فضایل و مناقب امام علی (ع) به روایت معتبرترین کتب اهل سنت
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ علی (علیه السلام) اعجوبهی تاریخ خلقت است. فضایل و مناقب امیرالؤمنین به حدی است که هیچکس را یارای انکار آن نیست. دوست و دشمن در رابطه با عظمت و بزرگی علی (علیه السلام) سر تعظیم فرود آوردهاند. بنابر نقل بزرگان اهل سنت، در رابطه با هیچیک از صحابه پیامبر (صلی الله علیه و آله) اینقدر فضیلت و منقبت نقل نشده است.[1]
ابن ابیالحدید دراینباره مینویسد: «فضایل و مناقب علی (علیه السلام) آنقدر روشن و مشهور است، که سخن گفتن از آن عیب محسوب میشود».[2]
در این نوشتار به فضایل و مناقب امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) به نقل از کتاب صحیح بخاری و صحیح مسلم اشاره میشود که بعد از قرآن، مهمترین کتب در نزد اهل سنت محسوب میشود.
مولف کتاب صحیح بخاری، بخشی از کتابش را به فضایل علی (علیه السلام) اختصاص داده و نام آن را «بَابُ مَنَاقِبِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ القُرَشِيِّ الهَاشِمِيِّ أَبِي الحَسَنِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ» قرار داده است. بخاری در این بخش از کتاب، به 8 روایت در فضیلت و منقبت علی (علیه السلام) اشاره میکند.[3] مولف کتاب صحیح مسلم نیز بخشی از کتابش را با نام «باب مِنْ فَضَائِلِ عَلِىِّ بْنِ أَبِى طَالِبٍ رضى الله عنه» اختصاص به فضایل و مناقب امام علی داده و 13 روایت در منقبت علی (علیه السلام) نقل کرده است.[4] البته ناگفته پیداست که این روایات بخشی از فضایل حضرت است که در ذیل موضوع «باب فضایل و مناقب» نقل شده است و الا در دیگر ابواب این دو کتاب، روایات دیگری در فضیلت حضرت نقل شده است. چنانچه در ابواب ایمان، ادب، جهاد، صلاه و ... روایاتی در فضیلت امام امیرالمومنین (علیه السلام) نقل شده است.
اکنون؛ چند روایت در منقبت علی (علیه السلام) از کتب صحیحین:
1- حدیث منزلت؛
پیامبر (صلی الله علیه و آله) در شان و منزلت علی (علیه السلام) فرمود: «أَنْتَ مِنِّى بِمَنْزِلَةِ هَارُونَ مِنْ مُوسَى إِلاَّ أَنَّهُ لاَ نَبِىَّ بَعْدِى.[5] تو در نزد من مانند هارون برای موسی هستی، جز اینکه بعد از من پیامبری نیست». این روایت تصریح دارد که بعد از پیامبر(صلی الله علیه و آله) مقام خلافت برای علی (علیه السلام) است، زیرا در این روایت علی (علیه السلام) به هارون تشبیه شده است و همه میدانند که هارون دارای مقام نبوت و خلافت بود.
2- حدیث همسانی با پیامبر؛
پیامبر(صلی الله علیه و آله) به علی (علیه السلام) فرمود: «أَنْتَ مِنِّي وَأَنَا مِنْكَ.[6] تو از من هستی و من از تو هستم». این روایت پیامبر و علی را جان یکدیگر معرفی میکند، زیرا فقط علی (علیه السلام) همشأن و همردیف پیامبر (صلی الله علیه و آله) است و به فرموده حضرت: «يَا عَلِيُّ مَا عَرَفَ اللَّهَ حَقَّ مَعْرِفَتِهِ غَيْرِي وَ غَيْرُكَ وَ مَا عَرَفَكَ حَقَّ مَعْرِفَتِكَ غَيْرُ اللَّهِ وَ غَيْرِي.[7] ای علی! کسی خداوند متعال را غیر از من و تو به حقیت ذاتش نشناخت، و تو را غیر از خدا و من آنگونه که شایسته توست، نشناخت.»
3- حدیث رأیت؛
این حدیث را پیامبر (صلی الله علیه و آله) در غزوه خیبر بیان فرمودند، وقتی که قلعه خیبر در محاصره مسلمین قرار گرفت، برخی از اصحاب بزرگ به همراه سربازانی برای فتح خیبر پیشقدم شدند، ولی در نهایت هیچکدام نتوانستند از دیوارهای بزرگ خیبر عبور و قلعه را فتح کنند. وقتی رسول خدا (صلی الله علیه و آله) این صحنه را مشاهده کرد، فرمود: «لأُعْطِيَنَّ هَذِهِ الرَّايَةَ رَجُلاً يَفْتَحُ اللَّهُ عَلَى يَدَيْهِ يُحِبُّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَيُحِبُّهُ اللَّهُ وَرَسُولُه.[8] فردا پرچم را بهدست مردی خواهم داد که خداوند خیبر را بهدست او فتح خواهد کرد. او فردی است که خدا و پیامبر را دوست دارد و خدا و پیامبر نیز او را دوست دارند». فردای آن روز همه منتظر بودند تا ببینند پیامبر (صلی الله علیه و آله) پرچم را بهدست چه کسی خواهد داد، حضرت فرمود: علی را بگویید بیاید، عرض کردند: یا رسول الله! علی (علیه السلام) مریض است، چشمهایش درد میکند، حضرت مقداری از آب دهان مبارک را به چشم علی (علیه السلام) مالیدند و حضرت شفا پیدا کرد. سپس پرچم را به او دادند، حضرت علی (علیه السلام) به سمت خیبر رفتند و درب خیبر را از جا کنده و قلعه را فتح کردند.
این گوشهای بود از فضایل و مناقب علی (علیه السلام) بنابر نقل کتب معتبر در نزد اهل سنت، به امید آن روز که بشریت مقام و جایگاه علی (علیه السلام) را بشناسد، زیرا شناخت خدا، بدون شناخت علی (علیه السلام) میسّر نیست.
پینوشت:
[1]. «برتری فضائل امام علی بر دیگران»
[2]. ابن أبی الحدید، شرح نهج البلاغة: ج۱ ص۱۶، دار إحیاء الكتب العربیة، ۱۳۷۸ ه.ق.
[3]. محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری، ریاض، دارالسلام للنشر و التوزیع، الطبعه الثانیه، 1999م،کتاب فضائل اصحاب النبی، ص624. برای مشاهده تصویر کلیک کنید.
[4]. مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، دارالجیل، بیروت، بی تا، ج7، ص119-123
[5]. صحیح مسلم، دارالجیل، بیروت، بی تا، ج7، ص119،120؛ محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری، ریاض، دارالسلام للنشر و التوزیع، الطبعه الثانیه، 1999م،کتاب فضائل اصحاب النبی، ص624.
[6]. محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری، ریاض، دارالسلام للنشر و التوزیع، الطبعه الثانیه، 1999م،کتاب فضائل اصحاب النبی، ص624. برای مشاهده تصویر کلیک کنید.
[7]. مجلسی، روضه المتقین، موسسه فرهنگی اسلامی کوشانبور، قم:1406،ج11، ص38، به نقل از مناقب ابن شهر آشوب، ج3،ص267
[8]. صحیح مسلم، دارالجیل، بیروت، بی تا ،ج7، ص121؛ محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری، ریاض، دارالسلام للنشر و التوزیع، الطبعه الثانیه، 1999م،کتاب فضائل اصحاب النبی، ص624.
افزودن نظر جدید