آیا حدیث «علیّ قسیم النّار و الجنّة» دروغ است؟
از جمله شبهاتی که اخیراً از سوی یکی از کارشناسان شبکه وهّابی مطرح شده این شبهه میباشد که درباره حضرت علی (علیهالسّلام) میگویند: او تقسیم کننده بهشت و دوزخ است (قسیم الجنة و النار) نعوذ بالله، نعوذ بالله، شیعیان که همه کارها را به بندگان میسپارند این کار را هم سپردند به بندگان. برای فریب مردم، برای فریب یک سری مسلمان ساده لوح. منظورشان این است که محبت علی، باعث تقسیم بهشت میشود؛ در حالی که هرگز چنین نیست. اینها روایاتی است که منافقان و دشمنان اهلبیت به دروغ ساخته و به نام پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) و خانواده پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) به خورد مردم دادهاند.
پاسخ:
- «علی (علیهالسّلام) قسیم النّار و الجنّة» در کتب مورد قبول وهابیت؛
مشکل وهابیت، ناآگاهی آنها به کتابهای خودشان است؛ این شبهه در حالی وارد میشود که اگر آنان به کتابهای خودشان مراجعه میکردند، بیش از 50 کتاب از کتابهای مورد قبولشان این روایات را نقل کردهاند که به برخی از آنها اشاره میکنیم: قاضی عیاض که از استوانههای علمی اهلسنت است این موضوع را به عنوان امری مسلّم، در کتاب خود آورده و میگوید: «پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) از وقایعی خبر داده از جمله پادشاهی بنیامیه، مالاندوزی آنها، خروج بنی عباس با پرچمهای سیاه، خروج مهدی، بلاهایی برای اهلبیت (علیهمالسّلام) از جمله کشتار، آوارگی و کشته شدن علی (علیهالسّلام) و خضاب شدن محاسن وی از خون سرش در حالی که او تقسیم کننده بهشت و داخل کننده کافران در آتش دوزخ است.»[1] ابن اثیر جزری، از دیگر شخصیتهای بلند آوازه اهلسنت در کتاب خود که از کتابهای معتبر اهلسنت است و علمای آنها برای فهم روایات پیچیده، به این کتاب مراجعه میکنند، در ماده قسم میگوید: «در حدیثی که از علی (علیهالسّلام) روایت شده، آن حضرت میفرماید: من تقسیم کننده دوزخ هستم؛ یعنی مردم بر دو گروهند: گروهی که با من هستند و اهل بهشت و گروهی که علیه من هستند و در دوزخاند.»[2] جار الله زمخشری نیز در کتاب خود همین حدیث را در ماده قسم آورده و میگوید: «علی (علیهالسّلام) تقسیم کننده دوزخ است چنان که خود او فرمود: من تقسیم کننده آتش دوزخ هستم. یعنی اطرافیان او بر دو گروهند: هدایتیافتگان و گمراهان. با این توصیف، اوست که بهشت و دوزخ را تقسیم میکند؛ دوستداران او در بهشت، دشمنان او در دوزخاند.»[3] صاحب کتاب «امالی خمیسیه» از علمای قرن پنجم اهلسنت روایت جالبی را در این باره آورده: «علی بن حسین (علیهماالسّلام) میفرماید: پدرم امیرمؤمنان علی بن ابیطالب (علیهالسّلام) به من فرمود: من تقسیم کننده دوزخ هستم؛ عمار یاسر در اینباره گفت: منظور آن حضرت این بود که هر که با من است با حق و هر که با معاویه است بر باطل، گمراه و گمراهگر.»[4] ابن حجر مکی، از علمای بزرگ مکه و شافعی مذهب در کتاب الصواعق المحرقه که آن را در پاسخ به اعتقادات و مخالفت شیعه نوشته، نتوانسته این حقیقت را انکار کند؛ وی میگوید: «هنگامی که علی (علیهالسّلام) در شورای 6 نفرهای که عمر بن خطّاب برای تعیین جانشین خود فراهم کرد، حضور یافت، در احتجاج خود، آنها را قسم داد و گفت: شما را به خدا سوگند! آیا پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) درباره من نفرمود: یا علی! تو تقسیم کننده بهشت و دوزخ در روز قیامت هستی؟ آنها گفتند: خدایا تو شاهدی که چنین بود!»[5]
- «علی (علیهالسّلام) قسیم النّار و الجنّة» در فرهنگ توده مردم؛
اگر واژهای وارد کتابهای لغت گردد، بدان معناست که آن لغت، وارد فرهنگ عامّه مردم شده و به قدری از شهرت و اعتبار از حیث سند رسیده است که نیاز به بررسیهای رجالی نداشته و به همین سبب مورد استناد صاحبان فرهنگنامهها قرار گرفته است؛ حدیث مورد بحث نیز به همین جهت در چند فرهنگ لغت از مشهورترین فرهنگها آمده، از جمله در ابن اثیر جزری در النهایه؛ ابن منظور در لسان العرب؛ زبیدی در تاج العروس.
- مخالفت وهّابیت با فضایل اهلبیت؛
به راستی چرا وهّابیت چون به روایتی در فضایل اهلبیت (علیهمالسّلام) در منابع و کتابهای مورد قبول خود میرسند که با دلایل قرآنی و روایی به خوبی قابل اثبات است، آن را غلوآمیز و دروغ میپندارند. برای نمونه به دو مورد از مخالفتهای ابن تیمیه با روایات فضایل اشاره میکنیم: سردمدار وهّابیت در کتاب خود وقتی به روایاتی از فضایل اهلبیت (علیهمالسّلام) که دو نمونه از آن در زیر میآید، میرسد، ببینیم چگونه برخورد میکند: «پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) فرمود: یا علی! اگر بندهای به اندازه عمر نوح، خداوند عزّوجل را عبادت کند و هموزن کوه احد در راه خدا انفاق کند و هزار سال، هر ساله پیاده به مکه رفته و حج گذارد و نهایتاً بین صفا و مروه مظلومانه به شهادت رسد، امّا تو را دوست نداشته باشد هرگز بوی بهشت به مشامش نخواهد رسید و وارد بهشت نخواهد گردید.»[6] و یا این روایت که در بسیاری از متون اهلسنت و مورد قبول وهابیت به تفصیل آمده: «پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) فرمود: کسی که بر محبت اهلبیت (علیهمالسّلام) بمیرد شهید است، خداوند او را آمرزیده، توبهاش را بخشیده، مؤمن و با ایمان کامل از دنیا رفته، ملک الموت و پس او نکیر و منکر بشارت بهشت به او داده، خداوند ملائک خویش را به زیارت قبرش گسیل داشته و بر قبر او دو در از درهای بهشت میگشاید؛ و اما کسی که با بغض اهلبیت (علیهمالسّلام) از دنیا رود، کافر از دنیا رفته و خداوند روز قیامت، جملهی «مأیوس از رحمت خداوند» را بین دو چشم او نوشته و هرگز بوی بهشت را استشمام نخواهد کرد.»[7] ابن تیمیه حرّانی با دیدن دو روایت بالا و چند روایت دیگر که در فضیلت اهلبیت (علیهمالسّلام) نقل شده در کتاب «منهاج السنة» خود بدون هر گونه دلیلی، همه را یکجا کذب و دروغ پنداشته و میگوید: «این روایات از احادیث دروغینی است که اگر کسی کمترین آگاهی به علم حدیث داشته باشد، به محض دیدن آنها به دروغ بودن آنها پیمیبرد.»[8] به راستی وهابیت را چه میشود که به محض دیدن چنین روایاتی در فضیلت اهلبیت (علیهمالسّلام) و امیرمؤمنان (علیهالسّلام) گویی که بناست جان از کالبدشان خارج شود و قدرت تحمل چنین روایاتی را ندارند؟!
پینوشت:
[1]. کتاب الشفا، القاضی عیاض، دار النشر، ج 1، ص 252.
[2]. النهایة فی غریب الأثر، جزری، بیروت، ج 4، ص 61.
[3]. الفائق فی غریب الحدیث، زمخشری، لبنان، ج 3، ص 195.
[4]. الأهالی الخمیسیة، جرجانی، بیروت، ج 1، ص 177.
[5]. الصواعق المحرقه، ابن حجر الهیثمی، لبنان، ج 2، ص 454.
[6]. الفردوس به مأثور الخطاب، إلکیا، بیروت، ج 3، ص 364.
[7]. الکشف البیان، ثعلبی نیشابوری، بیروت، ج 8، ص 314.
[8]. منهاج السنة النبویة، ابن تیمیه، مؤسسه قرطبة، ج 5، ص 42. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
افزودن نظر جدید