نقد نگرش بهائیت پیرامون تکلیف در قیامت
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ سران گمراه بهائیت، عالم قیامت را که از اصول ادیان الهی و خصوصاً دین مبین اسلام به شمار میرود، انکار کرده و مراد از قیامت در اسلام را ظهور حسینعلینوری میدانند. مبلّغان بهائی برای اثبات عقیدهی باطل خود، چندین شبهه پیرامون قیامت مطرح کردهاند که اصل و اساس آن را زیر سؤال ببرند؛ از جمله اینکه: «در قیامت تکلیف وجود دارد و قیامت عالم پاداش و جزا نیست». بهائیان میگویند: «اینکه مشهور شده است که تکلیف در همین عالم است و در سایر ممالک نیست، غلط محض و اشتباه صرف است، بلکه تکلیف الهی در جمیع عوالم است؛ زیرا که مراد از تکلیف، طلب رزق از رزّاق است که موجب ترقی آن گردد؛ رزق هم یا رزق عبودیت است که ملاحظه عجز و فقر بوده باشد؛ یا رزق ربوبیت و سلطنت منالله است و وجود لایزال در این دو منشأ سیار بوده و خواهد بود؛ زیرا که تعطیل در فیض نیست، یکی تکلیف این ملک در ملکوت متصور نمیشود، بلکه در آن ملک، خلق جدید و ارزاق بدیع میطلبد و هکذا در سائر عوالم».[1]
اما در پاسخ به این شبهه باید گفت: اولاً: تکلیف برای تکامل بشر است و این عالم، محل حرکت، تغییر و تکامل است و عالم دیگر به تعبیر قرآن، عالم حیات واقعی و بدون کم و کاست است،[2] و در کلام علما، اساساً آن عالم، عالم حرکت، تغییر و تکامل نیست و ماهیت این دنیا، عمل است و ماهیت آن دنیا، پاداش است. در آنجا امکان تکلیف، عمل، تغییر دادن خود و سرنوشت خود وجود ندارد؛ زیرا نظام آنجا نظام دیگری است و به تعبیر استاد مطهری: «نظام این دنیا نظام اسباب و مسببات، تغییر و حرکت است، ولی نظام جهان آخرت، نظام اراده و هرچه انسان بخواهد میشود: «وَ فِیهَا مَا تَشْتَهِیهِ الْأَنفُسُ و تَلَذُّ الْأَعْیُنُ [زخرف/71]؛ و آنچه را که نفس میل داشته باشد و چشم (از دیدنش) لذّت ببرد، در بهشت موجود است». بنابراین در عالمی که تکامل، تغییر و حرکت وجود ندارد، تکلیف هم معنا ندارد».[3]
ثانیاً: آیا با عدالت خداوند و با عقل سلیم سازگار است که این عالم، بیحساب و کتاب باشد و برای آن، جزاء و پاداشی در کار نباشد!؟ و از طرفی محال است که این دنیا، جای جزاء و پاداش باشد؛ زیرا محدود و زوالپذیر، قابلیت پاداش جاودانی که شایستهی صالحان و یا عقوبتی که مجرمان مستحق آناند را ندارد؛ مثلاً چگونه ممکن است شخصی را که افراد متعددی را به قتل رسانده، در این دنیا مجازات کرد؟ چرا که او با یکبار قصاص از دنیا میرود و عقوبت بقیهی قتلهایی که مرتکب شده، هرگز ممکن نیست.
ثالثاً: از قرآن کریم و روایات به دست میآید که عالم آخرت، جای تکلیف نیست؛ بلکه محل جزاء و پاداش است. در آیات متعددی از روز قیامت به روز جزاء یاد شده است،[4] و یا به صراحت آمده است که در روز قیامت، پاداش اعمال انسانها بطور کامل و مستوفی داده خواهد شد؛ در نتیجه آخرت جای پاداش است نه سرای عمل. [5]
پس این سخن که در همهی عوالم، تکلیف به معنای مصطلح وجود دارد، کلامی بیدلیل و باطل است. بلکه آنچه ثابت است این است که در عالم آخرت تکلیفی وجود ندارد، بلکه محل دریافت ثمرهی اعمال و تکالیف در این دنیاست.
پینوشت:
[1]. میرزاآقاجان کاشانی، نقطةالکاف، با مقدمهی ادوارد براون انگلیسی، چاپ لیدن، 1910م، ص46.
[2]. سورهی مبارکهی عنکبوت، آیه 64.
[3]. شهید مرتضی مطهری، مجموعهی آثار، ج 4، ص 805.
[4]. سور مبارکهی: فاتحه، آیه 3؛ حجر، آیه 35؛ ذاریات، آیه 12، واقعه، آیه 56؛ انفطار، آیات 17-15 و... .
[5]. سورهی مبارکهی آل عمران، آیه 185.
افزودن نظر جدید