پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ همانگونه که در مطالب قبل ذکر شده است، نویسندگان مسیحی متعددی در مدح اسلام، قرآن کریم، رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله)، امیرالمومنین (علیه‌السلام)، اباعبدلله (علیه‌السلام) و واقعه عاشورا مطالبی شفاهی و کتبی ارائه کرده‌اند. در میان این افراد می‌توان از سلیمان کتانی، جرج جرداق، جرج شکور، جزف هاشم پولس سلامه نام برد.

اما ممکن است بعد از خواندن مطالب این افراد و حتی شنیدن اینکه یک مسیحی در مدح اسلام سخن گفته، سؤالی در ذهن مخاطب به وجود آید و آن اینکه چرا این افراد با وجود ستایش اسلام، رسول خدا و ائمه هدی (علیهم‌السلام) به اسلام نگرویده و از مسیحیت اعراض نکرده‌اند؟

جالب اینجاست که در شرایطی که بسیاری از مسلمانان، حقیقت ماجرای غدیر را که جانشینی رسول خداست، منکرند، اما یک مسیحی به نام پولس سلامه «حماسه غدیر» را می‌نویسد و دیگری کتاب «امام علی صدای عدالت انسانی» را به رشته تحریر در آورده است.(1) با وجود اینکه طبق اعتقادات مسیحی، ادیان بعد از مسیحیت منشأ غیر الهی دارند و بر صراط حق نیستند، اما برخی از افراد برجسته مسیحی باز هم مرحبا گویان اسلام اند!

این سؤال، بسیار خوب و بجاست که در این نگاشته سعی در پاسخ به آن داریم. اول اینکه برخی از این افراد، به اسلام، قرآن، حضرت رسول (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) و امیرالمومنین (علیه‌السلام) صرفا به عنوان پدیده‌ای مهم، متنی زیبا، شخصیتی عظیم و انسانی مظلوم اما مقتدر می‌نگرند؛ به عبارتی دیگر، دغدغه این افراد، یافتن حقیقت نیست، بلکه قرآن را به چشم یک متن ادبی نگاه می‌کنند یا پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) را به عنوان یک شخصیت تاریخی مورد تحقیق و پژوهش قرار می‌دهند و حاصل نتایج خود را منتشر می‌کنند.

برای تقریب به ذهن می توان مسلمانی را تصور کرد که از شخصیت های غیر مسلمان تعریف می کند، به عنوان مثال از گاندی و یا فیدل کاسترو به عنوان افرادی که برای آزادی و مبارزه با ظلم به بزرگی یاد می کند. در این موارد، توقع ما این نیست که فرد ستایش کننده هندو یا کمونیست شود. دید نویسندگان مسیحی هم از این سنخ است و به عنوان مثال امام علی (علیه‌السلام) را صرفاً یک شخصیت تاریخی بزرگ می‌دانند نه یک رهبر دینی، قرآن کریم را به چشم یک متن ادبی و تاریخی می‌بینند، نه یک متن مقدس.

در همین راستا جورج شکور می گوید: «من که مسیحی ام و هیچ تعصب مذهبی ندارم، ولی وقتی تاریخ را می خوانم سؤالاتی برایم مطرح می شود که باید جوابشان را بفهمم: اولاً چرا پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) اصرار و خواستگاری همه از دخترش را رد کرد؛ اما خودش این موضوع را برای امام علی (علیه‌السلام) که چیزی نگفته بود، مطرح کرد؟ ... ثانیاً به من بگویید؛ اگر در جنگ خندق امام علی (علیه‌السلام) کشته می‌شد چه رخ می‌داد و آیا چیزی از اسلام باقی می‌ماند؟ آیا جز این است که بقای اسلام، همه‌اش از امام علی (علیه‌السلام) است؟ ثالثاً چه کسی خود را در ليلة المبيت فدایی پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) کرد و به جای او خوابید؟ و بعد ادامه می‌دهد که در جنگ صفین، معاویه راه آب را بر امام علی (علیه‌السلام) بست؛ اما وقتی یاران امام علی (علیه‌السلام) بر آب مسلط شدند در میان سپاهیان معاویه بحث شد که اکنون علی (علیه‌السلام) چه خواهد کرد و همه گفتند، بی شک علی (علیه‌السلام) آب را به ما خواهد داد؛ چرا که او بزرگوار و شریف است! امام على (علیه‌السلام) شرافت و کرامت دارد و سیاستش مثل دیگران به دروغ، خیانت و نیرنگ نیست.»(2)

پاسخ بعدی را می توان روحیه پلورالیستی این افراد دانست. گروه دوم کسانی هستند که معتقدند تمام ادیان الهی اند و اسلام هم مانند مسیحیت حاوی پیام الهی است. آنها دغدغه چندانی برای پایبندی به دینی خاص ندارند و همان دین اجدادی خود را حفظ می‌کنند. آنچه برای این افراد مهم است، رعایت اخلاق و پاکی و طهارت است و اگر مواردی در ادیان دیگر را مصداق این مفاهیم دیدند، از ذکر آن چشم پوشی نمی‌کنند. روحیه عدالت خواهی در برخی نویسندگان مسیحی، باعث می‌شود به مطالعه زندگی امام علی (علیه‌السلام) بپردازند و نکات مثبت آن را یادآور شوند.

در نتیجه هر کس که اظهارات مثبتی نسبت به اسلام و مقدسات اسلامی داشت، لزوماً نمی‌توان توقع مسلمان شدنش را داشت و انگیزه‌ها در مطالعه اسلام متفاوت است.

پی‌نوشت:
1. این کتاب در 5 مجلد در 1960 و به دست جرج جرداق نوشته شده است.
2. زائری، محمدرضا، کتاب مقدس؛ تجلی دلبستگی نویسندگان و شاعران مسیحی به قرآن کریم و رسول گرامی اسلام، نشر خیمه، چاپ دوم، 1393، ص114.