پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ اهل سنت گرچه اصل مهدویت را پذیرفته‌اند، لیکن در فروعات مبحثِ مهدویت با شیعه اختلاف نظر دارند. عالمان اهل سنت نمی‌پذیرند که مهدی موعود، همان فرزند امام حسن عسکری (علیه‌ السلام) باشد، چراکه برخی از آنان می‌گویند که حسن عکسری (علیه‌ السلام) عقیم بوده و از خود فرزندی به جای نگذاشته است و بسیاری دیگر نیز گرچه می‌پذیرند که امام حسن عسکری (علیه السلام) فرزندی به نام محمد بن الحسن (علیهما السلام) داشته، ولی می‌گویند که وی مرده است و نمی‌تواند امام زمان و مهدی موعود باشد.

اما متاسفانه امروزه برخی [مانند وهابیت] بر طبل «عقیم بودن امام حسن عسکری» کوبیده و عقیده شیعه را به سخره می‌گیرند و چنان جلوه می‌دهند که گویی عقیده تمامی عالمان اهل سنت، بر بی فرزندی امام حسن عسکری است و شیعه به یک فردی موهوم و غیر واقعی دل‌خوش کرده و او را امام زمان و مهدی موعودِ خویش می‌شمارد.
بدین خاطر ما در صددیم که اذعان و اعترافات و گزارش‌های بسیاری از عالمان اهل سنت که قائل و معتقد شدند که امام حسن عسکری فرزندی به نام محمد بن الحسن المهدی داشته را بیان بداریم تا ثابت کنیم اولاً: حضرت امام حسن عسکری (علیه السلام) عقیم نبوده و ثانیاً: آن‌که شیعه به مهدی بودنش معتقد است، فرد موهوم و غیر واقعی نیست. در مقاله قبلی اذعان ذهبی به تولد امام زمانِ شیعه را بیان کردیم و اکنون به گزارش سخنان برخی دیگر از عالمان اهل سنت خواهیم پرداخت:

اذعان ابن خلکان (متوفای 681ق) و ابن ازرق فارقی (متوفای 572ق) به تولد
ابن خلکان در «وفیات الاعیان» در ترجمه «ابوالقاسم المنتظر» می‌نویسد: «ابوالقاسم محمد بن الحسن العسکری دوازدهمین فرد از امامان دوازده‌گانه در اعتقاد شیعه است که به حجت، معروف است، ... ولادت وی در روز جمعه نیمه شعبان سال 255 است و زمانی که پدرش وفات کرد، عمر او 5 سال بود.
ابن ازرق  [احمد بن يوسف بن ازرق فارقى] در کتاب «تاریخ مَیَّافارِقین» [یا تاریخ فارقی] ذکر کرده که حجت، در ماه ربیع الاول سال258 متولد شده و [نیز] گفته شده در 8 شعبان سال 256 متولد شده که این قول، صحیح‌ترین اقوال است، و وقتی ایشان به سرداب داخل شدند عمرشان 4 سال بود و  گفته شده 5 سال بوده و نیز گفته شده در سال 275 داخل سرداب شده که عمرش در این زمان، 17 سال بود که خدا آگاه‌تر است.»[1]
ابن خلکان در ترجمه «ابو محمد العسکری» نیز می‌نویسد: «او پدر [موعود] منتظر صاحب سرداب است.»[2]
می‌بینیم که ابن خلکان و ابن ازرق وافقی، هر دو اذعان به تولد ایشان می‌کنند و سخنی نیز از زمان وفات حضرت به میان نمی‌آورند.

اذعان ابوالفداء (متوفای 732ق) و ابن الوردی (متوفای 749ق) به تولد
ابوالفداء و ابن الوردی نیز همانند ذهبی و ابن خلکان در معرفی امام حسن عسکری (علیه‌السلام) می‌نویسند: «حسن عسکری، پدر محمد منتظر صاحب سرداب است و این محمد منتظر همان دوازدهمین از امامان دوازده‌گانه بنابر عقیده‌ی شیعه است که به او قائم، و مهدی و حجت گفته می‌شود. منتظر در سال 255 متولد شد.»[3]
ابوالفداء در جای دیگر نیز در معرفی امام حسن عسکری (علیه‌السلام) ایشان را پدر محمد منتظر می‌داند.[4]
پس ابوالفداء و ابن الوردی نیز با صراحت به تولد حضرت اذعان می‌کند.

اذعان ابن اثیر (متوفای 630ق) به تولد
او نیز مانند ذهبی و ابن خلکان و ابوالفداء و ابن الوردی در معرفی امام حسن عسکری (علیه السلام) ایشان را پدر محمدی که امامیه به «منتظَر» بودنش در سرداب سامرا معتقد است، معرفی می‌کند.[5]

اظهار عبد الملک عصامی (متوفای 1111ق) به تولد
عبد الملک بن حسین العصامی مورخ شافعی مذهب اهل سنت در کتاب «سمط النجوم العوالی فی أنباء الأوائل والتوالی» می‌نویسد: «[حسن عسکری] فرزندش محمد را جانشین خود قرار داد و او امام م‌ح‌م‌د مهدی پسر حسن عسکری بن علی التقی بن عَلیّ التقی بن مُحَمَّد الْجواد ابْن على الرِّضَا بن مُوسَى الكاظم بن جَعْفَر الصَّادِق بن مُحَمَّد الباقر بن عَلیّ زين العابدين بن الْحُسَيْن بن عَلیّ بن أبی طَالب است _ که خدا از همه آن‌ها خشنود باشد _ او در روز جمعه نیمه شعبان سال 255 متولد شد و بنا بر قولی در سال 256 متولد شده است که این قول صحیح است. مادرش کنیز ام ولد [یعنی صاحب فرزند] و نامش صیقل یا سوسن و یا نرجس بود. کنیه‌ی او ابوالقاسم و القابش حجت و خلف صالح و قائم و منتظر و صاحب الزمان و مهدی است و مشهورترین القابش همین مهدی است. از ویژگى‌هاى ایشان این است که او جوانى است با قامت متوسط، صورت و موى زیبا، بینى باریک و پیشانى باز ...»[6]

این تنها اذعان و تصریح تعدادی از عالمان اهل سنت به عقیم نبودن امام حسن عسکری (علیه‌السلام) و تولد فرزندی به نام محمد بن الحسن از ایشان بود. اگر بخواهیم تعداد عالمان اهل سنتی را که چنین اذعانی نموده‌اند را شماره کنیم، بسیار خواهد شد که به جهت رعایت اختصار، ناچاریم در مقالات دیگر به تعداد دیگری از این عالمان اهل سنت اشاره نماییم.

پی‌نوشت:

[1]. وفیات الاعیان و أنباء أبناء الزمان، قاضي القضاة أبو العباس شمس الدين أحمد بن محمد بن إبراهيم بن خلكان البرمکی، محقق: احسان عباس، بیروت، دار صادر، ج4، ص176، رقم: 562. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
میافارقین، اسم شهری است در کشور ترکیه که اکنون به نام سیلوان شناخته می‌شود.
[2]. وفیات الاعیان، ابن خلکان، ج2، ص94، رقم: 169. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[3]. المختصر في أخبار البشر، أبوالفداء عماد الدين إسماعيل بن علی بن محمود بن محمد ابن عمر بن شاهنشاه بن أيوب،(م732ق)، قاهره، المطبعة الحسينية المصرية، چاپ اول، ج2، ص45. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
تاريخ ابن الوردی، أبو حفص زين الدين عمر بن مظفر بن عمر بن محمد ابن أبي الفوارس المعري الكندی المعروف بابن الوردی(م749ق)، بیروت، دار الكتب العلمية، 1417ق-1996م، ج1، ص223. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[4]. المختصر فی اخبار البشر، ج2، ص49. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[5]. الكامل في التاريخ، عز الدين أبوالحسن علي بن أبي الكرم محمد بن محمد بن عبد الكريم بن عبد الواحد الشيباني الجزری المعروف بابن الأثير(م630ق)، تحقيق: عمر عبد السلام تدمری، بیروت، دار الكتاب العربي، چاپ اول، 1417ق-1997م، ج6، ص320. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[6]. سمط النجوم العوالي في أنباء الأوائل والتوالی، عبد الملك بن حسين بن عبد الملك العصامی المكی(م1111ق)، المحقق: عادل أحمد عبد الموجود و علی محمد معوض، بیروت، دار الكتب العلمية، چاپ اول، 1419ق_1998م، ج4، ص150. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.

نویسنده: مصطفی عباسی هرازی