شقیق بلخی متاثر از عالم بودایی

  • 1396/06/27 - 21:42
شقیق بلخی از شخصیت‌های شناخته شده تصوف است. تذکره‌ نویشان صوفیه، مهمترین عامل صوفی شدن شقیق را نصیحت عالمی بودایی ذکر کرده‌اند و برای آن داستانی ساختگی بیان می‌کنند. با نگاهی دقیق در مساله روشنی می‌شود تصوفی که منشا آن سفارش عالمی بودایی باشد، چه مقدار ارزش دارد.

پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ شقیق بلخی یکی از بزرگان صوفیه خراسان است. درباره سبب پیوستن او به طریقت تصوف گفته شده که وی وقتی در سنین جوانی بود به دیار ترک شد تا بازرگانی کند. به گروهی برخورد که بت پرست بودند. به بت‌کده آنها وارد شد. دانایشان در آن بت‌کده سر و ریش خود تراشیده بود و لباس سرخ رنگ بر تن داشت. شقیق به او گفت آنچه تو در آنی نادرست است. تو و اینان و این مردم را آفریدگاری است که همانند او چیزی و کسی نیست، روزی دهنده همه کس اوست. آن عالم به وی گفت گفتارت با کردارت یکی نیست. گفت پنداشته‌ای که تو را آفریدگار و روزی دهنده توانای بر هر چیزی هست و تو برای جستن روزی به اینجا آمده‌ای، اگر چنین است که می‌گویی، آن که در اینجا تو را روزی می دهد، همان است که در آنجا تو را روزی دهد. شقیق گفت علت پارسایی‌ام سخن این ترک بود، برگشت و آنچه داشت، صدقه داد و دانش آموخت و قدم به دایره سیر و سلوک نهاد تا به مقامی عالی رسید.[موضع تشیع دربرابر تصوف، صص 120 و 121]
نشانه‌هایی که شقیق از عالم بت‌کده می‌دهد، نشان می‌دهد که آن معبد بودایی بوده و آن عالم هم یکی از علمای آنها بوده است. زیرا این مشخصات ویژه آیین بودا و راهبان بودایی است و این نشان می‌دهد که افکار و آداب و عادات بودایی در تصوف شقیق بلخی تاثیر زیادی داشته است، اما با وجود تاکید شقیق بر سلوک واقعی امام کاظم (علیه السلام)، ملاقات شقیق با امام کاظم (علیه السلام) تاثیری در شقیق بلخی ایجاد نکرد.

پی‌نوشت:
الهامی داوود، موضع تشیع در برابر تصوف، مکتب اسلام، قم، 1378، صص 120 و 121

تولیدی

افزودن نظر جدید

CAPTCHA
لطفا به این سوال امنیتی پاسخ دهید.
Fill in the blank.