پایگاه جامع فرق ادیان و مذاهب - رهبران دراویش و اقطاب آن‌ها در حال حاضر- گرچه دارای مدارک مهندسی و دکتری از دانشگاه‌های داخل و خارج هستند، اما متاسفانه نه تنها تحصیلات حوزوی و دینی ندارند که حتی از ابتدائی‌ترین اصول دینی و عرفانی ناآگاهند؛ همچون مجذوب‌علیشاه قطب پیشین فرقه گنابادیه که تحصیلات رسمی حوزوی نداشت گرچه ادعا می‌کرد مطالعاتی در زمینه معارف اسلامی داشته! و در خانواده و از برادرش در این زمینه مطالبی را آموخته است. این شخص نیز همچون سایر اقطاب سلف خویش به پیروان خود امر می‌کند که در انجام مستحبات در پی کسب اجازه از وی باشند و تا به آنان گفته نشده اعمال مستحبی را انجام ندهند. وی می‌گوید: «در مواقعی خودتان حق ندارید مستحبّات را انجام دهید. آن مواقعی است که حتماً باید با اجازۀ پیر باشد.»

این در حالی است که انسان با انجام مستحبات نزد خداوند محبوب می‌شود و یکی از نقطه‌های آغاز در رسیدن به کمال التزام به نوافل و مستحبات است. نوافل و سنن صالحه چندان مهم است که بعضی از فقها ترک جمیع سنن را از آن جهت که دلیل بر بی‌اعتنایی به آداب شرع مقدس است، حرام دانسته‌اند. استمرار در انجام مستحبات سه اثر مشخص دارد؛ گناهان انسان را محو می‌سازد، نواقص و کمبودهایی را که بر اثر غفلت یا قصور در فرائض و واجبات رخ داده است جبران می‌کند و موجب تقرب به خداوند سبحان می‌شود.

در حدیث قدسی آمده است: « و ما تقرَّب الیَّ عبدٌ بشیْ ءٍ احبُّ الیَّ ممّا افْترضْتُ علیهِ و انَّهُ لیتقرَّبُ الیَّ بِالنّافلةِ حتی اُحبَّهُ فَاذا احْبیْتُهُ کُنْت سَمْعَهُ الّذی یسْمع بِهِ، و بصرهُ الَّذی یُبْصرُ بِهِ و لِسانَهُ الّذی ینْطقُ بِهِ وَیَدَهُ التَّی یَبْطِشُ بها، انْ دعانی اجبتُهُ، و انْ سَئلنی اعْطَیْتُهُ؛[1] هیچ بنده‌ای به عبادتی بهتر از فرایض و واجبات به من تقرّب نجسته است و او به وسیله نوافل به من تقرب می‌جوید تا جایی که من او را دوست بدارم؛ آنگاه که دوستش داشتم من گوش شنوای او و دیده بینای او و زبان گویا و دست توانای او خواهم بود، اگر مرا بخواند پاسخش می‌دهم و چنانچه چیزی از من بخواهد ارزانی‌اش می‌دارم.»

از امام باقر (علیه‌السّلام) نقل شده است که آن حضرت همواره می‌فرمود: هنگامی که بر کار خوبی خود را عادت می‌دهم دوست دارم که بر آن مداومت داشته باشم. چنانچه نتوانم آن را در شب انجام دهم قضای آن را در روز بجا می‌آورم و اگر در روز از من فوت شود در شب آن را قضا می‌کنم. به راستی محبوب‌ترین عمل نزد خدا عملی است که دوام داشته باشد.[2]

به هر ترتیب انجام واجبات و نوافل و مستحبات امری بین انسان و پروردگار است و جز در نحوه‌ی انجام آن که باید نظر متخصص امر که همان مجتهد در مسائل دینی است را دانست، در اصل انجامش نیاز به اجازه‌ی احدی در خصوص ارتباط و مناجات با خدا نیست.

پی‌نوشت:
[1]. بروجردی، سیدحسین، جامع احادیث الشیعه، المهر، 1380ش، ج۷، ص۹۹.
[2]. نوری، میرزاحسین، مستدرک، آل البیت احیاء التراث، بیروت 1408 ق، ج۱، ص۱۵.