افتراقات سلفیه و اصحاب حدیث در مبانی اعتقادی
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ سلفیه اصرار دارند که اعتقاداتشان همان اعتقاد سلف امت است. آنها با جعل مبانیای مثل حجیت فهم سلف میخواهند به مسلمانان از مذاهب اسلامی بقبولانند که سلفیه پیرو افکار سلف است و دیگر مسلمانان نیز باید مانند آنان از سلف پیروی کنند. ابن تیمیه، ابن قیم و علمای معاصر وهابی و سلفیه جهادی مرتبا این ادعا را تکرار میکنند و از مسلمانان میخواهند که مانند آنان از سلف پیروی کنند. آنان با تعریف و تمجید از اصحاب حدیث و شخصیتهایی مثل احمد بن حنبل، ابن خزیمه، مالک بن انس، بربهاری و ... میخواهند خود را به سلف متصل بکنند. سلفیه خودشان را از نظر عقیدتی پیرو اصحاب حدیث میدانند. این در حالی است که مبانی اعتقادی سلفیه با اصحاب حدیث بسیار تفاوت دارد. اگر این تفاوتها ثابت شود مشخص خواهد شد که سلفیه عقبه فکری ندارند، بلکه مذهبی هستند که توسط ابن تیمیه شکل گرفته است. به عنوان نمونه سلفیه در مفاهیمی چون توحید و شرک، ایمان و کفر، سنت و بدعت، عبادت، حجیت فهم سلف، حجیت خبر آحاد در اعتقادات، تقدیم نقل بر عقل، با اصحاب حدیث اختلاف اساسی دارند.
مثلا در موضوع ایمان و کفر اصحاب حدیث معتقدند که ایمان با قول محقق میشود، ولی سلفیه ایمان را قول و عمل میدانند. احمد بن حنبل که از اصحاب حدیث است با تفاوت قائل شدن بین ایمان و اسلام میگوید: ایمان غیر از اسلام است و خداوند در قرآن کریم فرموده است: «فَأَخْرَجْنا مَنْ كانَ فِيها مِنَ الْمُؤْمِنِينَ. فَما وَجَدْنا فِيها غَيْرَ بَيْتٍ مِنَ الْمُسْلِمِينَ.[ذاریات/35 و36] پس هر كس از مؤمنان كه در آنجا بود بيرون كرديم و از مسلمانان به جز يك خانه در آنجا نيافتيم.»
همچنین صحابه نیز بین این دو فرق گذاشتهاند و گفتهاند: ایمان یعنی تصدیق، و اسلام یعنی استسلام که هیچ یک از این دو بیانگر معنای دیگری نیست.[1] احمد بن حنبل با تفاوت قائل شدن بین ایمان و کفر در صدد آن است بگوید هر کس شهادتین را بر زبان جاری کند، مسلمان است و اما اینکه مؤمن نیز باشد، باید عمل نیز داشته باشد.
اما سلفیه در موضوع ایمان و کفر چیز دیگری میگویند. سلفیه بین ایمان و اسلام تفاوتی قائل نیستند و هر دو را یکی میپندارند. بن عثیمین به عنوان یک سلفی وهابی در تعریف ایمان میگوید: «أن الإيمان قول باللسان، وعمل بالأركان، واعتقاد بالجنان.[2] ایمان زمانی محقق میشود که قول لسانی باشد، عمل به ارکان و واجبات هم باشد و اعتقاد به قیامت نیز وجود داشته باشد.» در غیر این صورت اگر شخصی ادعای ایمان کند، ولی عمل نداشته باشد، مسلمان نیست. با این اعتقاد، سلفیه بسیاری از مسلمانان را تکفیر میکنند. چون اشخاص زیادی هستند که اقرار لسانی دارند، اما نماز نمیخوانند و روزه نمیگیرند و ... .
نویسنده: م.ج
پینوشت:
[1]. احمد، حنبل، العقیده روایة بی بکر خلال، ص118.
[2]. بن عثیمین، محمد بن صالح، مجموع الفتاوی، ج1، ص57.
افزودن نظر جدید