بسیاری از جریان‌های انحرافی تا آنگاه که به انحرافات بزرگ دچار نشده و یا در عرصه‌های سیاسی وارد نشده‌اند همواره مورد فراموشی واقع می‌شوند و با این توجیه که پرداختن به آن‌ها سبب بزرگ‌تر شدن آن‌ها می‌شود یا این‌که یادی از آن‌ها نکنید تا خودبه‌خود از میان بروند زمینه را برای گسترش آن‌ها بیشتر فراهم می‌کنند.
این غفلت آن‌گاه دشوار آفرین‌تر می‌شود که این جریان‌ها به پایان راه خود رسیده‌اند و هواداران آن‌ها در کنار بدبینی به باورهای دینی اعتماد خود را نیز از بزرگان از دست می‌دهند که چرا آن‌ها در هدایت مردم اقدامی نکردند. در این‌باره می‌توان به موضع‌گیری مسامحه کارانه برخی از علما درباره‌ی «باب» اشاره کرد که با نسبت خبط دماغ (جنون)، وی را از مجازات تبرئه کردند. سوگمندانه برخی شنیده‌ها گویای آن است که یکی از شگردهای برخی جریان‌های انحرافی در این است که حساسیت چندانی را پدید نیاورند. که این خود زیرکی بیشتری نیاز دارد. ناگفته نماند که درباره‌ی نقش خواص، هنگام بروز بدعت‌ها، رسول گرامی اسلام با بیانی همراه توبیخ کسانی که سکوت می‌کنند را به شدت سرزنش کرده می‌فرماید: «آن‌گاه که بدعت‌ها (مطالب نوپیدای مخالف دین) در امت من آشکار شد، بر عالم است که دانش خود را آشکار سازد، که اگر چنین نکند لعنت خداوند براوست.»[1]

پی‌نوشت:

[1]. کافی، محمدبن یعقوب کلینی، دارالکتب الاسلامیة، تهران، ج1، ص 54، ح2.
برای اطلاع بیشتر به؛ درسنامه مهدویت4، سلیمیان، نشر بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود، ص 171 مراجعه کنید.