بخاری و کتمان فضائل حضرت خدیجه (سلام الله علیها)
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ طبق عقاید شیعه و برخی دیگر از مسلمانان و تاریخ نویسان اسلامی، خدیجه عزیزترین همسر پیامبر بود. روایاتی در فضیلت این بانوی بزرگوار در کتب فریقین با سند صحیح موجود است. اما بخاری در کتاب خودش در داستانی، فضائل حضرت خدیجه را کتمان کرده است. آنچه در این نوشتار به آن میپردازیم درباره این موضوع است.
در قسمتی از صحیح بخاری آمده است: «هاله خواهر خديجه به حضور پيامبر (صلى الله عليه و آله) اذن ورود خواست و حضرت به ياد اذن گرفتن خديجه افتاد و او را ياد كرد و فرمود: خدايا هاله آمد. عائشه گفت: پس غيرتم گرفت وگفتم: چرا از پيرزنى از پيرزنان قريش ياد مىكنى، حمراء لب گشاده، سالها است كه مرده، همانا خداوند به جاى وى بهتر از او را به تو داد.»[1]
ظاهر اين خبر چنين است كه گويا پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله) سخن عائشه را تصديق كردند و چيزى نگفتند و حال آنكه پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله) در اين حديث پاسخ سخن عائشه را داده و خطا بودن سخن او را بيان كردهاند كه در حديث بخارى حذف شده است.
اما ببینیم اصل داستان چیست و بخاری چه قسمتی از حدیث را کتمان کرده است. در کتب اهل سنت با سند صحیح وارد شده است که، وقتى عائشه آن سخنان را گفت، پيامبر (صلى الله عليه و آله) غضبناك شدند، (چنانكه در برخى كتب آمده) و فرمودند: «خداوند بهتر از او را به جاى او به من نداد، همانا او به من ايمان آورد زمانى كه مردم به من كفر ورزيدند و مرا تصديق نمود زمانى كه مردم مرا تكذيب كردند و مرا با مالش كمك نمود زمانى كه مردم مرا محروم نمودند و خداوند از او براى من فرزند روزى نمود و حال آنكه از فرزندان ديگر زنان، مرا محروم نمود.»[2] سند این حدیث صحیح است و تمام روایان این حدیث از راویان صحیح بخاری و صحیح مسلم هستند، مگر «علی بن اسحاق»، که او هم ثقه و مورد اطمینان است.[3]
پس با اين بيان روشن شد كه بخارى چگونه در كتمان حقايق سعى مىكرده است. و به این راحتی قسمتی از حدیث را میبریده است. آیا این بخاری است که میگویند کتابش از بهترین کتابها بعد از قرآن است؟
پینوشت:
[1]. «وَقَالَ إِسْمَاعِيلُ بْنُ خَلِيلٍ أَخْبَرَنَا عَلِىُّ بْنُ مُسْهِرٍ عَنْ هِشَامٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَائِشَةَ - رضى الله عنها - قَالَتِ اسْتَأْذَنَتْ هَالَةُ بِنْتُ خُوَيْلِدٍ أُخْتُ خَدِيجَةَ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ - صلى الله عليه وسلم - ، فَعَرَفَ اسْتِئْذَانَ خَدِيجَةَ فَارْتَاعَ لِذَلِكَ ، فَقَالَ «اللَّهُمَّ هَالَةَ». قَالَتْ فَغِرْتُ فَقُلْتُ مَا تَذْكُرُ مِنْ عَجُوزٍ مِنْ عَجَائِزِ قُرَيْشٍ ، حَمْرَاءِ الشِّدْقَيْنِ ، هَلَكَتْ فِى الدَّهْرِ ، قَدْ ، أَبْدَلَكَ اللَّهُ خَيْرًا مِنْهَا» بخاری، صحیح بخاری، دار النشر: دار ابن كثير , اليمامة، بيروت،1407، 1987، ج3 ص 1389.
[2]. «حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ إِسْحَاقَ أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ قَالَ أَخْبَرَنَا مُجَالِدٌ عَنْ الشَّعْبِيِّ عَنْ مَسْرُوقٍ عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ كَانَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ إِذَا ذَكَرَ خَدِيجَةَ أَثْنَى عَلَيْهَا فَأَحْسَنَ الثَّنَاءَ قَالَتْ فَغِرْتُ يَوْمًا فَقُلْتُ مَا أَكْثَرَ مَا تَذْكُرُهَا حَمْرَاءَ الشِّدْقِ قَدْ أَبْدَلَكَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ بِهَا خَيْرًا مِنْهَا قَالَ مَا أَبْدَلَنِي اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ خَيْرًا مِنْهَا قَدْ آمَنَتْ بِي إِذْ كَفَرَ بِي النَّاسُ وَصَدَّقَتْنِي إِذْ كَذَّبَنِي النَّاسُ وَوَاسَتْنِي بِمَالِهَا إِذْ حَرَمَنِي النَّاسُ وَرَزَقَنِي اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ وَلَدَهَا إِذْ حَرَمَنِي أَوْلَادَ النِّسَاءِ.» احمد بن حنبل، مسند احمد بن حنبل، مصدر الكتاب: موقع الإسلام، شماره حدیث 23719.
[3]. «من طريق علي بن إسحاق عن عبد الله بن المبارك بهذا الاسناد، و إسناده صحيح.» ذهبی، سیر الاعلام النبلاء، مصدر الكتاب: موقع يعسوب، جزء 16 ص 476.
افزودن نظر جدید