داستان جعلی:

از محمد حسنین هیکل پرسیدند: چرا زبان شما مصری ها عربی شد؟ او پاسخ داد: چون ما فردوسی نداشتیم!

پیرامون این قضیه چند نکته باید گفت:

1. این داستان سندی ندارد. بسیاری از رسانه ها این حکایت را بازنشر کرده اند اما واقعیت آن است که این روایت، "جعل" و داستان سرایی است.

2. زبان امروز مردم مصر، ترکیبی از زبان‌های باستانی و عربی حجازی است. همان گونه که زبان امروز ما ایرانی‌ها ترکیبی از زبان باستانی و زبان عربی است.

3. هرچند حکمی ابوالقاسم فردوسی برای زبان فارسی، بسیار تلاش کرد، اما پیش از فردوسی، مردم ایران به فارسی سخن می‌گفتند و پس از او نیز به همین صورت. یعنی این سخن که «اگر فردوسی نبود، امروز ما باید به عربی سخن میگفتیم» اشتباه است. از قضا حکومت‌هایی چون صفاریان، سامانیان، آل بویه و... پیش از سرایش شاهنامه و بسیار بیشتر از فردوسی برای گسترش زبان فارسی تلاش کردند.

4. اکثر مردم ایران، از دوران فردوسی تا هزار سال بعد، اصلاً هیچ شناختی از شاهنامه و فردوسی نداشتند. تنها عده‌ای اندک که به ادبیات پارسی علاقه داشتند، شاهنامه می‌خواندند. پس شاهنامه فردوسی، در گسترش زبان پارسی نقش داشت، اما درباره این نقش، نباید اغراق کرد.

5. زبان عربی به غنای زبان فارسی افزود. چنان که بهترین آثار فاخر ادبیات فارسی، مملو از واژگان و عبارات عربی است. در اثبات این سخن کافی است تمام آثار ادبی ایرانِ عصر ساسانی در یک کفه ترازو قرار دهیم و این تک بیت از حافظ را در یک کفه دیگر: «حضوری گر همی‌خواهی از او غایب مشو حافظ، مَتٰی ما تَلْقَ مَنْ تَهْویٰ دَعِ الدُّنْیا و اَهْمِلْها» آنگاه خواهیم دید که اهل ادب، همان تک بیت حافظ که 95 درصد واژگانش عربی است را سنگین‌تر و ارزشمند تر خواهند شمرد.