پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ اکثر مورخین و محدثین  اهل سنت، احادیث مشهوری را که در آن‌ها دعاهای مختلفی برای معاویه صورت گرفته، نقل کرده‌اند. در اینجا ما آنچه را که تمامی مورخین بر آن اتفاق دارند ذکر می‌کنیم:
- روايت اول: «اَللهُمَّ علِّم مُعاويةَ الکتابَ ...» بررسی سندی و دلالی این روایت قبلاً گذشت.[1]
- روايت دوم: «اللهُمَّ اجعله هادياً مَهدياً» این روایت را ترمذی به دو سند آورده:[2]
در سند اول، عبدالرحمن بن ابی‌عمیره حدیث را از پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلم) نقل می‌کند؛ در حالی که ابن عبدالبر قرطبی مالکی، صحابی بودن و ملاقات او با پیامبر(صلّی الله علیه و آله و سلم) را منکر است، پس این حدیث مرسل است چون راوی مستقیماً آن را از پیامبر نشنیده است.[3] در سند دوم، عمیر ‌بن ‌سعید این حدیث را از پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلم) نقل می‌کند. در سند آن عمرو ‌بن واقد، قرار دارد که تضعیف شده است، ترمذی نیز به آن اشاره کرده است.
- روايت سوم: «أللهَمُّ املأَه علماً» در سند این روایت وحش بن حرب بن وحشی قرار دارد که بنابر نظر بزار، یکی از عالمان رجالی مجهول است و برخی درباره او گفته‌اند: «این پدر و پسر را رها کنید.»[4] یعنی از آن‌ها حدیث نقل نکنید.
با این همه اشکالات چگونه برخی ادعای اتفاق مورخین بر صحت این احادیث را دارند!؟ ملاک در این مباحث، نظر مورخان است یا علمای حدیث؟!
- روايت چهارم: روایت مشورت پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلم) با جبرئیل، درباره کاتب وحی قراردادن معاویه، و قول جبرئیل که «او را کاتب وحی قرار بده چون او امين است». را هیچ یک از محدثین نپذیرفته‌اند؛ از جمله ابن‌کثیر دمشقی (حنبلی یا شافعی) شدیداً این روایت را مردود دانسته و راوی آن را دروغگو خوانده و فرموده است: «این حدیث با این سند ثابت نیست و نباید گول خورد».[5] شوکانی می‌گوید: «این حدیث، موضوع ـ ساختگی ـ است و در سند آن شخصی به نام اصرم بن حوشب، می‌باشد که دروغگوست.»
ابن‌عساکر دمشقی شافعی این حدیث را با سه سند دیگر نقل می‌کند که در آن راویانی هستند که به احادیث آنان عمل نمی‌شود و به اصطلاح متروک و متهم هستند.[6] ابن‌جوزی حنبلی پس از آوردن تمامی طرق و راه‌های این حدیث می‌فرماید: «تمامی طریق‌های این حدیث غیر صحیح است».[7] ابن‌کثیر دمشقی (حنبلی یا شافعی) می‌گوید: «این احادیث موضوع و جعلی است، من از ابن‌عساکر که حافظ و مطلع است در شگفتم که چگونه به ضعف و منکر بودن این احادیث اشاره نمی‌کند».[8]
در نتیجه هیچ روایت صحیحی از پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلم)، در مورد فضیلت معاویه نداشته و تمام روایاتی که در فضایل او در کتب اهل سنت ذکر شده است، ساختگی و جعلی می‌باشد.

پی‌نوشت:

[1]. رجوع کنید به: «آیا پیامبر در حق معاویه دعای خیر کرده‌اند؟»
[2]. سنن الترمذی، ترمذي، دارالفكر، بيروت، 1403: ج5، ص687، حدیث3842.
[3]. همان.
[4]. تاریخ الإسلام، (عهد الخلفاء) ، ذهبي، شمس‌الدین محمد بن احمد بن عثمان (ت748 هـ ق)، دار‌الکتاب العربی، بيروت، 1407: ج3، ص234.
[5]. البدایه و النهایه، ابن كثير، ابوالفداء اسماعیل بن کثیر، (ت 774 هـ ق) چاپ اول، دارإحياء التراث العربي، بيروت، 1408: ج8، ص128.
[6]. الفوائد المجموعه، شوكاني‏، (ت 1250 هـ ق)، دارالكتب العلمية، بيروت: ص404 و اللئالی المصنوعه، سيوطي، جلال الدین عبدالرحمن (ت911 هـ ق)، دارالكتب العلمية، بيروت، 1417: ج1، ص380.
[7]. الموضوعات، ابن الجوزي، ابوالفرج عبدالرحمن بن علی (510-597 هـ ق) دارالفکر، بیروت، 1386: ج2، ص19.
[8]. البدایه و النهایه، ابن كثير، ابوالفداء اسماعیل بن کثیر، (ت 774 هـ ق) چاپ اول، دارإحياء التراث العربي، بيروت، 1408: ج8، ص128.