متن مقاله
یکی از اتهاماتی که به شیعیان وارد می‌کنند این است که شیعه نسبت به امامان خود، به ویژه نسبت به حضرت  علی (علیه‌السلام) غلوّ می‌کنند، و این در حالی است که شیعه اعتقاد دارد که پیامبر اکرم و حضرت علی و ائمه دیگر کراماتی داشته‌اند و شاخص‌ترین کرامات آنان علم فراوان آنان بوده است. حال اگر سلفی‌ها این اعتقاد شیعه را غلوّ می‌دانند، شیعه را از آن باکی نیست، چون علمای شیعه در این‌باره از دلیل و برهان قاطع برخوردار است و این جهل و نادانی مخالفین، به قرآن و سنت پیامبر است که این عقیده را غلوّ می‌پندارند. در احادیث وارده از امامان معصوم (علیهم‌السلام) وارد شده است که غلوّ مذمت شده و غلوکنندگان مورد برائت و لعن و نفرین قرار گرفته‌اند. مثلاً روایت شده که ابوهاشم جعفری نقل می‌کند که گفت از امام رضا (علیه‌السلام) درباره‌ی غالیان و مفوضه پرسیدم، امام رضا در جواب فرمودند: «غالیان کافرند و مفوضه مشرک. هر کس با آنان هم‌نشین، هم خوراک، و با آنان رفت و آمد کند و یا زن بدهد و همسر بگیرد و یا آنان را تصدیق کند و یا امانشان دهد و ... از ولایت خدا و پیامبر و ولایت ما اهل بیت بیرون می‌رود.»[1]
آن وقت ابن تیمیه این‌گونه می‌نویسد که: رافضه نزد امت به غلوّ توصیف می‌شوند و در میان آنان کسانی هستند که به الوهیت علی (علیه‌السلام) عقیده دارند، این افراد از نصاری بدتر هستند و در میان آنان کسانی هستند که درباره‌ی او ادعای نبوت کرده‌اند ... و این امامیه ثبوت امامت او را با نصّ ادعا می‌کنند و این‌که او و ذرّیه‌اش معصوم بوده‌اند و مردم به او ظلم کرده و آن را غصب کرده‌اند و از طرف دیگر ادعای عصمت برابر با مشارکت در نبوت است، زیرا پیروی کردن از معصوم در هر چه می‌گوید واجب است...[2]
عالم دیگر سلفی «احمد بن عبدالعزیز بن حصین» حجازی می‌نویسد: از قرن دوم تا به الان بر روی زمین، شیعه‌ای که غلوّ نداشته باشد، وجود پیدا نکرده و علمای بزرگ آنان در جرح و تعدیل به آن اعتراف کرده‌اند، مثلاً مامقانی می‌گوید: چیزی را که پیشینیان ما غلوّ می‌دانستند امروز و در این زمان از ضروریات مذهب گردیده است.[3]

در پاسخ اینان باید گفت:
اولاً: ابن‌تیمیه از نشانه‌های غلوّ شیعه نسبت به حضرت علی (علیه‌السلام) را این دانسته بود که آنان به وصی بودن علی (علیه‌السلام) برای پیامبر اعتقاد داشته و امامت او را منصوص می‌دانند و می‌گویند حق علی (علیه‌السلام) غصب شده است.
ثانیاً: در کتب اهل سنت احادیث فراوان و متواتری وجود دارد که پیامبر در مواضع مختلفی حضرت علی را وصیّ خود قرار داده بود، بدون آن‌که نام عبدالله بن سبا بیاید که گفته بود: هر پیامبری وصی داشته است و علی وصیّ محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله) است.[4]
ثالثاً: اگر مقصود از غلوّ شیعه اعتقاد به الوهیت و نبوّت برای حضرت علی (علیه‌السلام) باشد، اتهامی بی‌اساس است مثل این‌که بگوییم چند نفر از اهل سنت فاسد هستند و دیگران تمام اهل سنت را فاسد بدانند چون این چند نفر فاسد بودند.
رابعاً: اگر مقصود از غلوّ شیعه اعتقاد به شفاعت، توسل و رجعت و ... باشد، این اعتقاد از معارف اصیل اسلامی و قرآنی است و اکثریت اهل سنت نیز اصل این‌ها را قبول دارند و نمی‌توانند بر آن خدشه و اشکال وارد کنند.
خامساً: عصمت از شرایط نبوّت است، ولی لازمه عصمت، نبوّت نیست و ابن‌تیمیه گمان کرده که تلازم عصمت و نبوّت دو طرفه است، در حالی‌که این طور نیست بلکه نبوّت لازمه‌اش عصمت است. بدون این‌که لازمه عصمت نبوّت باشد، یعنی این‌که می‌شود، انسان معصوم باشد مثل حضرت مریم و فاطمه بدون این‌که پیامبر باشد.
در نتیجه شیعه امامان را معصوم می‌داند، ولی برای آنان مقام نبوّت را قائل نیست، و این اتهامی از طرف مخالفین بیش نیست.

پی‌نوشت:

[1]. بحارالانوار، علامه مجلسی، موسسه الوفاء، بیروت، لبنان، ج25 ص273 حدیث19.
[2]. مختصر منهاج السنه النبویه، ابن تیمیه، دار کنوز اشبیلیا، ریاض، عربستان، (1427)، ص298.
[3]. موسوعه ماذا تعرف عن الفرق و المذاهب، احمد بن عبدالعزیز بن حصین، دار العالم الکتب، بیروت، لبنان، (1428ق)، ج3 ص1116.
[4]. فصل الخطاب فی مواقف الاصحاب، محمد صالح غرسی، دار النشر، مدینه، عربستان، (1410ق)، ص162.