پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ محمد حسین گرگیج که بیش از یک سال قبل به دلیل توهین به مقدسات مسلمانان،[1] از امامت جمعه در آزادشهر منع شده بود، پس از اینکه به درخواست مردم، نماز جمعه اهل سنت گالیکش را در ۱۶ دی امامت کرد، دادگاه ویژه روحانیت گرگان در ۲۲ دی ماه، طی تماس تلفنی از وی خواست که یکشنبه ۲۵ دی ماه در این دادگاه حاضر شود؛ اما تعدادی از مردم بلوچ و ترکمن شهرستان‌های آزادشهر و گالیکش و برخی دیگر از شهرهای استان گلستان با تجمع مقابل منزل وی، مانع رفتنش به دادگاه شدند و از مسئولین خواستند حکم احضار گرگیج را لغو کنند.

تجمعات اعتراضی و تحصن مردم مقابل منزل گرگیج، چند روز متوالی ادامه داشت، تا اینکه برخی از مقامات امنیتی شامگاه ۲۹ دی، با حضور در منزل وی اعلام کردند که ایشان از این پس حق «امامت نماز جمعه»، «ایراد خطبه جمعه» و «هرگونه فعالیت رسانه‌ای» را ندارد؛ روز جمعه ۳۰ دی نیز مردم پس از اطلاع از ممنوعیت‌های جدید در حق او، در مقابل منزلش تجمع اعتراضی برگزار کردند.
وی از داخل منزل از طریق بلندگو برای مردمی که در مقابل منزلش تجمع کرده بودند، سخنانی ایراد کرد و گفت: «آقایان به من گفتند که مصلحت است در نماز جمعه شرکت نکنم.» سپس به درخواست‌های مردمی در خصوص حضور خودش در نماز جمعه اشاره کرده و گفت: «حضور من در نماز جمعه خواست مردم است نه خودم؛ ... از رئیس جمهوری و شوراها تا امام جمعه و جماعت را مردم انتخاب می‌کنند؛ ... حکومتی که حرف مردم را نشنود، لایق حکومتداری نیست.» نمازگزاران به جای نماز جمعه، نماز ظهر را مقابل منزل وی در خیابان اقامه کردند.

عبدالحمید امام جمعه مسجد مکی زاهدان با اعتراض به فشارها علیه گرگیج، در توئیتی نوشت: «وی از علمای برجسته گلستان است و در حالی از منبر و فعالیت رسانه‌ای منع شده‌ است که جامعه به‌ شدت نیازمند نظرات دلسوزانه او است؛ ... این اقدامِ غیر قابل درک و به دور از انصاف، موجب نگرانی عموم مردم شده است.»

به مولوی گرگیج باید متذکر شویم که در فقه حنفی، انتخاب امام جمعه با مردم نیست؛ وی که گفته است، از رئیس جمهوری و شوراها تا امام جمعه و جماعت را مردم انتخاب می‌کنند، باید توجه داشته باشد که در کتب فقهی حنفی آمده است که اقامه نماز جمعه تنها توسط سلطان (حاکم جامعه) یا مأموری از جانب سلطان جایز است و او باید از امر مقامات امنیتی و مسئولین دادگاه ویژه تبعیت کند.
قدوری حنفی گفته است: «نماز جمعه صحیح نیست، مگر در مصلای شهر یا شهر جامع و برگزاری آن در روستا جایز نیست؛ همچنین اقامه نماز جمعه جایز نیست، مگر توسط سلطان یا کسی‌که سلطان او را امر کرده است.»[2]
کاشانی حنفی می‌نویسد: «شرط ادای نماز جمعه نزد ما (حنفی‌ها) جایز نیست بدون حضور سلطان یا حضور نائب او.»[3]
مرغَینانی حنفی نیز می‌نویسد: «اقامه نماز جمعه جایز نیست، مگر برای سلطان یا کسی‌که سلطان به او امر کرده است؛ چون نماز جمعه با جمع کثیری اقامه می‌شود و در مقدم شدن نزاع می‌شود؛ پس ناچار باید یا او برگزار کند یا به امر او این کار به اتمام برسد.»[4]
همچنین ابن نجیم حنفی می‌نویسد: «حق مقدم شدن در نماز جمعه برای خلیفه است، مگر اینکه بر اقامه نماز در همه شهرها قادر نباشد؛ بنابراین نائبش آن را اقامه می‌کند. در قدیم در هر شهری این نیابت از آنِ حاکم شهر بود؛ سپس رئیس پلیس، سپس قاضی و بعد از او کسی‌که توسط قاضی ولایت پیدا می‌کند.»[5]

در کلامی که به عبدالحمید منتسب شده است، وی نوشته: «گرگیج از علمای برجسته گلستان است ... جامعه به‌ شدت نیازمند نظرات دلسوزانه او است؛ ... این اقدامِ غیر قابل درک و به دور از انصاف ... است.»
به عبدالحمید نیز باید کلام علمای حنفی را گوشزد کنیم که هم خود بداند که امام جمعه توسط چه کسی انتخاب می‌شود و نیز بداند گرگیج در کلامی که در خانه‌اش گفته (از رئیس جمهوری و شوراها تا امام جمعه و جماعت را مردم انتخاب می‌کنند) جهل خود به حکم حنفی‌ها را نشان داده یا این حکم را فراموش کرده و یا عمداً مردم را به گمراهی می‌کشاند؛ در همه حالات، مردم به چنین نظرات (دلسوزانه‌ای) نیاز ندارند، بلکه باید وی را از اجتماع جدا کرد که بیش از این مردم را به گمراهی نکشاند.
خود عبدالحمید هم به این فتوای حنفی‌ها جاهل است؛ به همین دلیل حکم قانونی و شرعی نظام جمهوری اسلامی را غیر قابل درک و به دور از انصاف می‌خواند؛ وی را نیز به مطالعه کتب فقهی احناف دعوت می‌کنیم که او نیز مردم را به گمراهی نکشاند.

پی‌نوشت:
[1]. «توهین مولوی گرگیج جهت ایجاد اختلاف بین شیعه و سنی»
[2]. مختصر القدوری، احمد قدوری، ص39.
[3]. بدائع الصنائع فی ترتيب الشرائع، كاشانی، ج1، ص261.
[4]. بداية المبتدی، مرغينانی، ص26 و الهداية في شرح بداية المبتدی، مرغينانی، ج1، ص82.
[5]. النهر الفائق شرح كنز الدقائق، ابن نجيم، ج1، ص356.