انسان خدایی یا خدای انسانی!
شکی نیست که انسان از مخلوقات و آفریده خداوند است تا جایی که خداوند فرشتگان را امر فرمود بر آدم سجده کنند و شیطان از آن جهت از درگاه الهی بیرون رانده شد که از این امر الهی تبعیت نکرد و رجیم شد. خداوند پس از آفرینش انسان از خاک (و گِل) میفرماید: «فَإِذَا سَوَّيْتُهُ وَنَفَخْتُ فِيهِ مِن رُّوحِي فَقَعُوا لَهُ سَاجِدِينَ [حجر/29] پس وقتى آن را درست كردم و از روح خود در آن دميدم، پيش او به سجده درافتيد» حال بحث در این است که منظور از «من روحی» چیست؟ آیا منشور این است که خداوند میفرماید از کالبد خودم در نهاد انسان قرار دادم یا منظور این است که از روحی که آن هم مخلوق و آفریده خودم است در نهاد انسان قرار دادم؟ به هر حال اگر منظور از آیه را همان قسم اول هم بدانیم چنین میشود که انسان به گونهای از روح مجرد بهره برده و شرافت و تشرفیت انسان نسبت به سایر مخلوقات خداوند از این جهت است.
اما ابوهریره روایاتی را از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) بیان میدارد که با تحقیق و تفحص در مییابیم که این روایات از جمله اسرائیلیّات میباشند و متاسفانه بخاری نیز آنها را در کتاب خود آورده است. برای روشن شدن موضوع به نمونهای از آن اشاره میکنیم: «هرگاه یکی از شما با برادرش نزاع میکند از سیلی و لطمه زدن به صورت طرف مقابل، خودداری کند؛ زیرا خداوند انسان را به صورت خود آفریده است» [1]
پیشتر بیان کردیم که این دسته از روایات در زمره اسرائیلیات هستند و این از آن جهت است که در کتاب مقدس یهود آمده است: «و خداوند فرمود: باید انسان را به صورت خودمان خلق کنیم، شبیه خودمان ... پس خداوند انسان را به صورت خود خلق نمود» [2]
با توجه به رواین ابوهریره میبینیم که بجای این که انسان را موجودی خدایی در نظر بیاورند، خداوند را به انسان تشبیه کردهکند و صورت انسان را مانند صورت خداوند دانستهاند و این در واقع همان قائل شدن به جسمانیت در وجود خداوند است که مردود میباشد.
پینوشت:
[1]. بخاری، صحیح بخاری، دار ابن کثیر، بیروت1407، ج2، ص902
[2]. کتاب مقدس، عهد قدیم، سِفر التکوین، الاصلاح1، فقره26
دیدگاهها
امید
1398/04/13 - 12:44
لینک ثابت
عزیزم تمام متون مقدس درست
ناشناس
1398/04/13 - 12:45
لینک ثابت
این زندگی یک ازمایش است برای
افزودن نظر جدید