سلفی اعتدالی
فعالیتهای جهادی تکفیری وهابیت، در قالب احزاب و گروههای به اصطلاح اسلامی انجام میشود و خشونت جزو لاینفک اندیشههای آنها است. پرورش گروههای تندرو و متعصب مانند طالبان و جیشالعدل و جبهةالنصرة و... یکی از اقدامات اصلی وهابیت است، تا بتواند سیاستهای خود را در منطقه پیاده کند و خاورمیانهی پر تنش و ناامنی به وجود آورد.
سلفیگری اصلاحی ذاتا با دیگر جریانهای سلفی متفاوت است. این جریان بر خلاف دیگر فرقههای سلفی در جهت تقریب و همگرایی اقدام میکند.
سلفیگری تبلیغی گرایش از سلفیت است که محور فعالیت خود را تبلیغ اندیشه های سلفی میداند. سلفیه تبلیغی در همین راستا شبهاتی علیه مسلمانان مطرح میکند.
اندیشه ی سید قطب و محمد قطب، تأثیری عمیق بر جامعهی عربستان نهاد. تحت تأثیر این اندیشه، وهابیان که سال ها خودشان را با معنی ارائه شده از جانب محمد بن عبدالوهاب دربارهی توحید سرگرم کرده و مراقب قبرها بودند و گمان نمیکردند که مفهوم دیگری نیز در این باره وجود داشته باشد، به ناگاه با قرائت جدیدی روبرو شدند که با توحید ساختگی آنها منافات داشت.
زیدی مذهبان به دو قسم «زیدی اهل بیتی» و «زیدی سلفی» تقسیم میشوند. زیدی اهل بیتی یا همان حوثیها امروزه به پیروی از امام حسین و زید بن علی در مقابل استکبار ایستادگی میکنند. در مقابل جریان «زیدی سلفی» از وهابیت تبعیت میکند و در واقع عامل نفوذی عربستان در داخل یمن است و از نظر تسلیحاتی و اقتصادی از طرف عربستان پشتیبانی میشود.
وجود رویکرد های اعتدالی در بین سلفیان پتانسیل و امکان بالقوه ایست برای تغییر روند تند و تکفیری موجد در بین جریان های وهابی و یا جهادی. شناخت و ارتباط و تقریب و با این گروها هم راه را برای دور کردن این جریان ها از افراط است و هم تقویت این جریانات به حساب می آید که در استراتژی تقریب مذاهب باید به آن توجه داشته باشیم
اخوان المسلمین دارای رهبرانی «تشکیلاتی» و «فکری» است. اولین رهبر تشکیلاتی، حسن البناء بود و اکنون محمود عزت رهبری اخوان را برعهده دارد، که از سال 2013 میلادی به سمت رهبری اخوان انتخاب شده است. اما رهبران فکری اخوان المسلمین را جناب محمد غزالی و سید قطب برعهده دارند و اکنون یوسف قرضاوی رهبری این جریان را عهده دار است.
اخوان المسلمین یکی از جمعیتهای بزرگ سیاسی در دوران معاصر است، ولی با این حال نتوانسته است به یک فعالیت گسترده سیاسی موفق دست یابد؛ در این که چه عامل یا عواملی باعث شده است، که اخوان به نتیجهای مطلوب دست نیابد، سخن فراوان است، اما به نظر میرسد مهمترین عامل در نداشتن رهبری کاریزما و مذهبی نهفته باشد.
مولوی عبدالرحمن سربازی: در این مقطع حساس، وحدت کلمه در مقابل استکبار، از اوجب واجبات است، و ما برای اینکه دست تفرقه افکنان را کوتاه نموده و در برابر استعمارگران کنونی بایستیم، گام به گام با سائر فرق اسلامی حرکت کرده و در یک کلمه میگوییم: که ما وهابی نیستیم! بلکه سنی حنفی و در خط مشی سیاسی علیه استکبار و استعمار پیر میباشیم.
عالمان بیدار در اقصی نقاط جهان اسلام در هرجایی که احساس کنند خطری در کمین عزت و عظمت امت نبوی (صلی الله علیه و آله و سلم) است با همتی وصفنشدنی به مبارزه با این انحراف میپردازند. هرچند ما از تلاشهای ایشان باخبر نباشیم، اما هرکدام بهمانند کوهی منطقهای از جهان سلام را در مقابل خطرات انحرافت فکری مراقبت میکنند.
جنبش سلفیه جهادی، اساس رویکرد سیاسی خود را مبارزه با حاکم ظالم ولو در قالب کشورهای اسلامی میداند، ولی اولویت درجه یک خود را مبارزه با یهود و آمریکا و دول غربی میداند. اما وهابیت دشمن درجه یک خود را شیعه معرفی میکند. سلفیه جهادی، حکومت حاکمان سکولار را نمیپذیرد، ولی وهابیون حکومت آل سعود را پذیرفته و از آن حمایت میکنند.
از تلاشهای جریان فکری وهابی و با حمایت آل سعود در بین مسلمانان، نزدیک کردن گروهها و گرایشهای مختلف اسلامی به اندیشه وهابیت و در نهایت جزء دانستن این گروه و اندیشه در وهابیت است، تا از این رهگذر بتواند خود را از لحاظ کم وکیف و گستره جغرافیای بالا ببرد. یکی از این گروهها که وهابیت آن را همفکر خود میداند، دیوبندیه است.
مناسب این است که همه مذاهب در جهت احترام مقابل به یکدیگر و تحکیم قوای اسلامی از توهین به یکدیگر پرهز نموده و به دولت اسلامی قدرتمند در مقابل ایادی استکبار قدرت و توان مضاعف ببخشیم.