مهم‌ترین کسی که به ترویج افکار باطل ابن‌تیمیه پرداخت، ابن‌قیّم جوزیه است. وی شمس‌الدین محمد بن ابی بکر بن ایوب زرعی دمشقی حنبلی معروف بن ابن‌قیّم جوزیه، از شاخص‌ترین شاگردان ابن‌تیمیه است که از افکار شاذ، منحرف و باطل استادش، در زمان حیات و پس از مرگ وی، تلقید کورکورانه می‌کرد، به گونه‌ای که از وی به عنوان بهترین جانشین ابن‌تیمیه یاد شده است.[1] وی به تبعیت از افکار باطل استاد خویش سفر برای زیارت قبر ابراهیم خلیل (علیه السّلام) را حرام شمرده و مدتی را به خاطر همین فتوا در زندان سپری کرد.[2] ابن‌قیّم به سبب همین پیروی، همراه استاد خود بارها دستگیر شد و به حکم داداگاه، شلاق خورد و در شهر گردانیده و به زندان محکوم شد.[3] ابن حجر عسقلانی شافعی می‌گوید: او چنان حبّ ابن‌تیمیه را در سینه داشت که چشم‌بسته تمامی سخنان استادش را پذیرفته و به تأیید آن می‌پرداخت. ابن‌قیّم کتاب‌های استادش را بازنویسی نموده و به نشر افکار او همت می‌گماشت.[4]

نوشته‌ها و سخنان ابن‌قیّم جوزیه، گر چه از ظاهری زیبا و مستدل برخوردار است ولی باطن آن پوچ است و چیزی جز تکرار افکار انحرافی و جنجالی استاد خود نیست. او عمر خود را فنای سخنان بیهوده ابن‌تیمیه کرد و گفتار غیر واقعی و غیر منطقی استاد خویش را حیله‌گرانه امری دینی و واقعی ارائه نمود. از وی آثار زیادی به جای مانده است، که معروف‌ترین آن‌ها عبارتند از: «إعلام الموقّعین عن ربّ العالمین»، «زاد المعاد فی هدی خیر العباد» «زاد المسافرین الی منازل السعداء فی هدی خاتم الأنبیاء.»[5]

پی‌نوشت:

[1]. «لم یخلف الشیخ العلامة تقی الدین ابن‌تیمیه مثله.» الوافی بالوفیات، صفدی شافعی، ج 2، ص 271.
[2]. «و قد حبس مدة و أوذی لإنکاره شدّ الرحل إلی قبر الخلیل.» المعجم المختص بالمحدثین.» ذهبی سلفی، ص 269.
[3]. البدایة و النهایة، ابن کثیر دمشقی، ج 14، ص 246.
[4]. «علب علیه حبّ ابن‌تیمیه حتّی کان لا یخرج عن شیء من أقواله، بل ینتصر له فی جمیع ذلک و هو ذلک هذّب کتبه و نشر علمه و کان له حظ عند الأمراء المصریین و اعتقل من ابن‌تیمیه بالقلعة بعد أن أهین و طیف به علی جمل مضروبا بالدرة... .» الدرر الکامنة فی أعیان المائة الثامنة، ابن حجر عسقلانی، ج 3، ص 401.
[5]. الأعلام، زرکلی وهابی، ج 6، ص 56.