اهل حق و اسلام
از جمله فرقهایی که سرسپردگان آیین یاری برای دونادون و تناسخ بیان میکنند این است که معتقدان به تناسخ، باور به بهشت و دوزخ ندارند درحالیکه معتقدان به دونادون بهشت و دوزخ راحتمی میدانند. اما با بررسی برخی از منابع مطالعاتی اهل حق که توسط نواندیشان این فرقه، بهدست میآید که این گروه از اهل حق، معاد را بهصورت کلی منکر میشوند.
برخی از نو اهل حقها تحت عنوان "یارسانیها"، داعیه استقلال مسلک اهل حق از سایر ادیان مخصوصاً دین مبین اسلام را دارند. اما بررسی محتوای برخی از کتابهای منسوب به فرقه اهل حق مثل کتاب "تذکرةالاعلی"، سخن آنان را رد میکند.
اکثریت خاندانهای اهل حق علیرغم اینکه خود را مسلمان میدانند، اما نماز را بهجا نمیآورند و عمده دلیل اهل حق بر نماز نخواندن، این است که یارسان"نیاز" را بهجای نماز تلقی میکند و نماز نمیگذارد درحالیکه دفاتر و کلامهای منظوم اهل حق، نه تنها از نماز نهی نکردهاند بلکه در برخی از دفاتر به اقامه نماز، امر شده است.
اکثریت سرسپردگان و پیروان فرقه اهل حق علیرغم اینکه خود را مسلمان معرفی مینمایند، اما احکام و حلال و حرام خود را برگرفته از فرمانها و اشارات دفتر "پِردیور" میدانند و در یک دستور کلی، معیار تشخیص حلال و حرام در اهل حق به یاران، سرسپرده شده است.
خاندان "آتش بیگی" در فرقه اهل حق یکی از بزرگترین و بانفوذترین خاندانهای اهل حق است. این خاندان برخلاف اکثریت خاندانهای اهل حق اهل شریعت بوده و پایبند به نماز و روزه هستند. اما جریان یارسانیزم ضمن حمله شدید به این خاندان آنان را به دلیل مرتبط دانستن اهل حق به اسلام و تشیع مورد نکوهش قرار میدهد.
برخی از نویسندگان اهل حق که بر طبل استقلال اهل حق از سایر ادیان میکوبند وجود اسم بزرگان ادیان دیگر را در کلامهای خود بر اساس تناسخ میدانند در حالیکه بسیاری از بزرگان این فرقه دارای تحصیلات اسلامی بودهاند و خود را مسلمان معرفی کردهاند.
طرفداران استقلال اهل حق از ادیان الهی دیگر مخصوصاً اسلام، میگویند که اهل حق قبل از اسلام وجود داشته است و حالآنکه هیچ شاهدی بر این ادعا در کتبهای ملل و نحل از آن یافت نمیشود و لوازم آن آیین، اعم از کتاب و منابع آیینی وجود ندارد.