پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب- در حالی که برخی از محققین اعم از شرقی یا غربی منشا و ماخذ تصوف را ادیان الهی مانند آیین زرتشت، دین یهود یا مسیحیت یا آیین‌های مختلف غیر اسلامی همچون بودایی و مانوی دانسته‌اند، ولی بزرگان صوفیه ماخذ تصوف را قرآن و حدیث شمرده‌اند. البته درست است که برخی از آیات قرآن و احادیث معصومین (علیهم السلام) که مسلمین را به ساده‌زیستی و زهد تشویق می‌کنند، با تعالیم صوفیه هم‌جهت است، ولی «برای آنهایی که با تاریخ تصوف آشنا هستند، مشخص است که مشایخ صوفیه تا چه اندازه منشا تصوف را تعالیم اسلامی معرفی کرده و چگونه تکیه‌گاه جمیع عقاید خود را قرآن و حدیث قرار داده‌اند و هر جا هم که ظاهر قرآن با استناد جستن ایشان موافق نبوده، به تاویل آیات قرآن متوسل شده و نه فقط مفاهیم خود را از قرآن بعنوان معنای واقعی قرآن دانسته‌اند، بلکه معتقد بودند که تصوف همان اسلام حقیقی و واقعی است و بس.»[تاریخ تصوف در اسلام، ص 66] اینگونه شد که بزرگان صوفیه بعنوان مبنا و ملاک عمل مریدان معرفی شدند و قرآن و حدیث مویدی بر کارهای صوفیه قرار داده شد و صوفیه دست به تاویل قرآن زده و افعال خود را اینگونه توجیه می‌کردند.

پی‌نوشت:
غنی قاسم، تاریخ تصوف در اسلام، زوار، تهران، 1381، چاپ دهم، ص 66