پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_  قوه غضبيه يكى از نعم بزرگ الهى است كه به واسطه آن دنيا و آخرت انسان آباد می‌شـود، و بـا آن بـقـاى شـخـص ‍ و نـوع و نـظـام عـايـله حفظ می‌گـردد، و مـدخـليـّت عـظـيـم در تشكيل مدينه فاضله و نظام جامعه دارد. اگر اين قوه شريفه در حيوان نبود، از ناملايمات طـبـيـعـت دفـاع نـمـى كرد و دستخوش زوال و اضمحلال مى‌گرديد. و اگر در انسان نبود، علاوه بر اين، از بسيارى از كمالات و ترقيات باز مى‌ماند. بلكه حدّ تفريط و نقص از حـال اعـتـدال نـيـز از مـذام اخـلاق و نـقايص ‍ ملكات انسانی شمرده می‌شود كه بر آن مفاسدى بسيار و معايبى بيشمار مترتب می‌گردد؛ از قبيل ترس و ضعف و سستى و تنبلى و طمع و كم صبرى و قـلت ثـبـات ـ در مواردى كه لازم است ـ و راحت طلبى و خمودى و رضایت به رذايل و فضايح كه براى خود يا عايله اش پیش می‌آید و بى غيرتى و كم همتى. خداى تعالى در صفت مؤ منين درسوره فتح آیه ۲۹می‌فرمايد: «أشِداءُ على الكُفارِ رحماءُ بينهُم» [مونان بر کفار سخت گیرند وبر خودشان مهربان.]

اداره امـر بـه مـعـروف و نهى از منكر و اجراى حدود و تعزيرات و ساير سياسات دينيه و عقليه ممکن نشود جز در سايه قوه شريفه غضبيه، پس آنها كه گمان كردند كشتن قوه غضب و خاموش كردن آن از كمالات و معارج نفس است، خود خطائى بزرگ و خطيئه عظيمه اى كردند و از حـد كـمـال و مـقـام اعتدال غافل اند. بيچاره ها نمی‌دانند كه خداى تبارك و تعالى در جميع سـلسـله حـيـوانـات ايـن قـوه شـريـفه را عبث خلق نفرموده و در بنى آدم اين قوه را سرمايه زنـدگـانـى مـُلكى و ملكوتى و مفتاح خيرات و بركات قرار داده. جهاد با اعداء دين و حفظ نظام عايله بشر و مواظبت از جان و مال و ناموس و ساير نواميس الهيه، و جهاد با نفس كه اعدا عـدو (دشمن ترین دشمنان)انـسـان اسـت، صـورت نـمی‌گـيـرد مگر با اين قوه شريفه.

حفظ تجاوزات و تعديات و حدود و ثغور و دفع موذيات و مضرات از جامعه و شخص در زير پرچم اين قوه انجام گيرد. از اين جهت است كه حكما براى دفع خاموشى و خمودى آن علاج‌ها قرار دادند. و بـراى بـيـدار كـردن و تـحـريـك نـمـودن آن مـعـالجـات عـلمـى و عـمـلى وجوددارد.از قـبـيل اقدام در امور مهمه، و رفتن در ميدانهاى جنگ، و در موقع خود جهاد با اعداى خدا. حتى افرادی در محل‌هاى خوفناك مى‌رفتند و توقف مى‌كردند و نفس خـود را در مخاطرات عظيمه مى‌انداختند و سوار كشتى مى‌شدند در موقع تلاطم دريا، تا آنكه نفسش از خوف نجات پيدا كند و از كسالت و سستى رهايى يابد.  در هر صورت، در باطن ذات انسان و حيوان قوه غضبيه موجود است، الا آنكه در بعضى مـثـل آتـش زيـر خـاكـسـتـر، خاموش و افـسـرده اسـت.

بـايـد انـسـان اگر در خـود حـال خـامـوشـى و سـسـتـى و بـی‌غـيـرتـى احـسـاس كـرد، بـا مـعـالجـه بـه ضـد از آن حـال بـيـرون آيـد و نفس را در حال اعتدال درآورد، كه آن شجاعت است كه از ملكات فاضله و صفات حسنه است.

منابع:

۱-شرح چهل حدیث امام خمینی(ره)