آیا برای اینکه عملی عبادت محسوب شود، نیت شرط است؟
خلاصه
وهابیت در تعریف عبادت، نیت عبودیت و ربوبیت را دخیل نمیدانند؛ لذا هر مسلمانی برای غیر خداوند متعال سجده کند را مشرک میخوانند. وهابیها در فضای مجازی، برای اینکه تعریف خودشان را اثبات کنند میگویند: اهل بدعت همچون معتزله و مرجئه، نیت را در عبادت دخیل میدانند؛ لذا شیعه و اهل تسنن (اعم از اشعری و ماتریدی) که مثل اهل بدعت به دخیل بودن نیت در عبادت معتقدند، عقیده اشتباهی دارند؛ در حالیکه علاوه بر علمای اهل سنت و شیعه، شوکانی غیر مقلد هم، نیت ربوبیت و الوهیت را دخیل در تعریف عبادت میداند.
شبهه
علمای اهل سنت و شیعه قائل هستند در تعریف عبادت، نیت ربوبیت و اولوهیت شرط است، یعنی اگر سجده به نیت ربوبیت مسجود له باشد، شرک است و الا حرام است؛ لذا برخی از کانالهای تلگرامی وهابی که به اسم وهابیت فعالیت میکنند، برای اثبات شرط نبودن نیت در عبادت، قول مرجئه و معتزله را آورده که آنها نیت را شرط در عبادت میدانند؛ بنابراین فرقههای منحرف، نیت را در عبادت شرط میدانند.
پاسخ
اولاً: اینکه بگوییم هر اعتقادی را فرقههای منحرف داشتهاند، پس این اعتقاد باطل است، سبب تعطیلی دین میشود؛ چرا که مثلاً خوارج نماز هم میخواندند؛ حج میرفتند؛ زکات میدادند؛ امر به معروف و نهی از منکر میکردند و ...؛ پس طبق منطق اشتباه این وهابیها، این کارها نباید جایز باشد.
ثانیاً: نیت در عبادت را، نه تنها علمای اهل سنت و شیعه، بلکه بسیاری از بزرگان همسو با خود وهابیت نیز تصریح کردهاند؛ مانند شوکانی غیر مقلد، که نیت را در تحقق عبادت لازم میداند و میگوید: «سجده برای غیر الله، زمانی شرک میشود که مقید به قصد ربوبیت باشد؛ در این صورت است که شرک محقق میشود و اله دیگری برگزیده شده است، اما اگر قصد ربوبیت در سجده نباشد و صرف تعظیم باشد، همانند تعظیمهایی که در برابر پادشاهان عجم میشود و زمین را میبوسند، کفر نیست.»[1]
بنابراین علمای اهل سنت و شیعه، نیت را در عبادت شرط دانستهاند و حتی کسانی مانند شوکانی، امام غیر مقلدین نیز به این امر تصریح کرده است، و این ادعا که اهل بدعت نیت را در عبادت شرط میدانستهاند، ادعایی نادرست است.
پینوشت:
[1]. شوکانی، محمد بن علی، السيل الجرار المتدفق على حدائق الأزهار، دار ابن حزم، چاپ اول، بی تا. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
افزودن نظر جدید