پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ بسیاری از مردم می‌پندارند جمله‌ی «کلّ یوم عاشوراء و کلّ أرض کربلا» حدیث قدسی یا روایت معتبری از اهل‌بیت (علیهم السّلام) است و حتی گاهی جمله‌ی «و کلّ شهر محرّم» را نیز بر آن افزوده و به امام صادق (علیه السّلام) نسبت می‌دهند؛ حال ببنیم آیا اساسا چنین جمله‌ای از اهل‌بیت (علیهم السّلام) روایت شده و یا اعتبار و صحت آن تا چه قدر است؟

در پاسخ می‌گوییم: این جمله گرچه به غلط در میان مردم و یا در زبان برخی خواص و اهل‌ علم شهرت یافته، ولی نه تنها برای آن سند و مدرکی وجود نداشته و از هیچ‌یک از امامان معصوم (علیه السّلام) صادر نگردیده، بلکه با حدیث صحیح‌السند امام صادق (علیه السّلام) از جد بزرگوارش امام حسن (علیه السّلام) که فرمود: «لا یوم کیومک یا أبا عبدالله»[1] در تضاد می‌باشد، چرا که بر اساس روایت امام مجتبی (علیه السّلام) هرگونه همانندی و مشابهت در سختی‌ها و مصیبت‌ها برای روز عاشورا نفی شده است. حتّی برخی گفته‌اند: جمله‌ی مورد بحث، از سوی بنی‌امیه و دشمنان اهل‌بیت (علیهم السّلام) برای تهدید اهل‌بیت (علیهم السّلام) و شیعیان ساخته شده و به منظور ایجاد رعب و وحشت در میان شیعیان ترویج داده شده و رفته رفته در زبان و ادبیات شیعیان رواج یافته است. بدین شکل که بنی‌امیه پس از پیروزی ظاهری در صحنه‌ی کربلا اعلام داشتند که ما هر روز را بر دشمنانمان (بنی‌هاشم و شیعیان) همچون روز عاشورا، هر سرزمینی را همچون کربلا و هر ماهی را همچون محرم خواهیم ساخت.

امّا با صرف نظر از آگاهی‌های بالا و این که روایتی با چنین عبارت و مضمونی از اهل‌بیت (علیهم السّلام) وارد نگردیده، اگر بخواهیم به این جمله از منظری دیگر و نه به عنوان روایت بنگریم، می‌توان آن را به یک معنا توجیه کرد و صحیح دانست؛ به این معنا که بگوییم: صف‌بندی دو جبهه‌ی یزیدیان و حسینیان، منحصر به روزی همچون روز عاشورا و سرزمینی همچون سرزمین کربلا نیست، بلکه صف‌بندی میان حق و باطل در هر زمان و مکان و در طول تاریخ، وجود داشته و خواهد داشت، امّا مهم آن است که ما در کدام جبهه و صف ایستاده و چگونه از امام زمانمان دفاع کنیم. جبهه‌بندی میان حق و باطل از هنگامه‌ی آفرینش انسان و مقابله‌ی شیطان با امر خداوند برای سجده بر حضرت آدم (علیه السّلام) با جمله‌ی «أبی واستکبر» و نیز پس از هبوط حضرت آدم و حوا (علیهما السّلام) بر زمین و جنگ میان هابیل و قابیل که به کشته شدن هابیل انجامید، آغاز شد و در زمان همه‌ی انبیا و فرستادگان الهی تا به امروز نیز ادامه داشته است؛ چرا که زمینیان یا در جبهه‌ی حق به رهبری پیامبران و اولیای الهی بوده‌اند یا در جبهه‌ی باطل به سرکردگی شیطان و طاغوتیان؛ چنان که قرآن کریم به صراحت از جنگ مستمر میان جبهه حق و طاغوت خبر داده است: «الَّذينَ آمَنوا يُقاتِلونَ في سَبيلِ اللَّهِ ۖ وَالَّذينَ كَفَروا يُقاتِلونَ في سَبيلِ الطّاغوتِ [نساء/76] کسانی که ایمان دارند، در راه خدا و آنها که کافرند، در راه طاغوت پیکار می‌کنند.» این جنگ و کشمکش به طور آشکار و مداوم ادامه خواهد داشت تا زمانی که وعده‌ی الهی در پیروزی حق بر باطل تحقق یابد. آن‌جا که حسین (علیه السّلام) در صحنه است، اگر در صحنه نباشی، هر جا که می‌خواهی باش، چه ایستاده در نماز، چه نشسته در شراب، هر دو یکی است. «إنّی سلم لمن سالمکم؛ و حرب لمن حاربکم.»

پی‌نوشت:

[1]. الأمالی، شیخ صدوق، مرکز الطباعة و النشر فی مؤسسة البعثة، قم، ص 177.