دیدگاه ابن تیمیه درباره خلافت حضرت علی (ع) و جنگهای ایشان
.
پدیده شوم و بدعت ناروای دشمنی با امیرالمومنین علی (علیه السلام) و سب و لعن آن بزرگوار به دست شجرهی خبیثه و ملعونهی بنی امیه پایه ریزی شد، و سپس پیروان بنی امیه و آنانی که راه و روش بنی امیه در پیش گرفتند، این پدیده زشت را به ارث بردند. این روش و مرام ادامه داشت، تا اینکه به دست پرچمدار و مدافع زشت کاریهای آنها یعنی ابن تیمیه رسید، کسی که در مقالات گذشته خود به سخنان صریح علمای تمامی مذاهب اسلامی در انحراف و ناصبی بودن او اشاره کردیم،[1] و در این مقاله نیز به بعضی از سخنان او، که نشانگر تبعیت او از امویان و کینهتوزی او نسبت به حضرت علی (علیه السلام) است، اشاره خواهیم کرد.
ابن تیمیه در کتاب منهاج السنه خود مینویسد: «بسیاری از سابقین صحابه از علی (علیه السلام) تبعیت و با او بیعت نکردند و شماری از صحابه و تابعین با او جنگیدند».[2] و نیز باز مینویسد: «جنگهای حضرت علی (علیه السلام) به خاطر این بود که در مال و جان مردم تصرف کند و آنها را به اطاعت خویش درآورد، پس چگونه میتوان این نبردها را نبرد دین به شمار آورد؟ بیگمان هر کس ارادهی فساد و بزرگی در روی زمین داشته باشد در آخرت از اهل سعادت نخواهد بود».[3] لذا در جواب ایشان باید بگویم که: «به گفته تاریخ المدینة در قتل عثمان هشتصد نفر از اصحاب رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شرکت داشتند.»[4]
همچنین در همین کتاب مینویسد: «اما درباره علت جنگ جمل و صفین گفته شده که از رأی شخصی وی ناشی شده بود و علی، دستوری از پیامبر در این باره نداشت و اکثر صحابه در این جنگها با وی موافق نبودند، و این جنگها جنگهای فتنهانگیز بود. که نه میتوان آن را از جنگهای واجب به شمار آورد و نه مستحب، او بسیاری از مسلمانان را که اهل نماز بودند و زکات میدادند و روزه میگرفتند را کشت.».[5]
باز در جواب ایشان میگوئیم که به گفته تاریخ هشتصد نفر از اصحاب که در بیعت رضوان و تقریباً همه اصحاب شجره در رکاب حضرت علی (علیه السلام) در جنگ صفین حضور داشتند، که 63 نفر از آنها شهید شدند، با این اوصاف چگونه ابن تیمیه ادعا میکند که صحابه پیامبر اکرم در جنگها همراه حضرت علی (علیه السلام) نبودند؟ و باز به ایشان باید گفت: این نظر شخصی شماست که بدون مطالعهی تاریخ قلمفرسایی کردهاید، آیا سخن شما درست است یا سخنان پیشوایان بزرگ اهلسنت؟ لذا از باب نمونه سخنان مناوی را بیان میکنیم، جرجانی در کتاب الامة چنین میگوید: «تمامی فقهای حجاز و عراق از هر دو گروه حدیث و رأی، از جمله مالک، ابو حنیفه، شافعی، احمد بن حنبل، اوزاعی و کثیری از متکلمان و مسلمانان و دانشمندان بزرگ اهل سنت، بر این باورند که حضرت علی (علیه السلام) در رفتارش با اهل صفین درست عمل کرده و متفقاً بر آن اجماع دارند و همچنین باز اتفاق نظر دارند که حضرت در نبرد خود با اهل جمل صحیح عمل کرده و تمامی کسانی که با حضرت علی جنگیدند، ظالم و متجاوز بودهاند».[6]
قرطبی یکی دیگر از علمای اهلسنت میگوید: «نزد تمامی علمای مسلمان مسلم است و با دلیل دین ثابت شده که حضرت علی (علیه السلام) امام و خلیفه بوده و هر کسی که علیه او وارد جنگ شده متجاوز و پیکار با چنین اشخاصی واجب بوده است، تا این که به حق برگشته به صلح پایبند گردند».[7]
در پایان مقاله به جهت خالی نبودن عریضه و یادآوری ابن تیمیه و کسانی که پیرو مذهب فکری سست و پوچ او هستند دو حدیث را که باطل کننده همه تردیدها و شبهات است را بیان میکنیم:
ـ هیثمی از حضرت امیر( علیه السلام) نقل میکند: «رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلم) دربارهی جنگ با ناکثین و قاسطین و مارقین به من خبر داد».[8] لازم به ذکر است که رجال در این حدیث از رجال صحیح بخاری و صحیح مسلم هستند، به جز ربیع بن سعید، که ابن حبان او را موثق دانسته است.
ـ از زید بن وهب نقل شده که گفت: «زمانی ما اطراف حذیفه جمع شده بودیم ناگهان از ما پرسید: «موقعی که اهلبیت پیامبرتان دو دسته شوند و بعضی به روی بعضی دیگر شمشیر بکشند، چگونه عمل خواهید کرد؟ بعضی از اصحاب به حذیفه گفتند: ای ابا عبدالله (کنیه حذیفه) اگر آن زمان را درک کردیم چه کار کنیم؟ جواب داد با گروهی که به سوی حضرت علی (علیه السلام) دعوت میکنند همراه شوید، چرا که این گروه بر کشتی نجات و هدایت سوارند.»[9]
پینوشت:
[1]. «سخنان علمای اهل سنت درباره ناصبی بودن ابن تیمیه».
[2]. منهاج السنه النبویه، ابن تیمیه، جامعه الامام محمد بن سعود الاسلامیه، (1406 هـ 1986 م)، تحقیق محمد رشاد سالم، ج 8، ص 234. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[3]. همان: ج 8، ص 329. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[4]. تاریخ مدینة دمشق، ابن عساکر، دارالمسیره، دمشق، سوریه، تحقیق عبدالقادر بدران، ج 4، ص 1175.
[5]. منهاج السنه النبویة، ابن تیمیه، جامعه الامام محمد بن سعود الاسلامیه، (1406ه1986م)، تحقیق محمد رشاد سالم، ج 4، ص 333.
[6]. فیض القدیر، مناوی، دارالکتب العلمیه، قاهره، مصر، تحقیق احمد عبدالسلام، ج 6، ص 474.
[7]. تفسیر قرطبی، جامع الاحکام القرآن، قرطبی، داراحیاء التراث العربی، بیروت، لبنان، ص 6138.
[8]. مجمع الزواید، هیثمی، دارالکتب العلمیه، بیروت، لبنان، ج 7، ص 238.
[9]. همان، باب جنگ جمل و صفین، ج 7، ص 236.
افزودن نظر جدید