پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ روزه گرفتن نیز به مانند برخی دیگر از احکام، در ادیان پیش از اسلام نیز بوده و اختصاص به دین اسلام نداشته است، کما اینکه خداوند متعال در قرآن کریم به این موضوع اشاره کرده و می‌فرماید: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ [البقره/183] ای افرادی که ایمان آورده‌اید! روزه بر شما نوشته شده، همان‌گونه که بر کسانی که قبل از شما بودند نوشته شد؛ تا پرهیزکار شوید.»

روزه در مسیحیت؛

در مسیحیت همچنان که قرآن کریم به آن اشاره کرد روزه جزء شریعت الهی بوده است ولی بعد از ماجرای صليب و غيبت حضرت عيسی (عليه‌السلام)، افرادی همچون پولس، شريعت را از آيين مسيح حذف كردند و تنها ايمان را برای نجات، كافی دانستند. آن‌ها ادعا می‌کنند حضرت عيسی (عليه‌السلام) با تمثيلات و تشبيهات روزه نگرفتن ياران خود را توجيه می‌کند و اين كار آن‌ها را موافق شريعت و مقتضای كمال برای شاگردان خود می‌داند.

اما به‌هیچ ‌وجه این تمثیلات، سخن خداوند و پيامبر او نيست، بلكه اين بدعت‌ها و خرافات و آن اهانت‌هایی كه در آن تمثیلات[1] به حواريون شده است، قطعاً از سوی برخی بزرگان منفعت‌ طلب و راحت ‌طلب قوم مسيح، برای راحتی خودشان وارد آيين مسيحيت شده است، چراکه در جاهای دیگر از کتاب مقدس به حکم روزه (چه روزه سکوت و چه روزه اجتناب از خوردن و آشامیدن) اشاره شده است. چنانچه در بخشی از انجیل متی، حضرت عيسی (عليه‌السلام) روزه را برای تمام امت خود و حتی حواريون باایمانش، شرط ايمان و رستگاری دانسته است. [2]

 یا در جایی دیگر از انجیل متی آمده است: «و چون (عیسی) چهل شبانه روز روزه داشت، آخر گرسنه گردید.» [3] یا حضرت عیسی (علیه السلام) در سفارشی به روزه داران آنها را به اخلاص در روزه داری تشویق می‌کند و می‌فرماید: «امّا چون روزه دارید، مانند ریاکاران تُرش‌رو مباشید.»[4]

همه این موارد نشان دهنده تناقض موجود درباره حکم روزه در کتب مسیحیت است که توسط افرادی سودجو به مرور زمان مورد تحریف قرار گرفته است. اما وجود روزه امری قطعی و انکار ناپذیر است. در عصر حاضر روزه در مسیحیت تابع قانون خاصی نیست و هر کس هر طور که می تواند و برای هر مدت زمانی می تواند روزه بگیرد. همین طور روزه در فرقه های مختلف مسیحیت هم متفات است و بنابر دستورالعمل هر کلیسایی، زمان و نوع متفاوتی دارد. مهم‌ترین روزه در مسیحیت، روزه‌ بزرگ است و مدت آن 40 روز است که از چهارشنبه‌ خاکستر شروع شده و تا روزعید پاک مسیحیت ادامه دارد.
این حکم شرعی، از گذشته تا امروز دچار تغییراتی شده است. در ابتدا مسیحیان روزهای چهارشنبه و جمعه هر هفته را روزه می‌گرفتند که شامل خودداری از خوردن غذاها به ویژه گوشت بود ولی اکنون روزه‌داری در میان مسیحیان معمولا پرهیز از خوردن گوشت، لبنیات و تخم مرغ است.[5]

روزه در یهود؛

در آیین یهود که قدیمی‌ ترین احکام مدون شریعت را‌ در‌ بر‌ دارد، روزه مورد سفارش قرار گرفته است. در این آیین از روزه تحت عنوان‌ «تعنیت‌»یاد می ‌شود که به معنای«رنج دادن جان»است. اولین فرمان روزه به‌ صراحت‌ در‌ تورات برای «روز توبه»داده شده است: «برای شما فریضه دایمی باشد که در‌ روز‌ دهم از ماه هفتم (عبری)جان‌های خود را رنج دهید (روزه بگیرید) و هیچ‌ کار‌ نکنید‌؛ خواه متوطن باشد و خواه غریبی که در میان شما مأوا گزیده باشد. زیرا در این‌ روز‌، کفاره برای تطهیر شما انجام خواهد شد و از جمیع خطاهایی که نسبت‌ به‌ خداوند‌ مرتکب شده‌اید، پاک می‌ شوید.» [6] علاوه بر روزه واجب، ملت یهود هرگاه می‌ خواستند در حضور‌ خداوند‌ اظهار عجز و تواضع کنند، روزه می ‌داشتند تا به گناهان خود اعتراف کرده‌، به‌ وسیله روزه و توبه رضای خداوند را تحصیل‌ کنند.[7]

امروزه یهودیان به پیروی از دستورات کتاب مقدس خود (که کتاب مقدس مسیحیان نیز هست) و تلمود، غیر از روزه‌های مستحب، روزه گرفتن در شش روز از مناسبات مختلف سال را بر خود واجب می‌دانند. مدت زمان روزه‌داری آنها از سحر تا غروب و در برخی موارد از غروب تا غروب روز بعد است. در هنگام روزه داری از خوردن و آشامیدن و در برخی ایام، از عطر زدن، آرایش و ... پرهیز می‌کنند.[8]

پی نوشت:
[1]. متی 9: 14
[2]. متی 17: 14 – 21
[3]. متی 4: 2
[4]. متی 6 : 16-17
[5]. کاشانی، محمد، مسیحیت شناسی تحلیلی، ص 536
[6]. عهد عتیق‌، سفر‌ لاویان، باب 30/16-29
[7]. عهد عتیق کتاب نحمباه‌، باب‌ 1/9
[8]. طاهری آکردی، محمد حسین, یهودیت، ص 182