کشیش فاندر
![دومین موج هجوم مبلغان مسیحی به ایران هنری مارتین](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/nry_mrtyn.jpg?itok=n9OWEitu)
موج دوم هجوم میسونرهای مسیح به ایران از نیمه دوم قرن 19م. شروع شد. مهمترین مبلغان این دوره، کارل گوتیب فاندر آلمانی و هنری مارتین انگلیسی هستند. فاندر، کتاب میزان الحق را نوشت و هنری مارتین انجیل را به فارسی برگرداند. در مقابل، علمای شیعه واکنشهای زیادی نشان دادند و با نوشتن ردیههای فراوان، درصدد پاسخ به ادعاهای مبلیغن مسیحی برآمدند.