صوفیه وجد را حالتی غیر ارادی می‌داند که برای همه حاصل نمی‌شود. ولی به خاطر آنکه همه از این حالت برخوردار شوند، اعمالی را برای ایجاد وجد تعریف کرده‌اند که از جمله آن سماع است. درنتیجه سماع همچون کوکی است که درویش برای رسیدن به وجد به آن مشغول می‌شود.