پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب– در فرهنگ یارسانیان خداوند در انسان‌های برتر تجلیاتی دارد، و این تجلیات بر اساس "تجلی ذات" و "صفات خداوند" در اعصار و زمان‌ها از جهت شدت و ضعف تقسیماتی خواهد داشت. تجلی ذاتی و صفاتی از نظر زمانی به دو دسته می‌شود: "تجلی خفی" و "تجلی جلی"؛ تجلی جلی یا آشکار عبارت است از تجلیات ذاتی و صفاتی خداوند که از عصر حضرت علی (علیه‌السلام) در جامه انسان‌ها آشکار و جلوه‌گر شده است. تجلی خفی عبارت است از تجلی صفات الهی که از عصر حضرت آدم (علیه‌السلام) تا بعثت و ظهور پیامبر اسلام (صلی‌الله علیه و آله) ظهور و بروز داشته است. [تبیین ظهور دوره حقیقت از نگاه یارسان (اهل حق)، صص 216-215]  این سخن اهل حق در حالی است که اولاً: هیچ سخن و اثری از تجلی صفات خفی الهی از آدم تا خاتم نیست و پیروانی هم نداشته است. ثانیاً: این سخن اهل حق منجر به برتری بزرگان اهل حق که هیچ‌کدام معصوم نبوده‌اند، بر انبیاء و اولیاء الهی که معصوم بوده‌اند می‌شود زیرا بنا بر مبنای اهل حق این بزرگان دارای شایستگی بیشتری بوده‌اند که محل تجلی جلی ذات و صفات الهی بوده‌اند و انبیاء الهی فقط شایستگی تجلی صفات را داشته‌اند نه ذات الهی را. بنابراین مطالب مذکور حاکی از فاصله فراوان اندیشه‌ها و باورهای اهل حق با واقعیت‌های موجود در جامعه است.

پی‌نوشت:  
رستمی، منصور، تبیین ظهور دوره حقیقت از نگاه یارسان (اهل حق)، چاپ اول، قم، رسالت یعقوبی، 1396، ص 216-215