پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ امام علی بن الحسین (علیه‌السلام) مشهور به زین العابدین و سجاد، چهارمین حجت خدا بر شیعیانند که در علم و تقوا و زهد، سرآمد دوران و یگانه عصر بودند و باید گفت، هر چند امام سجاد (علیه‌السلام) در دوران حیات طیبه خود با علم بی نظیر و بیان دعاهای ناب و تربیت شاگردانی که سرآمد و سرشناس جامعه بودند، شناخته می‌شدند، اما حضور در کربلا و دفاع از دین خدا مهمتربن ویژگی شاخص در دوران زندگانی ایشان شمرده می‌شود.

پوشیده نماندن فضائل امام زین العابدین (علیه‌السلام) بر سایر مسملمانان سبب شده تا علاوه بر علمای شیعه، محدثین و مورخین اهل سنت نیز به بیان فضائل حضرت بپردازند و در منابع معتبر خود، آن فضائل را ثبت و ضبط کنند.

به اذعان علمای اهل سنت، خداترسی و خداشناسی حضرت، از مهمترین ویژگی های شخصیتی امام سجاد (علیه‌السلام) محسوب می‌شود. ذهبی یکی از علمای مشهور اهل سنت که در دشمنی با شیعیان، لحظه‌ای دریغ نکرده و کوتاهی از خود نشان نداده، در کتاب خود درباره حضرت می‌نویسد: «علی بن الحسین (علیه‌السلام) به خاطر شرافت، سیادت، علم، خداترسی، خداشناسی و کمال عقل، برای امامت عظمای امت اسلامی، اهلیت داشت.»(1)

از جمله علمای اهل سنت که به بیان فضائل امام سجاد (علیه‌السلام) پرداخته، ابونعیم اصفهانی است که می نویسد: «ابوحمزه ثمالى گفت: نزد امام سجاد (عليه‌السلام) بودم، گنجشكانى اطراف ايشان پرواز و سر و صدا می‌كردند. در این هنگام امام فرمود: اى ابوحمزه! می‌دانى اين گنجشک‌ها چه می‌گويند؟ گفتم: نه! فرمود: خدای جل و علا را تقديس می‌‌كنند و از او غذای روزانه خود را طلب می‌كنند.»(2)

زهری یکی از محدثین مشهور و ازجمله فقهای تابعی اهل سنت است که از او روایات زیادی نقل شده و شهرت او از آن جهت است که تعدادی از صحابه پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) را درک کرده وعلوم هفت‌ گانه فقهای اهل سنت را در ذهن و خاطر داشته است.(3) در کتب تراجم، پیرامون حالات زهری نوشته‌اند که او شیفته عظمت علمی و تقوایی امام سجاد (علیه‌السلام) بوده و درباره آن حضرت گفته است: «ما رایت احداً افقه من زین العابدین.(4) کسی را داناتر از زین العابدین ندیدم.»

وی در جای دیگر با ابراز علاقه خود نسبت به امام می‌گوید: «کان اکثر مجالستی مع علی بن الحسین و ما رایت احداً کان افقه منه.(5) بیشترین هم‌نشینی من با علی بن حسین (علیهماالسلام) بود، ولی هیچ کس را فقیه‌تر از او ندیدم.»
این سخنان تنها نمونه ای از کرامات و سخنان علمای اهل سنت در باب فضائل و مناقب امام سجاد (علیه‌السلام) است.

پی‌نوشت:
1. ذهبی، سير أعلام النبلاء، ج4، ص398، مؤسسة الرسالة، چاپ سوم، 1405 ق.
2. ابونعيم أصبهانی، حلية الأولياء وطبقات الأصفياء، ج3، ص140، دار الكتاب العربی - بيروت، چاپ چهارم، 1405هـ.
3. صفدی، الوافی بالوفیات، دار احیاء التراث العربی، ج5، ص24، بیروت، لبنان، بی تا.
4. ابن عماد حنبلی، شذرات الذهب، ج1، ص105، داراحیاء التراث العربی، بیروت، لبنان، بی تا.
5. ذهبی، سیراعلام النبلاء، ج4، ص387.