تخریب شخصیت حضرت زهرا (س) توسط ابن عربی

  • 1401/09/20 - 18:32
ابن عربی یکی از شخصیت هایی است که قضاوت های متفاوتی در مورد او شده است. بهترین راه، بررسی اندیشه های او است. یکی از اندیشه های او این است که از بین زنان فقط دو تن به کمال رسیده اند و آنها عبارت هستند از حضرت مریم(س) و آسیه و نامی از حضرت فاطمه زهرا(س) نمی آورد. این اندیشه او برخلاف روایات معتبر موجود در کتاب های اهل سنت و شیعه می باشد.
حضرت فاطمه

.

پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یکی از کسانی که نه در آسمان ها بلکه در زمین نیز عاشقان زیادی دارد و در منابع شیعه و اهل سنت از او به بزرگی یاد نموده و برای او مقامات و فضائل زیادی ذکر کرده اند، حضرت صدیقه طاهره(سلام الله علیها) برترین بانوی دو عالم است.

اما برخی از بزرگان متصوفه سعی در تخریب شخصیت حضرت زهرا (سلام الله علیها) و پایین آوردن شأن و مقام ایشان داشته اند. در حالی که نام خویش را عارف نامیده و باید به خداوند و حجت های او در زمین معرفت داشته باشند، ولی نسبت به حضرت صدیقه طاهره(سلام الله علیها) جفا نموده و او را جزء زنان کمال یافته قرار نمی دهند!!!

ابن عربی در کتاب الفتوحات المکیه در مقام بیان زنان کمال یافته، با نادیده گرفتن شخصیت حضرت زهرای مرضیه(سلام الله علیها) می نویسد: «رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: مردان زیاد، کامل می شوند ولی از زنان غیر از مریم و آسیه کسی کامل نشده است. »(1)

ابن عربی در جایی دیگر از فتوحات این مطلب را تکرار نموده و می نویسد: «… همچنین پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) در مورد کمال، یادآور شده که در زنان نیز ممکن است، و از میان آنان مریم دختر عمران و آسیه زن فرعون را معین نموده است.»(2)

علمای اهل سنت با توجه به احادیث بسیاری که در شأن و منقبت حضرت فاطمه (سلام الله علیها) از رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) در منابع معتبر آنها وجود دارد، همواره با دیده ی تجلیل و تکریم به ایشان مواجه گردیده و نه تنها بخش های ویژه ای از کتب حدیث را به ذکر فضائل آن بانوى عظيم الشأن اسلام تخصیص داده اند، بلکه بعضاً بطور مجزا کتاب هایی پیرامون خصائص ، مناقب و فضائل حضرتش تألیف نموده اند . در این حال دیده می شود که شخصیتی مانند ابن عربی در مورد حضرت فاطمه(سلام الله علیها) چنین برخوردی نموده و نام او را در بین زنان کمال یافته ذکر نمی نماید.

آلوسی که از مفسران و علمای بزرگ اهل سنت است، در ذیل آیه ی ( آل عمران (42) در مورد افضلیت حضرت زهرا (سلام الله علیها) نسبت به حضرت مریم می نویسد: «همانا فاطمه ی بتول، افضل زنان گذشته و آینده است. از این حیث که ایشان پاره تن و پاره وجود رسول، بلکه از جهات دیگر نیز افضل زنان جهان است، حتی به فرض محال اگر حضرت مریم را پیامبر هم بدانیم ، باز حضرت زهرا (سلام الله علیها) بخاطر اینکه پاره  تن و جان پیغمبر است از مریم (سلام الله علیها) افضلیت دارد.»(3) پس چگونه ابن عربی از حضرت مریم(سلام الله علیها) به عنوان زنی کمال یافته یاد می نماید ولی نامی از وجود مقدس حضرت زهرا(سلام الله علیها) نمی آورد. این نشانه کم معرفتی او نسبت به پاره تن وجود مقدس پیامبرخدا(صلی الله علیه و آله) می باشد.

در منابع اهل سنت روایاتی از پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله) نقل شده است که از بین زنان، چهار تن به کمال رسیدند و افضل آنها وجود حضرت فاطمه(سلام الله علیها) می باشد. کتاب عوالم العلوم از کتاب ذخائر العقبى نقل می نماید که: «ابن عبّاس، عن النبيّ صلى اللّه عليه و آله و سلم قال: أربع نسوة سيّدات، سادات عالمهنّ: مريم بنت عمران، و آسية بنت مزاحم؛ و خديجة بنت خويلد، و فاطمة بنت محمّد، و أفضلهنّ عالما فاطمه (4) چهار زن، برتر و سرور زنان دوران خود هستند: مریم دختر عمران، آسیه دختر مزاحم، خدیجه دختر خویلد، فاطمه دختر محمد که در بین آنان از همه عالم تر، فاطمه است.»

در نتیجه باید گفت که ابن عربی، اساساً زنان کامل  را محصور به حضرت مریم(سلام الله علیها) و آسیه دختر مزاحم می کند و اشاره به سایر شخصیت ها مانند حضرت خدیجه و حضرت زهرا (علیهما سلام) نمی نماید. این گونه نقل روایت، علاوه بر تحریف روایات، این نکته را به ذهن می آورد که یا تلاشی برای تحقیر شحصیت این دو بانوی با کرامت می باشد یا به مقام شامخ این دو بانو معرفت نداشته است.

پی نوشت:

(1). ابن عربی، الفتوحات المکیّه، بیروت، دار احیاء التراث العربى، ۱۹۹۴م‏، ج ۱۲، ص ۲۶۹

(2). همان، ج ۱۳، ص ۵۸۳.

(3). افندی، سید محمود، تفسیر روح المعاني، طبع دار الكتب العلمية، ج2، ص 149 و 150.

(4). بحرانى اصفهانى، عبد الله بن نور الله، عوالم العلوم،  مؤسسة الإمام المهدى، ايران ؛ قم، چاپ: اول، 1413 ق، ج‏11-قسم-1-فاطمةس ؛ ص122.

تولیدی

افزودن نظر جدید

CAPTCHA
لطفا به این سوال امنیتی پاسخ دهید.
Fill in the blank.