پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ يکی از حوادث مهم و بزرگ تاريخ اسلام، حادثه غدير است. اين حادثه بزرگ که در اواخر عمر مبارک پيامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) رخ داده است، منشا بسياری از حوادث، تحولات، گرايش‌ها، فرهنگ‌ها، عقايد و ايده‌ها گرديده است و در طول 1400 سال گذشته، محققان و انديشمندان زیادی پیرامون این واقعه تاریخی پژوهش داشته‌اند.

در این نوشتار قصد داریم به يکی از جوانب این واقعه مهم صدر اسلام، يعنی غدير از منظر عالمان و منابع اهل سنت بپردازیم:
حديث غديرخم و شرح وقایع آن از جمله احاديثی است كه بر خلاف تصور بسياری از افراد ناآگاه و يا مغرض، در بسياری از منابع و كتاب های معتبر اهل ‌سنت بیان شده است. برخی از محدثان بزرگ اهل‌ سنت، حديث غدير را با بيش از بيست سند، از صحابه بزرگ پيامبر اكرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) نقل كرده‌اند؛ به طوری ‌كه تنها با مطالعه احاديثی كه در اين منابع آمده است، انسان به تواتر لفظی و معنوی این حدیث قطع و يقين پيدا می‌كند.

احمد بن حنبل، یکی از ائمه چهارگانه اهل سنت پیشوا و امام حنابله، در كتاب مسند خود به طور گسترده به بيان حديث غدير پرداخته است. وی در جلد اول كتابش، بيش از دوازده حديث با چندين سند از صحابه، روايتی را نقل كرده است که در اين احاديث بیان شده است که بيش از سی ‌تن از صحابه بر صحت غدير شهادت داده‌اند.

به عنوان نمونه وی در کتاب خود با اشاره به واقعه غدیرخم می‌نویسد: «براء بن عازب می‌گوید: ما همراه با رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) بودیم. پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در غدیرخم دستور توقف و اقامه نماز جماعت دادند. در این هنگام رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) نماز ظهر را اقامه کردند و سپس دست علی بن ابی طالب (علیه‌السلام) را گرفتند و فرمودند: آیا شما می‌دانید من از سایر مؤمنین نسبت به خودشان سزاوارتر از آنان هستم؟ مسلمانان گفتند: آری! پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) مجدد فرمودند: آیا شما می‌دانید من نسبت به مؤمن از خودش سزاوارتر و شایسته تر هستم؟ همه گفتند: آری! در این هنگام رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) دست علی (علیه‌السلام) را گرفته و فرمودند: پروردگارا! هر آن کس که من مولای او هستم، پس از من علی (علیه‌السلام) مولای او است. پروردگارا! سرپرستی کن هر آن کس که سرپرستی علی را پذیرفته است و دشمن بدار هر که با او دشمنی کرد.»(1)

مسلم بن حجاج نیشابوری در کتاب صحيح خودش که یکی از دو کتاب حدیثی صحیح اهل سنت است، حدیث غدیر را اینگونه نقل می‌کند: «پيامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در محلی به نام غديرخم بين مکه و مدينه، بعد از اينکه خدا را حمد و ستايش کرده و به موعظه مردم پرداختند، فرمودند: ايها الناس نزديک است که من دعوت خدا را جواب گويم؛ من در ميان شما دو چيز گرانبها را می‌گذارم؛ اول آن دو، کتاب خدا است که در آن هدايت و نور است؛ پس آن را بگيريد و به آن متمسک شويد. دومی اهل بيت من است و سه بار فرمود: (اذکرکم الله فی اهل بيتی.)»(2)
اما اینکه عده‌ای از افراد به دلیل تناقض داشتن حدیث غدیر با مبانی اعتقادیشان یا از روی غرض و تعصب جاهلانه، سعی در انکار و یا خدشه در این حدیث داشته‌‌اند که این اظهارات مغرضانه و متعصبانه نمی‌تواند صحت این حدیث در منابع معتبر روایی اهل سنت را زیر سؤال ببرد.

پی‌نوشت:
1. أحمد بن حنبل، فضائل الصحابة، ج2، ص596، ح1016، تحقيق: د. وصی الله محمد عباس، نشر مؤسسة الرسالة – بيروت، چاپ اول.
2. صحیح مسلم، ج4، ص1873. «... ثُمَّ قَالَ: قَامَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَوْمًا فِينَا خَطِيبًا، بِمَاءٍ يُدْعَى خُمًّا بَيْنَ مَكَّةَ وَالْمَدِينَةِ فَحَمِدَ اللهَ وَأَثْنَى عَلَيْهِ، وَوَعَظَ وَذَكَّرَ، ثُمَّ قَالَ ... .»