استان سیستان و بلوچستان از دو بخش سیستان، و بلوچستان تشکیل شده است. مردمان بلوچستان، اکثراً بلوچ و اهل سنت هستند و مردمان سیستان اکثراً فارس و شیعه هستند. در این مقاله به دیدگاه چند تن از علمای اهل سنت بلوچستان اشاره می‌شود تا جایگاه امام حسین (علیه‌السلام) نزد آنان بهتر روشن شود.
قبل از این‌که به دیدگاه علمای اهل سنت در رابطه با امام حسین (علیه‌السلام) بپردازیم، باید این نکته روشن شود که اهل سنت منطقه بلوچستان با دو گرایش بریلویه و دیوبندیه هستند. گرایش بریلویه قائل به توسل، شفاعت، زیارت، نذر و... هستند و این امور را مانند شیعه مستحب می‌دانند؛ ولی گرایش دیوبندیه این امور را بدعت می‌دانند. در مسئله عزاداری برای امام حسین (علیه‌السلام) نیز بین این دو گرایش تفاوت است. برخی از علمای بریلوی عزاداری برای امام حسین را نیز جایز می‌دانند و علمای دیوبندیه عزاداری را بدعت می‌دانند. اکنون به دیدگاه علمای بلوچستان ایران می‌پردازیم.
مولوی عبدالرحمن ترنجزر امام جمعه اهل سنت مسجد زین العابدین چابهار که گرایش بریلوی دارد، در رابطه با عزاداری برای امام حسین (علیه‌السلام) می‌گوید: «ما عزاداری برای نوه رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) را جزو وظایف خود می‌دانیم و این مشترکات مذهبی شیعه و سنی باعث می‌شود تا مودت و دوستی بین ما پایدار بماند.»[1]
همان‌طور که مشاهده می‌شود این عالم سنیِ بریلوی، عزاداری برای امام حسین را جایز می‌داند. اما علمای دیوبندی دیدگاه دیگری دارند.
امام جمعه اهل سنت چابهار، مولوی عبدالرحمن چابهاری در همایشی که در سال 1397 با عنوان «قیام عاشورا از دیدگاه اهل سنت» در چابهار برگزار شده بود، گفت: «امام حسین (علیه‌السلام) اسطوره دنیا است و اگر سینه‌زنی در فقه اهل سنت جایز بود، ما برای آن حضرت سینه نمی‌زدیم، بلکه سینه‌هایمان را پاره پاره می‌کردیم. وی با اشاره به دوستی پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) نسبت به امام حسین (علیه‌السلام) افزود: حضرت رسول (صلی‌الله‌علیه‌وآله) به‌قدری برای امام حسین (علیه‌السلام) ارزش قائل بودند که فرمودند حسین از من است و من از حسین هستم.»[2]
مولوی عبدالحمید، امام جمعه زاهدان نیز در رابطه با جایگاه امام حسین و مصائب کربلا می‌گوید: «در کربلا چنان واقعه‌ای رخ داد که تا قیامت کسی آن را فراموش نمی‌کند. در این واقعه امام حسین (علیه‌السلام) و یارانش، مظلومانه در صحرای کربلا شهید شدند و خداوند امام حسین را سربلند کرد که شهادت را نصیب ایشان گردانید. شهادت مایه عزت و افتخار انسان است و شهید مقام بسیار بالایی دارد. امام حسین با همه همراهانش به درجه رفیع شهادت نائل آمدند و بعد از این زندگی و حیات، زندگی شهیدان را کسب کردند، اما یزید و یزیدیان ماندند و رسوا شدند. حیثیت خود و دیگران را بردند. یزید مدت زیادی نماند و حکومتش زیاد دوام نیاورد و مبتلا به مریضی شد و مرد و تمام کسانی‌که به حضرت حسین (علیه‌السلام) ظلم کرده بودند خداوند آن‌ها را با ذلت و خواری از دنیا برد و رسوا شدند. آن‌ها انسانی را شهید کرده بودند که در دل همه جای داشت. همه مردم به امام حسین افتخار می‌کردند زیرا چهره او چهره‌ای بود که رسول الله آن را بوسیده بود و او فرزند حضرت رسول و حضرت علی و حضرت زهرا بود. کدام مسلمان می‌تواند با حسین و همراهان پاک طینت او محبت نداشته باشد! یزیدیان برای حکومت و قدرت جنایت کردند و خون ریختند. نفرین بر چنین قدرت و زندگی و دنیایی که انسان بخواهد از روی چنین خون‏های پاکی رد شود.»[3]
آن‌چه از این سخنان نتیجه گرفته می‌شود این‌که اولاً اهل سنت محب امام حسین (علیه‌السلام) و اهل بیت هستند و ثانیا همه اهل سنت این‌گونه نیست که عزاداری را جایز ندانند، بلکه برخی از نحله‌های اهل سنت، عزاداری را جایز می‌دانند. خصوصاً این‌که اهل سنت با گرایش بریلویه در کشور پاکستان بسیار زیاد هستند و حدود 70 درصد جمعیت مسلمان این کشور مربوط به بریلویه است.
بنابراین برادران اهل سنت تصور نکنند که هیچ‌یک از اهل سنت عزاداری نمی‌کنند، بلکه برخی از جریان‌های سنی نیز عزاداری می‌کنند، همان‌گونه که پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) برای امام حسین (علیه‌السلام) عزاداری کردند.[4]

نویسنده: مجتبی محیطی

پی‌نوشت:

[1]. خبرگزاری صدا و سیما، «همایش بین‌المللی قیام عاشورا از دیدگاه اهل‌سنت در چابهار»، تاریخ انتشار: 1 آبان 1397.
[2]. خبرگزاری صدا و سیما، «همایش بین‌المللی قیام عاشورا از دیدگاه اهل‌سنت در چابهار»، تاریخ انتشار: 1 آبان 1397.
[3]. دین آنلاین، «علت عزاداری نکردن اهل سنت به عقیده مولوی عبدالحمید»، خطبه‌های روز جمعه (17 آبان 1392) مولوی عبدالحمید در مصلای زاهدان،
[4]. عزاداری پیامبر(ص) برای امام حسین در منابع اهل سنت