نظارت استصوابی، آری یا خیر؟

  • 1400/02/20 - 13:14
از آن‌جا که افراد زیادی با هر مقصودی وارد میدان انتخابات می‌شوند و بسیاری از عوام مردم به دلیل اطلاعات ناکافی و یا وقت کم از تشخیص روابط و ضوابط ناتوان‌اند و از طرفی عقل به مشورت برای امر مهمی مثل انتخاب حکم می‌کند، پس نظارت استصوابی کار معقول و درستی است.

پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ بر اساس اصل 99 قانون اساسی کشور، شورای نگهبان وظیفه دارد که بر انتخابات نظارت داشته باشد. در این بین برخی افراد سعی دارند که این نظارت را زیر سؤال برده و شورای نگهبان را بخاطر این رفتار قانونی محکوم کنند.

از آن‌جا که دولت خود همیشه یک طرف رقابت بوده باید یک نهاد مستقل از جریان‌ها و جناح‌های سیاسی بر فرآیند انتخابات نظارت کند و هرچه این نظارت گسترده‌تر باشد طبیعی است که بر کاهش تخلف‌ها و اعمال نظرهای غیرقانونی و در نتیجه پاسداری از حق حاکمیت مردم تاثیر خواهد داشت.

بعضا افرادی را می‌بینیم در انتخابات شرکت می‌کنند که سابقه‌ی درستی در مدیریت کشور نداشته و یا حتی مشکلات و انحرافاتی در پست‌های مدیریتی قبلی خود داشته‌اند و یا این‌که اساساً در برهه‌ای از زمان کارهایی علیه نظام انجام داده‌اند. مثلا تعدادی از افرادی که در همین انتخابات سیزدهم ریاست جمهوری اعلام آمادگی کردند از آشوب طلبان فتنه 88 بودند و حتی در دادگاه‌ها محکوم نیز شده‌اند. با این حساب نیز اعلام آمادگی کرده‌اند. یا در انتخابات گذشته افرادی دیگر که سابقه اختلاس و رشوه یا دزدی داشتند، اعلام کاندیداتوری کرده و خود را شایسته مقام ریاست جمهوری اسلامی ایران پنداشتند.

طبیعتا انسان برای این‌که بتواند کاری را بدون شک و شبهه‌ای انجام دهد، تحقیق می‌کند. مثلا وقتی که خواستگار برای دختری می‌آید، پدر دختر نمی‌گوید که "اصل این است که وی جوان شایسته‌ای است" یا "اصل این است که آدم مومن و خوبی است"، بلکه تحقیقات مفصلی انجام می‌دهد. یا مثلا این‌که فردی می‌خواهد اموال و ناموس خود را به شخصی بسپارد تا از آن‌ها محافظت کند، نمی‌گوید که "اصل این است که فرد، فرد صالحی است"، بلکه مدتی تحقیق می‌کند و پس از آرامش کافی اقدام می‌کند.

این طریق در اخلاق اسلامی نیز مورد تایید است. امیرمومنان در نامه خود به مالک اشتر می‌فرماید: «ثُمَّ انْظُرْ فِي أُمُورِ عُمَّالِکَ فَاسْتَعْمِلْهُمُ اخْتِبَاراً، وَلاَ تُوَلِّهِمْ مُحَابَاةً وَأَثَرَةً، فَإِنَّهُمَا جِمَاعٌ مِنْ شُعَبِ الْجَوْرِ وَالْخِيَانَةِ.[1] در كار كارگزارانت بنگر و پس از آزمايش به كارشان برگمار، نه به سبب دوستى با آن‌ها. و بى مشورت ديگران به كارشان مگمار، زيرا به رأى خود كار كردن و از ديگران مشورت نخواستن، گونه اى از ستم و خيانت است.» مشورت در هر مسئله‌ای انسان را به بلوغ فکر خواهند رساند و فرد می‌تواند بهترین انتخاب را انجام دهد.

در نظارت شورای نگهبان بر انتخابات نیز چنین است. از آن‌جا که تعداد افرادی که ثبت‌نام می‌کنند، معمولا بسیار زیاد است، به عبارتی، افرادی که صلاحیت اولیه مناصب مدیریتی را ندارند اقدام به ثبت نام می‌کنند. باید فیلتری باشد که این افراد را غربال کرده و افراد دارای صلاحیت را به مردم معرفی کنند.

ما عدم نظارت در انتخابات شورای شهر و روستا را به چشم می‌بینیم که چه فسادی پس از صاحب شدن مناصب توسط کاندیداها برپا می‌شود. در همین سال گذشته، تعدادی یا همه‌ی افراد شورای چند شهر در کشور به دلیل فساد بازداشت و روانه زندان شدند و این نشانه عدم نظارت است که چه بهتر بود در این انتخابات نیز در قانون تمهیداتی برای نظارت بیشتر چیده می‌شد که فساد در این مراکز نیز فروکش می‌کرد.

پی‌نوشت:

[1]. نهج‌البلاغه، نسخه صبحی صالح، ترجمه آیتی، نامه 53.

بازنشر

افزودن نظر جدید

CAPTCHA
لطفا به این سوال امنیتی پاسخ دهید.
Fill in the blank.