آیا قرآن تاثیر استغفار پیامبراکرم(ص) برای گناهکاران را نفی کرده است؟

  • 1400/05/12 - 12:49
ادله متعددی هم‌چون آیه 64 سوره نساء، بر مشروعیت طلب استغفار و شفاعت از اولیاء الهی دلالت می‌کند؛ از همین‌رو مسلمان از صدر اسلام تاکنون، از اشخاص صالح، می‌خواستند که برایشان نزد خداوند متعال، شفاعت و استغفار کنند. بنابراین ادعای برخی از وهابیون معاصر مبنی بر عدم منفعت استغفار صالحین در حق دیگران، ادعایی باطل است.

خلاصه مقاله
هرچه می‌گذرد، ادعاهای جدیدتر و شاذتری را از وهابیون معاصر شاهد هستیم؛ تا جایی که اخیراً یکی از کارشناسان وهابی شبکه «کلمه»، با استناد به آیه 80 سوره توبه، در اظهار نظری بسیار عجیب، مدعی شده است که استغفار رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در حق دیگران تأثیری ندارد.
هدف از بیان ادعای مذکور این است که فایده و البته مشروعیت طلب استغفار و شفاعت از آن‌حضرت، رد و انکار شود؛ حال آن‌که با مراجعه‌ای ساده به کتب عالمان اسلامی، در می‌یابیم که صحابه، تابعین و به‌طور کلی سلف امت، بارها به زیارت رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) مشرف شده و از ایشان، درخواست کرده‌اند که برایشان نزد خداوند متعال، شفاعت و استغفار بفرماید، فارغ از این‌که مراد از آیه 80 سوره توبه این است که طلب استغفار پیامبراکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در حق عده‌ای خاص از منافقین پذیرفته نمی‌شود، نه امت اسلامی.

متن مقاله
اخیراً در شبکه وهابی‌نشین «کلمه»، یکی از کارشناسان، مدعی شده است که استغفار پیامبراکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در حق دیگران بی‌اثر است. دلیل ارائه شده از سوی این کارشناس وهابی مسلک، آیه‌ای است که خدای متعال در آن می‌فرماید: «اسْتَغْفِرْ لَهُمْ أَوْ لا تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ إِنْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ سَبْعِينَ مَرَّةً فَلَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ ذلِكَ بِأَنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفاسِقِين.[توبه/80] چه براى آن‌ها استغفار كنى و چه نكنى، (حتى) اگر هفتاد بار براى آن‌ها استغفار كنى، هرگز خداوند آن‌ها را نمى‏‌آمرزد، چرا كه آن‌ها خدا و پيامبرش را انكار كردند، و خداوند جمعيت فاسقان را هدايت نمى‏‌كند.» هدف از بیان چنین ادعاهایی این است که نشان دهند درخواست شفاعت و استغفار از اولیاء الهی امری لغو و بیهوده است.

این ادعا در حالی از سوی وهابیون مطرح شده است که چند نکته را باید توجه داشت:
اولاً: به تصریح بسیاری از مفسرین، مراد از کسانی‌که استغفار رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در حق آنان اثری ندارد، منافقینی بوده است که ظاهراً با مسلمانان همراهی می‌کردند، ولی در قلوبشان، به خدا و رسولش، کافر بوده‌اند.[1] بنابراین مراد آیه مذکور این نیست که استغفار رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در حق مسلمانان اثری ندارد. گذشته از آن‌که در آیاتی هم‌چون آیه «وَ لَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جاؤُكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَ اسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُول لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيما.[نساء/64] اگر آن‌ها هنگامى‌كه به خويشتن ستم كردند، نزد تو می‌‏آمدند، آن‌گاه از خداوند آمرزش می‌‏خواستند و رسول خدا نيز براى آن‌ها طلب آمرزش می‌كرد، بی‌ترديد خدا را بسيار توبه‏‌پذير و مهربان می‌‏يافتند.» به روشنی بر مراجعه به پیامبراکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) و درخواست استغفار از ایشان، تاکید شده است که باید پرسید: اگر استغفار رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در حق امت اسلامی، اثر نداشت، آیا ممکن بود به‌صورت کنایه‌ای توصیه شود که گناهکاران به آن حضرت مراجعه کنند تا آن بزرگوار نزد پروردگار، برای آنان استغفار بطلبد؟
ثانیاً: روایات متعددی وارد شده است که نشان می‌دهد سلف امت، به نبی مکرم اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله) مراجعه می‌کردند و از ایشان می‌خواستند تا نزد پروردگار برایشان استغفار بفرماید؛ به عنوان نمونه، ابن کثیر در تفسیرش، ماجرایی را به نقل از جناب «عتبی» بدین‌صورت نقل کرده است: نزد قبر مطهر رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) نشسته بودم که شخصی وارد شد و ضمن این‌که آیه 64 سوره نساء را قرائت کرد، از آن حضرت درخواست کرد که برای گناهانش استغفار کند. عتبی ادامه می‌دهد بعد از مشاهده‌ی این مسئله، به خواب فرو رفتم و در عالَم خواب، رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) را زیارت کردم که به من فرمودند: به آن شخصِ مراجعه کننده، بشارت بده که آمرزیده شد.»[2] این ماجرا نیز به خوبی نشانگر آن است که استغفار اولیاء الهی در حق مسلمانان، نافذ و تاثیرگذار بوده و لذا درخواست استغفار از آن بزرگواران هیچ اشکالی ندارد.
ثالثا: اگر طبق ادعای کارشناس وهابی مسلک شبکه کلمه پیش برویم، هر آینه باید طلب استغفار و شفاعت از اولیاء الهی در هنگام زندگانی ایشان نیز ممنوع باشد؛ چرا که آیه شریفه ناظر به زمان حیات رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) بوده است؛ حال آن‌که بسیاری از بزرگان وهابیت، طلب شفاعت از اشخاص صالحی که زنده هستند را مشروع دانسته‌اند.[3]
با توجه به مطالب فوق به خوبی مشخص می‌شود که استغفار رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) و اولیاء الهی در حق مسلمانان، اثربخش بوده است؛ از همین‌رو از گذشته تا حال، مسلمانان فراوانی، از آن بزرگواران درخواست کرده‌اند که برایشان در محضر پروردگار استغفار بفرمایند.

پی‌نوشت:

[1]. طبری، جامع البیان، ج10، ص137، بیروت، دارالمعرفه، چاپ اول، 1412ه‌ق. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[2]. ابن کثیر، تفسیرالقرآن العظیم، ج2، ص306، لبنان، دارالکتب العلمیه، چاپ اول، 1419ه‌ق. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[3]. بن باز، مجموع فتاوای بن باز، ج16، ص106، بی‌جا، بی‌تا.

تولیدی

افزودن نظر جدید

CAPTCHA
لطفا به این سوال امنیتی پاسخ دهید.
Fill in the blank.