متن مقاله
واژه «جهاد» از ریشه «ج هـ د» بوده و در لغت به معنی مشقت است.[1] جهاد در واقعیت، به سه صورت متصور است: جهاد با دشمن ظاهری، جهاد با شیطان و جهاد با نفس.[2] لذا به هر کسی‌که به خاطر خدای متعال، با هر یک از این سه مورد، مقابله کند، «مجاهد» خواهند گفت.
در باب اهمیت و قداست جهاد همین بس، که آیات و روایات متعددی در مسئله جهاد و اهمیت و جایگاه جهاد وارد شده است، تا جایی که خدای متعال در سوره عادیات، حتی به اسبانی که مسلمانان، به‌جهت جهاد بر روی آن‌ها سوار بوده‌اند، سوگند می‌خورد: «وَالْعَادِيَاتِ ضَبْحًا.[عادیات/1] قسم به اسبانی که (سواران اسلام در جهاد با کفار تاختند تا جایی که) نفسشان به شماره افتاد.» بنابراین، واژه جهاد، کلمه‌ای مقدس نزد مسلمانان قلمداد می‌شود.
با این همه، در سال‌های اخیر مشاهده می‌کنیم که شقی‌ترین گروه‌ها و انسان‌ها، عملِ ننگین خود را جهاد در راه خدا دانسته و خود را «مجاهد فی سبیل الله» می‌دانند؛ این مسئله تا جایی پیش رفته است که بسیاری از مسلمانان جهان، در محاورات و گفت و گوهای عرفی، گروه‌های منفوری نظیر داعش، القاعده و طالبان را، گروه‌هایی جهادی می‌نامند، حال آن‌که: چگونه گروه یا افرادی که از هنگام تأسیسشان تاکنون، صدها هزار نفر از انسان‌های بی‌گناه را کشته‌اند، را می‌توان جهادی نامید؟! چگونه داعشی‌هایی را که تنها در حادثه «اسپایکر»، 2000 نفر از دانشجویان شیعه مذهب عراقی را قتل عام کردند، می‌توان مجاهد فی سبیل الله تلقی کرد؟ آیا این همان جهادی است که رحمة للعالمین (پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله)) بدان ملتزم بوده‌اند؟ آیا چنین جنایاتی با سیره سلف امت، سازگاری دارد؟!
چگونه گروه‌هایی که با بی‌رحمی تمام، دست به عملیات انتحاری می‌زنند و ده‌ها بلکه صدها انسان بی‌گناه (نظیر دختران افغانی مدرسه سیدالشهدا (علیه‌السلام) کابل) را به شهادت می‌رسانند را می‌توان گروه‌هایی جهادی تلقی کرد؟!
چگونه گروهی هم‌چون طالبان را که حتی به مدارس و مسافران بین راهی نیز، گاه رحم نکرده، می‌توان از جمله گروه‌های جهادی به‌حساب آورد؟!
چطور می‌شود جریاناتی را که حتی قبور بسیاری از بزرگان دینی را منفجر کرده‌اند، جهادی نامید؟!
و هزاران مؤید دیگر که اثبات می‌کنند گروه‌های جنگ طلبی همچون داعش، القاعده و طالبان، جهادی نیستند. البته ناگفته نماند که هر چند این گروه‌ها، غرق در قتال و پیکار هستند، ولی باید توجه داشت، از آن‌جایی که به تصریح قرآن کریم، دو نوع قتال وجود دارد: «الَّذِينَ آمَنُوا يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَالَّذِينَ كَفَرُوا يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ الطَّاغُوتِ.[نساء/7] آنان که ایمان آورده‌اند، در راه خدا می‌جنگند، و کسانی‌که کافر شده‌اند، در راه طاغوت می‌جنگند.» و با عنایت به این‌که قتال تکفیری‌ها، موافق با تعالیم الهی نیست، مشخص می‌شود که قتال جریاناتی هم‌چون داعش را باید قتال در راه خدمت به طاغوت به‌حساب آورد؛ از همین‌رو باید این گروه‌ها را «تکفیری مسلح» نامید. چرا که اولاً در بسیاری از آثار و سخنرانی‌هایشان، جمع کثیری از مسلمانان را تکفیر کرده‌اند.[3] هم‌چنین حرکات مسلحانه از ملزومات اصلی این گروه‌ها به‌حساب می‌آید.
بنابراین باید تلاش گسترده‌ای صورت گیرد تا اسم مقدس جهادی از روی گروه‌های منحرف و منفوری هم‌چون داعش، برداشته شود و عناوینی نظیر «تکفیری مسلح» بر روی این گروه‌ها نام نهاده شود.

پی‌نوشت:

[1]. مرتضی زبیدی، تاج العروس، ج4، ص407، بیروت، دارالفکر، چاپ اول، 1414ه‌ق.
[2]. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، ص208، بیروت، دارالقلم، چاپ اول، 1412ه‌ق.
[3]. «چنانکه ابوبصير طرطوسی هر کسی‌که برای غیرخدا ذبح کند را تکفیر کرده است!!» مجموع فتاوى، شيخ أبوبصير طرطوسي، ج2، ص64، بی‌جا، بی‌تا.

نویسنده: محمد باغچیقی(باغچقی)