میزان مقبولیت فتاوای ابن تیمیه بین حنابله
خلاصه مقاله
ابن تیمیه حرانی، شخصیت تکفیری است که خروج جامعهی اسلامی از مسیر اصلیاش را بنا نهاد؛ وی با فتواهای شاذی که داشت، سعی در منحرف کردن جامعه داشت، این در حالی است که او از جایگاه بالایی در بین اهل سنت برخوردار نبوده، و فتواهایش جایگاه چندانی ندارند و این چیزی است که در منابع معتبر اهل سنت و حتی حنابله بدان اشاره شده است، تا جایی که ایشان، ابن تیمیه را جزء علمای طراز خود ندانستهاند و فتواهای درست او را نیز در صورتیکه مطابق فتواهای علمای دیگر باشد، مورد پذیرش دانستهاند.
متن مقاله
ابن تیمیه حرانی، حنبلی متشددی است که وهابیت و گروههای تکفیری، امروزه همگی جیره خوار سفره وی محسوب میشوند و در سایه فتواهای او اقدام به تکفیر مسلمانان میکنند، و در مورد وی چنان غلو کردهاند که هر گاه میخواهند نقل قولی از سلف داشته باشند، فتواهای او را به عنوان قول سلف بیان میکنند. به تعبیری دیگر، سلف را محصور در ابن تیمیه کرده و او را شاخصه سلف قرار دادهاند؛ حربه تکفیریها در مورد شخصیت ابن تیمیه این است که آنچنان نام او را در همه جا مطرح کنند تا همگان بپذیرند که واقعاً او دارای جایگاه بالایی است. این در حالی است که با مراجعه به منابع معتبر حنابله، به خوبی میتوان از جایگاه پایین وی در بین ایشان پردهبرداری کرد تا جایی که نام او را اصلاً جزء علمای طراز حنابله نیاوردهاند، و قول او را در صورت موافقت با علمای بزرگ حنابله مورد پذیرش دانستهاند؛ برای نمونه در کتاب معتبر «السادة الحنابله و اختلافهم مع السلفیة المعاصرة» در مورد شخصیت وی آوردهاند:
«قول ابن تیمیه در مرتبه اول و یا دوم و یا سوم از مذهب نیست، بلکه مراتب اخذ به قول بدین صورت است: اول ابن قدامه مقدسی صاحب کتاب کفایة و المغنی، و بعد از او، المجد ابن تیمیه جد تقی الدین ابن تیمیه، و اگر این دو اختلاف داشته باشند، به نظر ابن مفلح صاحب الفروع مراجعه میشود و بعد از او نیز ابن رجب حنبلی، صاحب کتاب القواعد الفقهیة، و بعد از آن ابن تیمیه حرانی، البته به شرط اینکه قولش مخالف با الموفق و المجد نباشد.»[1]
بنا بر آنچه بیان گردید معلوم میگردد که ابن تیمیه جایگاه علمی آنچنانی بین اهل سنت و حنابله نداشته و این هیاهوی متسلفین تکفیری است که سعی دارند وی را بزرگ کرده و با تکرار زیاد نام و فتواهایش، او را به جامعه تحمیل کنند.
پینوشت:
[1]. حمدو علیان حنبلی، مصطفی، السادة الحنابله و اختلافهم مع السلفیة المعاصرة، ص116؛ دار النور المبین للنشر و التوزیع، عمان، چاپ اول، 2014. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
نویسنده: علی اکبر لطفی
افزودن نظر جدید