و گاهی بین سلف، اختلاف وجود دارد که «جهاد» را به معنای قتال بدانند یا نه! چنانچه ذیل آیه: «یا أَیهَا النَّبِی جاهِدِ الْکفَّارَ وَالْمُنافِقینَ وَاغْلُظْ عَلَیهِمْ وَ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمَصیر[توبه: 73]ای پیامبر! با کافران و منافقان جهاد کن، و بر آنها سخت بگیر! جایگاهشان جهنم است؛ و چه بد سرنوشتی دارند»طبری اقوال متفاوتی از صحابه و تابعین نقل کرده است که برخی به معنای قتال و برخی دیگر به معنایی اعم از قتال، قائل‌اند.[1] این اختلاف بین متأخرین نیز وجود دارد و برخی مانند علامه طباطبایی معتقدند چه‌بسا جمله «وَاغْلُظْ عَلَیهِمْ» در ادامه جمله «جاهِدِ الْکفَّارَ وَالْمُنافِقِینَ» شاهد بر این باشد که مقصود از «جهاد» در این آیه غلظت و سخت‌گیری است نه قتال و کشتن.[2]

پی نوشت:

[1]. طبری، محمد بن جریر، جامع البیان، ج10، ص127.
[2].طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج9، ص340.