پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ دکتر پرویز رجبی (۱۳۱۸-۱۳۹۰) اندیشمند و تاریخ‌پژوه ایرانی و دانش‌آموختۀ دانشگاه گوتینگِن آلمان، در مصاحبه با روزنامه اعتماد، انتقاداتی را نسبت به تاریخ و دین زرتشتی مطرح کرد که واکنش تند و غیر اخلاقیِ برخی مخالفین را در پی داشت. این مصاحبه در ۱۳۸۸/۸/۱۲ منتشر شد، اما در اثر فشارهای جریان دین زرتشتی - باستان‌گرا، از سایت این روزنامه حذف شد، اما پیش از حذف، در تارنماهای گوناگون بازنشر شده بود، که در ادامه بخش‌هایی از این مصاحبه را می‌خوانیم:

بزرگترین خائنان به تاریخ هر ملتی شیفتگان [افراطی] آن تاریخ هستند. بزرگترین خائن تاریخ ایران، دانشجویی است که شیفته [افراطی] تاریخ ایران است. از فرط شیفتگی حقایق را کتمان می‌کند یا ندید می‌گیرد.

اردوان پنجم (آخرین شاه اشکانی) به دست اردشیر کشته شد و به دستور او پوستش را کندند و در معبد آناهیتا آویختند. پدر اردشیر متولی معبد آناهیتای پارس بود. با این عمل حکومت مذهبی شروع شد.

شرح از پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب: اردشیر (بابکان) یک روحانی زرتشتی و سرسلسله‌ی شاهنشاهی ساسانی بود.

تمام نوشته ها (قبل از ورود اسلام به ایران) در مدح شاهان بود. ما ایرانی‌ها، ملت روایی هستیم و کمتر علاقه به نوشتن وجود داشت... خود اَوِستا (کتاب دینی زرتشتیان)، روایی بوده است. پیش از اسلام، عده‌ای این اَوِستا را حفظ بودند و به مرور زمان گفته‌های دیگر هم داخل آن می‌شود. مثلاً میترا کسی است که زرتشت او را نفرین می‌کند و با او می‌جنگد، اما در زمان ساسانی، میترا یکی از قُدسیان و یکی از ایزدان ایران می‌شود. این از آن رو است که روایی هستیم و از این طریق به تدریج مسائلی وارد می‌شود.

ما در آن زمان (عصر ساسانیان) سه طبقه داشتیم: طبقه روحانیون، طبقه ارتشتاران و طبقه کشاورزان که به مرور زمان طبقه پیشه‌وران هم به آن اضافه شد. از هیچ طبقه‌ای نمی‌شد به طبقه دیگر وارد شد. شما اگر دانشمند و عالم بودید، نمی‌توانستید وارد طبقه ارتشتاران یا گردونه‌سواران شوید.

[در زمان حکومت زرتشتی ساسانی] مردم تحت فشار مالیات و عذاب‎های دیگر بودند و با اعمال کردیر (کَرتیر، روحانی زرتشتی) موافق نبودند. اگر به کتاب «وندیداد» که یکی از پنج کتاب اوستاست مراجعه کنیم در آن تمام دستورهای دینی دیده می‌شود و همین‌ها کمر مردم را شکسته بود.

هر روز یک شاه جدید می‌آمد... تمام مردم ناراضی شده بودند. تفکرات غالب روحانیون زرتشتی در جامعه حاکم بود و هر روز یک دستور جدید می‌آمد. در کنار این‌ها اسلام با زیباترین شکل و شعار برابری و برادری وارد شد و با تفکر زیبایی جلو آمد.

بعد از ورود اسلام به ایران، ما دانشمندان زیادی داریم با اسم شهرها. خیام نیشابوری، ابوریحان بیرونی، قزوینی و… چرا در زمان اشکانیان و ساسانیان چنین وضعیتی نداریم؟... [با سقوط حکومت زرتشتی ساسانی و ظهور اسلام] استعدادها شروع  به جوانه زدن کرد. ابوریحان بیرونی یک جوانه است. ابوعلی سینای همدانی یک جوانه است. درحالی که از این جوانه ها در دوره ساسانی و اشکانی سراغ نداریم. در آن دوران فرد جرأت عرض اندام نداشت.

اگر خیلی بی طرف بخواهیم حرف بزنیم، ما خبر نداریم در دوره ساسانیان و هخامنشیان از نظر رشد هویت‌های فردی و خلاقیت‌ها چه شرایطی رایج بوده است، ولی این پرسش مطرح می‌شود که چرا خبر نداریم؟ چرا این خبرها یک باره شروع می شود؟ در بیست سال اول دوره اسلامی آدم های مشهور که یا سردار هستند یا کشاورز، افراد دانا و نامدار در جامعه پیدا می‌شوند. این یک خصیصه دوره اسلامی به شمار می‌آید.

در مورد کتابخانه‌ها و کتابسوزی با توجه به نظام کاستی [=طبقاتی] و طبقه‌بندی در مورد تحصیل، نباید این اتفاق را باور کرد. تازه در کنار آن با توجه به خط پهلوی هیچ آثاری نداشتیم. می گویند: فلان کتابخانه ۱۱ روز می‌سوخته. با توجه به جنس کتاب و کاغذ و نهایتاً در آن زمان پوست، آتش سریع می‌سوزاند و نمی‌تواند ۱۱ روز بسوزد. امروز با این همه امکانات اگر کتابخانه‌ای آتش بگیرد ظرف چند ساعت می‌سوزد و نابود می‌شود. به هر حال ما ملتی روایی هستیم و استناد به شنیده‌ها می‌کنیم و هیچ وقت دنبال مدرک و سند نمی‌رویم.

زرتشتی به کسی می‌گوییم که پیرو خود زرتشت است؛ یعنی به همان دستورات اصیل زرتشت وفادار است. گاتها که کتاب مقدس زرتشتی هاست و منسوب به زرتشت است، اصالتش مورد تردید است. یشت‌ها بعد از زرتشت درست می‌شود. یکی از کتاب‌های زرتشتی‌ها وندیداد است. اگر زرتشت این کتاب را می‌دید شاید سکته می‌کرد. اساساً این دین در تطور زمان چیز دیگری شده است.