تکثر گرایی به معنای نامقبول علمای شیعه در کلام نعمت ا...ولی
در فصل دوم آمد که برای مصادیق نامقبول پلورالیسم به پلورالیسم به معنای پلورالیسم عرضی، پلورالیسم در اصول و فقه اهل تسنن و پلورالیسم به معنای مدارا بدون ادعای حقانیت برای عقیده، تکثر در فهم حقیقت غایی بمعنای همه حقند، یا حق امری نسبی است و پلوراليسم ديني بر پايه ي پوزيتيويسم ، پلورالیسم به معنای بهره مندي يكسان اديان از حق و باطل و پلورالیسم به معنای اديان همگي راه هايي به سوي حق هستند، می توان اشاره کرد که در کلام نعمت ا...ولی از این مصداق نامقبول کاربرد پلورالیسم مطالب زیادی یافت می شود.
تکثر گرایی با تفیک شیعه و رافضی  و درست کردن مذ هب جامع
نعمت ا... ولی در بعضی از اشعار با برداشت صوفیانه خودش اقرار به ولایت اهل بیت علیهم السلام می کند مانند اشعاری که در ذیل می آید، ولی در دیگر اشعار این رویکرد را بانگاه پلورالیستی و نسبی نگری تغییر داده که در ادامه می آید.
هر که ز اهل خداست تابع آل  عباست
منکر آل رسول دشمن دین خداست
دوستی خاندان درد دلم را دواست
جان  علی ولی در حرم کبریاست
صورت او هل اتی معنی او انما است
باب حسین  و حسن ابن عم  مصطفی است
پیروی او بود دین حق و راه راست
سلطنت لافتی غیر علی خود که راست
مشهد پاک نجف روضه رضوان ماست
یکسر موی علی هر دو جهانش بهاست
لحمک لحمی و راست همدم او مصطفاست
هر که موالی بود خویش من و آشناست
آیت او انما ست  آن که ولی خداست
آن که ولی خداست آیت او انماست
مدعی این طریق رهرو  راه خطاست
بنده درگاه او سید هر دو سراست[1]
از مذهب و دین ما چه پرسی
______________________________________
[1] .( دیوان شاه نعمت ا...ولی غزل 185 صص 5-104).