]
ذهبی نیز می‌گوید: «این حدیث موضوع و جعلی است؛ ولی مشهور به علی بن جمیل است».[6]
ابن عدی می‌گوید: «او احادیثی را دنبال کرده که نمی‌توان از آن متابعت کرد».[7]
خطیب بغدادی نیز از طریق حسین بن ابراهیم احتیاطی از علی بن جمیل وضّاع نقل کرده است.[8]
ذهبی بعد از ذکر این حدیث، از این طریق می‌گوید: «این حدیث باطل است و متّهم به آن حسین احتیاطی است.»[9] و در جایی دیگر هم می‌گوید: «این حدیث باطل است.»[10]
و نیز ابن کثیر در «البدایة و النهایة» از طریق طبرانی نقل کرده و آن‌گاه می‌گوید: «این حدیث ضعیفی است که در سند آن کسانی هستند که راجع به آن‌ها حرف است و خالی از منکر نیست».[11]
این حدیث یکی از احادیثی بود که مورد جعل واقع شده است و سعی بر این بوده این القاب را به کسانی بدهند که سزاوار آن نبوده‌اند، اما ناقل حتی از دیدگاه علمای اهل‌سنت شخصی کم ارزش می‌باشد. پس این روایت به هیچ وجه قابل پذیرش نخواهد بود.

پی‌نوشت:

[1]. الدر المنثور فی التفسیر بالمأثور، السیوطی، دار المعرفة للطباعة والنشر، بیروت، لبنان، ج 4، ص 154.
[2]. المعجم الکبیر، احمد طبرانی، مکتب ابن تیمیه، قاهره، ج 11، ص 76، ح 11093. «حدثنا سعید بن عبد ربه الصفار البغدادی ثنا علی بن جمیل رقی ثنا جریر عن لیث عن مجاهد عن ابن عباس قال: لا اله الا الله...»در مورد علی بن جمیل رقی دیگران هم نظر داده‌اند: به همین کتاب در پاورقی آن رجوع شود.
[3]. حلیة الاولیاء، ابو نعیم اصفهانی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج 3، ص 304، «حدثنا القاضي أبو احمد محمد بن احمد بن ابراهيم ثنا احمد بن الحسين ابن عبدالملك ثنا علي بن جميل ثنا جرير عن ليث عن مجاهد عن ابن عباس قال قال رسول الله صلى الله عليه وسلم في الجنة شجرة شك عن ابن جميل ما عليها ورقة إلا مكتوب عليها لا إله إلا الله محمد رسول الله أبو بكر الصديق عمر الفاروق عثمان ذو النورين هذا حديث غريب من حديث ليث عن مجاهد تفرد به علي بن جميل وهو الرقى عن جرير.»
[4]. میزان الاعتدال، ذهبی، شمس الدین، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج 2، ص 633، رقم 5120، «عبد العزيز بن عمرو عن جرير بن عبدالحميد،فيه جهالة والخبر باطل ، فهو الآفة فيه.» جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[5]. الکامل فی ضعفاء الرجال، جرجانی، عبدالله بن عدی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج 6، ص 325، « هذا يعرف بعلي بن جميل عن جرير وكان يحلف فيقول حدثنا والله جرير ومعروف لعله سرقه على ان أحمد بن عامر.»
[6]. میزان الاعتدال، ذهبی، الشمس الدین، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج 4، ص 145، رقم 8660. « معروف بن أبى معروف البلخى، عن جرير بن عبدالحميد؛ قال ابن عدى : يسرق الحديث. حدثنا أحمد بن عامر البرقعيدى ، حدثنى معروف...» جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[7]. الکامل فی ضعفاء الرجال،جرجانی، عبدالله بن عدی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج 5، ص371،
[8]. تاریخ بغداد، خطیب بغدادی، ج 5، ص 4، وج 7، ص 337.
[9]. میزان الاعتدال، ذهبی، الشمس الدین، ج 1، ص 540، رقم 2018. «وقال الهيثم بن خلف: أنبأنا الحسن بن عبدالرحمن الاحتياطى، حدثنا جرير، عن ليث، عن مجاهد، عن ابن عباس ، قال : قال رسول الله صلى الله عليه وسلم : ليس في الجنة شجرة إلا على كل ورقة منها مكتوب لا إله إلا الله، محمد رسول الله، أبوبكر الصديق، عمر الفاروق، عثمان ذو النورين، قلت : هذا باطل ، والمتهم به حسين.» جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[10]. همان، ج 4، ص 146، رقم 8660. « هذا موضوع ، لكنه مشهور بعلى بن جميل، عن جرير، وكان يحلف فيقول: حدثنا والله جرير.»
[11]. البدایة  و النهایة، ابن کثیر، دارالفکر، بیروت، ج 7، ص 206، حوادث سنة 35 هجری. « فإنه حديث ضعيف في إسناده من تكلم فيه و لا يخلو من نكارة،و اللّٰه أعلم.»