پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ از جمله ویژگی‌های اصیل مبلغين دينی‌، می‌توان به بصیرت و آگاهی وی اشاره کرد؛ ازاین‌رو مبلغین مسیحیت نیز باید نسبت به عمل خود، بصیرت و آگاهی داشته باشند؛ چنانکه در جامعه اسلامی حتی وقتی مبلغی را برای اقامه نماز به یک مدرسه ابتدایی می‌فرستند، از وی مصاحبه‌ای به‌عمل‌آمده و میزان آگاهی‌های او را سنجیده و همچنین به سنجش بصیرت وی می‌پردازند؛ اما باید دید که در مورد این ویژگی که عقل آن را بر مبلغین لازم می‌داند، قرآن و کتاب مقدس چه نظری دارند.
اهمیت بصیرت و آگاهی تا آنجاست که خداوند خطاب به پیامبرش می‌فرماید: ای رسول بگو این راهی که من در آن قدم گذاشته‌ام، نه آن راهی است که به توصیه نادانان انتخاب کرده‌ام؛ بلکه با بصیرت و آگاهی که خدا در هر کس آن را به ودیعه گذاشته است، انتخاب کرده‌ام. خداوند در قرآن کریم چنین فرموده‌اند: «قُلْ هَذِهِ سَبِيلىِ أَدْعُواْ إِلىَ اللَّهِ عَلىَ‏ بَصِيرَةٍ أَنَا وَ مَنِ اتَّبَعَنىِ وَ سُبْحَانَ اللَّهِ وَ مَا أَنَا مِنَ الْمُشْرِكِينَ [یوسف/108] بگو: اين طريقه من است كه من و هر كس پيرو من است بر پايه بصيرت به سوى خدا دعوت مى‏‌كنيم و خدا از هر عيب و نقصى منزّه است و من از مشركان نيستم».
تبلیغ از روی بصیرت و آگاهی به قدری در اسلام و منطق قرآن اهمیت دارد که خداوند مردم را به تفقه در دین امر کرده تا در سایه تفحص و تفقه در دین از روی آگاهی کامل به تبلیغ دین بپردازند. خداوند در قرآن خطاب به مردم، چنین می‌فرمایند: «مَا كاَنَ الْمُؤْمِنُونَ لِيَنفِرُواْ كَافَّةً فَلَوْ لَا نَفَرَ مِن كلُ‏ِّ فِرْقَةٍ مِّنهُْمْ طَائفَةٌ لِّيَتَفَقَّهُواْ فىِ الدِّينِ وَ لِيُنذِرُواْ قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُواْ إِلَيهِْمْ لَعَلَّهُمْ يحَْذَرُونَ [توبه/122] و نتوانند مؤمنان كه همگى به سفر روند. چرا از هر گروهى دست‌ه‏اى به سفر نروند تا دانش دين خويش را بياموزند و چون بازگشتند مردم خود را هشدار دهند، باشد كه از زشت‌کاری حذر كنند».
کتاب مقدس برخلاف قرآن، برای بصیرت و آگاهی ارزش چندانی قائل نیست. در مقاله «ویژگی مبلغ دینی از دیدگاه قرآن و عهدین[1]»، حکایت پیامبری ذکر شد که در اواخر عمر نسبت به محتوای دینی که مأمور به تبلیغ آن شده بود، شک کرده و در نهایت با حالت کفر از دنیا رفت. این حکایت بیانگر این مطلب است که بر طبق روایت کتاب مقدس، پیامبران از دیدگاه مسیحیت از روی بصیرت و آگاهی به تبلیغ دین نمی‌رفتند و چه‌بسا در اواخر عمر متوجه اشتباه خود شده و به عقاید قبلی خود کافر می‌شدند.
بصیرت و آگاهی پیامبران با برخی از مطالب موجود در کتاب مقدس، به کلی زیر سؤال می‌رود؛ صرف‌نظر از انبیاء عهدین، آیا کتاب مقدس، خداوند را صاحب بصیرت و آگاهی می‌داند؟ از منظر قرآن بی بصیرتی حتی سزاوار مبلغین عادی نیست؛ چه برسد به صاحب و خالق شریعت وجهان؛ اما در یکی از بخش‌های کتاب مقدس مسيحيت حکایت عجیبی از بی بصیرتی خدای مسیحیان ذکرشده است. خداوند در عهدین با دیدن برج بابل از آینده اتحاد مردم می‌ترسد و با ایجاد زبان‌های مختلف سبب اختلاف در انسان‌ها شده و از اتحاد آنان که به ضرر خداست، جلو‌گیری می‌کند. کتاب مقدس حکایت این رفتار خدا را چنین حکایت می‌کند: «و  خداوند  گفت‌: همانا قوم‌ يكی است‌ و جميع‌ ايشان‌ را یک‌زبان‌ و اين‌ كار را شروع‌ كرده‌اند، والان‌ هيچ‌ كاری كه‌ قصد آن‌ بكنند، از ايشان‌ ممتنع‌ نخواهد شد. اكنون‌ نازل‌ شويم‌ و زبان‌ ايشان‌ را در آنجا مشوش‌ سازيم‌ تا سخن‌ يكديگر را نفهمند».[2]
این منطق سطحی و غیرعقلانی کتاب مقدس سبب خطور سؤالاتی در ذهن خواننده می‌شود. برخی از سؤالات عبارت‌اند از: آیا خداوند در برابر دانش و هم‌اندیشی بشر، احساس ضعف می‌کند؟ آیا خدای مسیحیت دارای صفت خسّت بوده و لذا از پیشرفت بشر جلوگیری می‌کند؟ آیا خداوند به‌اندازه‌ای بی بصیرت و آگاهی است که نمی‌دانست انسان‌ها در آینده نه‌چندان دور زبان هم را چنان‌که در عصر کنونی چنین است، خواهند فهمید؟ به‌راستی اصلاً خداوند چرا انسان‌ها را آفرید؟ جواب مسیحیان به این سؤالات می‌تواند درک ما را نسبت به آیات عهدین بیشتر کند، البته اگر جوابی برای این سؤالات داشته باشند.

پی‌نوشت:
[1]. ویژگی مبلغ دینی از دیدگاه قرآن و عهدین
[2]. کتاب مقدس، پیدایش 11: 6 و 7