در کتب تاریخی فریقین، بر این قول متفقند که پیامبر اکرم در سال 11هجری رحلت فرمودند، و از طرف دیگر زیادی درباره‌ی مسئولیت رسول خدا وجود دارد، اما هیچ ربطی به سمّ خیبر در سال (7هجری) ندارد. لذا اگر نگاهی گذرا به کتب تاریخی داشته باشیم به راحتی می‌توان اصل موضوع را فهمید که پیامبر اکرم بعد از مستحکم شدن پایه‌های دین اسلام با قبائل مختلف در اطراف مدینه مصالحه کردند تا فتنه‌ای از طرف ایشان صورت نگیرد، با این وجود یهودیان خیبر عهدشکنی کردند و به همین خاطر، موجب تسخیر قلعه‌های خیبر از سوی سپاهیان اسلام گردید.
اما این‌که یهودیان خیبر با مسمومیت غذایی پیامبر اسلام را به شهادت رساندند، حقیقت ندارد؛ در بین روایات اهل سنت دیده می‌شود که ابوهریره می‌گوید: «زنی یهودی، گوسفندی مسموم به پیامبر هدیه کرد، اما آن حضرت به اصحابش فرمود دست نگه دارید، زیرا این طعام را مسموم کرده‌اند.»[1] در روایت دیگر آمده که رسول خدا ماهیچه دست گوسفند را از سایر اعضای آن بیشتر دوست می‌داشت، لذا در آن سمّ ریختند و به نظر می‌رسد که یهودیان آن را مسموم کردند.[2] در روایت دیگر از عبدالله بن مسعود نقل شده که می‌گفت: ما صدای تسبیح غذا را می‌شنیدیم، (یعنی در مقابل رسول خدا) و دست گوسفند مسموم با آن حضرت سخن گفت و به او خبر می‌داد که داخل گوشت سمّ ریخته‌اند.[3] آن‌گاه که رسول خدا زن یهودی را احضار کرد و فرمود چه چیزی تو را به این کار وادار کرد؟ آن زن یهودی عرضه داشت و گفت: خواستم مطمئن شوم پیامبر هستی یا خیر؟ اگر پیامبر بودی، خدا تو را به آن آگاه می‌کرد و اگر هم پیامبر خدا نبودی، مردم را از دست تو راحت می‌کردم. رسول خدا او را به حال خود واگذاشت و متعرض او نشد.[4]
در نتیجه ادعای برخی که تلاش می‌کنند تا مسئولیت شهادت رسول خدا را بر گردن یهودیان خیبر بیندازند، بی‌اساس است و حتی از آن حضرت، روایت جعلی هم نقل کرده‌اند که فرموده است: «هنوز هم اثر غذای خیبر هر ساله به من برمی‌گردد.»[5] کذب محض است، چرا که طبیعت سموم این است که قربانی خود را ظرف 2 یا 3 روز یقیناً از پای در‌آورد و از طرف دیگر، مسمومیت غذایی را، پیامبر توسط خداوند آگاه شد و نخورد که این هم از نشانه‌های پیامبری ایشان است؛ پس یهودیان خیبر نتوانستند پیامبر اکرم را به شهادت برسانند.

پی‌نوشت:

[1]. البدایه و النهایه، ابن کثیر، دار احیاء التراث العربی، بیروت، لبنان، ج4 ص209.
[2]. المصنف، ابن ابی شیبه، دارالفکر، بیروت،لبنان، ص13 رقم15382. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[3]. البدایه و النهایه، ابن کثیر، دار احیاء التراث العربی، بیروت، لبنان، ج6 ص317. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[4]. البدایه و النهایه، ابن کثیر، ج4 ص209.
[5]. کنزالعمال، متقی هندی، دار الکتب العلمیه، بیروت، لبنان، ج11 ح32189.