متن مقاله
بر خلاف وهابیت بسیاری از علمای اهل‌سنت معتقد به جواز بلکه استحباب لمس کردن و بوسیدن قبور اولیای الهی و در رأس آن‌ها پیامبر اسلام هستند، اینک به عبارات برخی از آنان اشاره می‌کنیم:

- سمهودی می‌گوید: «اجماع منعقد شده است بر فضیلت قبری که اعضای شریف (پیامبر) را در بر دارد، حتی بر کعبه معظّمه هم فضیلت دارد و پس از آن بر فضیلت مکه و مدینه بر سایر بلاد اجماع کرده‌اند؛ امّا بر افضل بودن یکی از آن دو بر دیگری اختلاف نموده‌اند، عمر بن خطّاب و پسرش عبدالله و مالک بن انس و اکثر اهل مدینه به افضل بودن مدینه نظر داده‌اند و بعضی از آن‌ها نیکو نظر داده‌اند و گفته‌اند که: محلّ خلاف در غیر کعبه شریفه است؛ چون فضیلت کعبه بر مدینه غیر از مکانی که اعضای شریف پیامبر را در بردارد، اجماعی است و حکایت اجماعی بودن فضیلت مکان اعضای شریف (قبر پیامبر) را قاضی عیاض و قبل از او قاضی ابوولید باجی نقل کرده است؛ چنان‌که خطیب بن جمله آن را گفته است. نیز ابویمن بن عساکر و غیر ایشان این مطلب را نقل کرده‌اند و به فضیلت کعبه شریفه تصریح کرده‌اند، تاج چنین نقل کرده است.»[1]

- علامه احمد بن محمد مقری مالکی در «فتح المتعال بصفة النعال» به نقل از ولی الدین عراقی نقل کرده که گفت: «حافظ ابوسعید بن علا خبر داده است: در جزء قدیم کلام احمد بن حنبل که به خطّ ابن ناصر و دیگر حفّاظ است، دیدم که از امام احمد درباره بوسیدن قبر و منبر پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) سؤال شد، او گفت: اشکالی ندارد. ابوسعید گوید: آن نوشته را به تقی بن تیمیّه نشان دادم، او از این کلام تعجب کرد و گفت: از احمد که نزد من جلیل القدر است، تعجب می‌کنم! آیا این کلام اوست یا معنای کلام او؟ ابوسعید می‌گوید: چه تعجبی در این کلام است؛ در حالی‌که از امام احمد به ما روایت رسیده است که او پیراهن شافعی را شست و آبی را که با آن پیراهن را شسته بود، نوشید؟ و اگر این عمل تعظیم اهل علم است، پس حکم ارزش صحابه پیامبر و نیز آثار انبیا (علیهم‌الصلاة‌والسّلام) چه می‌شود؟ و چه زیبا گفته است مجنون درباره لیلی: امرّ علی الدیار... .»[2]

- شافعی صغیر، محمّد بن احمد رملی استاد اساتید مذهب شافعیّه در شرح المنهاج می‌گوید: «روی قبر، سایه انداختن و بوسیدن تابوت بالای قبر و استلام کردن آن و بوسیدن درگاه‌ها هنگام داخل شدن برای زیارت اولیا مکروه است؛ آری! اگر قصد تبّرک داشته باشند، مکروه نیست؛ چنان‌که پدرم به آن فتوا داده است و علما به آن تصریح کرده‌اند به این‌که اگر کسی از استلام سنگ (قبر) عاجز باشد، جایز است بر او که با عصا اشاره کند و عصا را ببوسد.»[3] و در پاورقی می‌گوید: «حمیدی در جمع بین صحیحین و ابوداود در مسندش گفته‌اند: رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) با عصایش به حجرالاسود اشاره می‌کرد و آن‌گاه عصا را می‌بوسید.»[4]

پی‌نوشت:

[1]. «قد انعقد الإجماع علی تفضیل ما ضمّ الأعضآء الشریفة، حتّی علی الکعبة المنیفة و أجمعوا بعد علی تفضیل... .» وفاءالوفا، سمهودی، ج1، ص28.
[2]. «أخبر الحافظ أبو سعید بن العلا قال: رأیت فی کلام أحمد بن حنبل فی جزء قدیم علیه خطّ ابن ناصر و غیره من الحفّاظ أنّ الإمام أحمد سئل... .» الغدیر، ج 5، ص 150 ـ 151.
[3]. «و یکره أن یجعل علی القبر المظلّة، و أن یقبّل التابوت الّذی یجعل فوق القبر و استلامه و تقبیل الأعتاب عند الدخول لزیارة الأولیاء... .» همان، ص 151.
[4]. «أخرج الحمیدی فی الجمع بین الصحیحین و أبوداود فی مسنده أنّ رسول الله کان یشیر إلی الحجر الأسود... .» همان، ج 1، ص 133.