خانقاههای صوفیه وامدار زمامداران
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب- خانقاه بعنوان محل عبادت و تجمع صوفیان است. از آغاز پیدایش آیین تصوف، عدهای از فرمانروایان نسبت به صوفیان توجه داشته و به سبب مقتضیات گوناگون، در خشنودی و جلب خاطر آنان میکوشیدند. خانقاه در اکثر ممالک اسلامی برای صوفیان با هزینه امیران و بزرگان و مالداران ساخته شده است. مثلا به گفته خواجه عبدالله انصاري اولين خانقاهي كه براي صوفيان بنا كردند در رمله شام بود. «سبب آن بود كه اميري ترسا يك روز به شكار رفته بود و در راه دو تن را ديد كه به هم رسيدند و دست در آغوش يكديگر كردند و در آنجا نشستند و آنچه داشتند از خوردني پيش نهادند و بخوردند و برفتند. امير ترسا را معامله و الفت ايشان با يكديگر خوش آمد و گفت من براي شما جایي بسازم تا با يكديگر آنجا گرد هم آیيد، پس آن خانقاه را در رمله بساخت.» [طبقات الصوفیه، ص 10 – 9]
خانقاهها در اکثر ممالک اسلامی براس صوفیان با هزینه امیران و بزرگان و مالداران ساخته شده است. «رشیدالدین فضل الله، از وزرای مشهور ایلخانان، اوقاف بسیاری برای مخارج خانقاهها تعیین کرده بود که خانقاه شیخ صفیالدین اردبیلی از جمله آنان بود.»[تاریخ خانقاه در ایران، ص 154] در قبال تامین هزینههای خانقاه توسط حکومتها، بزرگان خانقاهها نیز خود را موظف به برآورده کردن خواست زمامداران میدانستند و در جهت اراده آنها حرکت میکردند.
پینوشت:
عبدالله بن محمد انصاری، طبقات الصوفیه، مصحح سرور مولایی محمد، توس، تهران، 1386، ص 10 – 9
کیانی محسن، تاریخ خانقاه در ایران، طهوری، تهران، چاپ دوم، 1380، ص 154
افزودن نظر جدید