1. آنچه از متون دست اول به دست می‌آید مدارای کوروش با مردمان است. بخشی‌هایی را برای شما نوشتم و بخش‌هایی را جویندگان حقیقت با دانلود متون دست اول خودشان می‌توانند دریابند. پادشاهان دیگر می‌کشتند و افتخار هم می‌کردند. نوشته‌های شاهان آشور را ببینید. اما کوروش کوشید تا کم‌تر خونی ریخته شود و افتخار خود را خدمت به مردم می‌دانست. این را هرودوت و گزنوفون می‌گویند. این متون قابل دانلود و مطالعه است. 2. درباره‌ی برخی نوشته‌ها برداشت‌های متفاوتی می‌شود داشت. پژوهشگر واقعی باید به برای خوانندگان مطالب خود مشخص کند که این برداشت خاص من است نه این‌که این خود حقیقت است. در متن سالنامه‌ی نبونید در آغاز جمله‌ای، ضمیر او آمده است و به‌راستی روشن نیست که این ضمیر به چه کسی بازمی‌گردد. 3. درستش است است که بنویسند: او (nebonid or cyrus ؟) و بعد توضیح دهد که برخی این او را به کوروش و برخی به نبونید بازمی‌گردانند و به نظر من با این دلایل به این یکی باز می‌گردد و به آن یکی بازنمی‌گردد. نباید نظر خودمان را له یا علیه کوروش با متن سالنامه مخلوط کنیم. «به نظر من» هم دلیل می‌خواهد. 3. حتی درباره‌ی این که عقب‌نشینی بوده یا شورش علیه نبونید اختلاف نظر وجود دارد چون متن اصلی در این زمینه روشن نیست. ما باید هر دو سوی این موضوع را ببینیم. گزاره‌ی تاریخی را بی‌کم و کاست بگوییم و بعد برداشت خودمان را بگوییم. مخلوط‌کردن این‌ها با هم ستم به خوانندگان است. 4. این که گفته‌اید مردم از شهرشان دفاع کرده‌اند، در متن اصلی نیست اما فرض کنیم نظر شما درست است. پس بسیج شدند و سنگر ساختند و در درگیری نظامی کشته شدند. بنابراین انتقادی بر کوروش نیست. اگر بگویید او متجاوز بوده است که هرودوت و گزنوفون بابلیان را متجاوز معرفی کرده‌اند. 5. کوروش در حالی با مردم میان‌رودان مدارا کرد که این مردم بارها به عیلام، انشان و ماد لشکرکشیده و کشتار و غارت کرده بودند. البته مردم عیلام هم چنین کارهایی را در میان‌رودان کرده بودند. کوروش چاره را در مدارا و احترام به قوم‌ها و باورهای مختلف دید و برای همین کارش پرآوازه شد. 6. بسیار از نویسندگان و حتی پژوهشگران دچار این معضل بزرگ شده‌اند که گزاره و برداشت را با هم مخلوط می‌کنند. خواننده‌ی هوشمند باید بتواند تشخیص دهد که آیا نویسنده‌ای دچار این معضل هست یا نه و در کجاها دیدگاه‌های خود را بر متن تاریخی تحمیل کرده است. 7. عبارت (fact versus opinion) را جست‌وجو کنید و ببینید که این مهارت را از دبستان به کودکان می‌آموزند. بسیاری از اختلاف‌ها بر سر همین آمیختگی است. به سخن مرتضی مطهری «دست مالی شدن زیاد یک مسئله علمی از طرف هر فرد و هر دسته‏‌ای چهره و قیافه او را عوض می‏‌کند و کار طالبان و پژوهندگان را دشوار می‏‌سازد.»