پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ همواره سران صوفیه بر این امر تأکید داشته‌اند که منشأ صوفیه نه بدعت‌ها و انحرافات و نه ادیان و فرق دیگر است. بلکه سرچشمه تصوف را از اسلام و قرآن و زندگی معصومین (علیهم‌السلام) می‌دانند. حال‌آنکه بسیاری از محققین ازجمله برخی از محققین صوفی، در کتب خود به برخی از نشانه‌های غیر اسلامی بودن تصوف اشاره کرده‌اند. چنانچه میرزا زین‌العابدین شیروانی می‌نویسد: «مراسم ریاضت و گرسنگی... و انواع ذکرهای سه ضرب و چهار ضرب که در میان آداب عملی صوفیان وجود دارد از اعمالی است که زرتشتیان صاحب مجاهده به آن می‌پرداختند.» (شیروانی، حدائق السیاحه، ص 146 و 147) یا مصطفی آزمایش صوفی گنابادی به این امر اعتراف دارد که رشد برخی مکاتیب تناسخ‌گر در مقطعی در لباس تصوف صورت گرفته است. (مصطفی آزمایش، فصلنامه عرفان ایران، شماره9، ص7) لذا با چنین اعترافاتی، اسلامی خواندن تمام تصوف، توسط صوفیان امری نابخردانه است.
پی‌نوشت:
شیروانی (مست ‌ علیشاه)، میرزا زین‌العابدین، حدائق ‌ السیاحه، به کوشش منوچهر ستوده، نشر دانشگاه تهران، 1348.
آزمایش، مصطفی، فصلنامه عرفان ایران، شماره 9.