پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ برخی از فرقه‌های انحرافی بر شهود و مکاشفه و یا الهام به‌عنوان دست آویزی برای حقانیت خود تأکید ویژه‌ای دارند و پیروان ساده‌دل و زودباور خود را با ادعاهایی که غالباً دروغ است اغوا می‌کنند.

برخی از بزرگان فرقه اهل حق از این حربه برای ترویج افکار انحرافی خود و تبلیغ آن‌ها، بهره جسته‌اند و به اوهام و خيالات خويش جنبه الهی می‌دهند. [1] درحالی‌که اولاً چنین شهود و مکاشفه و الهامی به‌راحتی برای کسی رخ نمی‌دهد و بسیاری از مدعیان دروغ می‌گویند. ثانیاً بسیاری از مکاشفات شیطانی‌اند یعنی شیاطین با تصرفاتی که در روح و ذهن بعضی افراد منحرف و تابع خود می‌کنند، گاه اموری غیبی یا عجیب و خارق‌العاده را به آنها می‌نمایانند. براین‌اساس، این مکاشفات نه‌تنها دلیل بر درستی و حقانیت راه و اندیشه این افراد نیست؛ بلکه دلیل بر بطلان و شیطانی بودن آنان است. ثالثاً اگر مکاشفه و شهودی برای شخصی وجیه و ایمانی رخ دهد، هرگز محتوای آن نمی‌تواند در تعارض با عقل و شریعت باشد و باید به محک عقل ودین سنجیده شود. ضمن آنکه چنین مکاشفه یا مکاشفاتی به معنای درستی اندیشه‌ها و باورها و رفتارهای شخص صاحب مکاشفه نیست و او نمی‌تواند به استناد این مکاشفه مثلاً حقانیت اندیشه‌های عرفانی و یا فلسفی و یا فقهی و سیاسی خود را اثبات کند.

رؤیا و خواب نیز دستاویزی دیگر برای فرقه‌های انحرافی است. بدین معنا که کسانی مدعی حرف‌ها و عقاید و مطالبی می‌شوند که در خواب و رؤیا دیده‌اند و یا به آنها القا شده است. [2] در این مورد نیز باید دانست که اگر چه رؤیا و خواب می‌تواند صادق باشد و از این طریق حقیقتی و یا وقوع حادثه و اتفاقی در آینده به شخصی القا شود. اما باید توجه داشت که اولاً برخی خواب‌ها شیطانی است و رحمانی نیست و تشخیص این که خوابی رحمانی و یا شیطانی است، گاه کاری دشوار است. دوم اینکه باید ثابت شود که شخص مدعی رؤیای رحمانی راستگوست و دروغ نمی‌گوید. نکته سوم، خواب‌ها اغلب نیاز به معبر و مفسر دارند و هر کسی نمی‌تواند به‌سادگی تعبیر و تفسیر یک رؤیا را بفهمد. چهارم اینکه اگر مدلول و مفهوم خوابی در تعارض با عقل ودین بود، آن رؤیا شیطانی است. نکته آخر اینکه با خواب نمی‌توان حکمی شرعی و یا تکلیفی دینی را اثبات کرد و به‌عبارت‌دیگر خواب در زمره منابع استنباط احکام دینی و شرعی نیست. به‌عنوان‌مثال کسی نمی‌تواند مرجع تقلید خود را بر اساس خواب انتخاب کند و باید از همان طریقی که در رساله‌های عملیه آمده است، انتخاب نماید و یا شرعاً نمی‌توان کسی را بر اساس آنچه در خوابی در باره وی دیده‌ایم، متهم به گناه و خلافی کنیم و یا آن که حقانیت فکری و عقیدتی کسی با دیدن خواب در باره او ثابت نمی‌شود. بله اگر کسی با ملاک‌های دینی و عقلانی، حقانیت و درستی راه و اندیشه‌هایش بر ما ثابت شود، آن گاه دیدن یک خواب مثبت درباره او می‌تواند نشانه و شاهدی بر تأیید او باشد.

پی‌نوشت:

[1].الهی، نورعلی، آثار الحق‌، ج 1، ص‌ 644-645.

[2]. همان، ج1، ص56