پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب- رسیدن به خدا و قدم گذاشتن در مسیر رشد و تعالی، آرزوی هر انسانی محسوب می٬شود. البته علاقه‌ی به تعالی و سیر سلوک الی‌الله، قبل از هر چیزی یک نیاز فطری در درون انسان است، و هر فردی در پاسخ به این نیاز قدم در مسیر سیر و سلوک می‌گذارد.
متاسفانه عده‌ای نیز با استفاده سوء از این نیاز پاک، با ایجاد دکان‌هایی به اسم عرفان و معنویت، افراد ناآگاه را به سمت خود جذب می‌کنند.
به همین منظور برخی از عوامل مهم در تقرب الی‌الله، که در عرفان اسلامی مورد تاکید زیادی قرار گرفته است را اشاره می‌کنیم.

داشتن باور قلبی، نسبت به حضور خداوند در تمام حالات
انسان برای رسیدن به باور قلبی، باید شناخت و ظرفیت خود را نسبت به درک بالاترین مراتب ایمان افزایش دهد. امام علی(علیه السلام) می‌فرماید:«أقربُ النّاس مِنَ اللهِ سبحانَهُ أحْسَنُهم ایماناً؛[1] نزدیک‌ترین مردم به خدای سبحان، نیک ایمان‌ترین آن‌هاست.»

عبادت و بندگی خدا
عبادت خدا و عمل به وظایف بندگی، نقش بسزایی در نزدیکی به خدا دارد؛ از مصادیق یک عبادت کامل، اقامه نماز است، که در روایات به تأثیر آن در «تقرّب‌الی‌الله» تاکید فراوانی شده است. امام کاظم (علیه السلام) در این‌باره می فرماید:«أَفْضَلُ مَا تَقَرَّبَ بِهِ الْعَبْدُ إِلَی اللَّهِ بَعْدَ الْمَعْرِفَةِ بِهِ الصَّلَاة؛ بهترین چیزی که بنده بعد از شناخت خدا به وسیله آن به درگاه الهی تقرّب پیدا می‌کند، نماز است.»[۲] همچنین در روایتی دیگر از پیامبر(صلی‌الله‌علیه وآله) آمده است:«مَن تَرَکَ صَلَاتَهُ حَتّى تَفُوته مِن غَیرِ عُذرٍ فَقَد حَبِطَ عَمَلُه؛ کسى که نمازش را بدون عذر ترک کند (نخواند) تا وقت آن بگذرد، تمامی عمل او نابود شده است»[۳] 
اما درعرفان‌های کاذب آن‌چیزی که در پایین‌ترین درجه اهمیت قرار دارد، اقامه نماز است. به عنوان نمونه سرکرده فرقه حلقه  درباره نماز می‌گوید:«اگر نمازتان از سر عشق و عاشقی و معرفت نیست بهتر است تا مدتی نخوانید و مقیم کوی دوست بمانید و به اصطلاح ترمز دستی نماز را بکشید!»[۴] به راستی آیا می‌توان برای رسیدن به عشق الهی، دستور مسلم خدا را زیر پا گذاشت؟

شناخت اهل بیت(علیهم‌السلام) و استعانت از آن‌ها برای رسیدن به قرب الهی
درک خداوند و قدم در مسیر بندگی گذاشتن، بدون شناخت اهل بیت(علیهم السلام) و استمداد از آن‌ها ممکن نیست. قرآن در این زمینه می‌فرماید: «یا أَیهَا الَّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ابْتَغُوا إِلَیهِ الْوَسیلَةَ وَ جاهِدُوا فی سَبیلِهِ لَعَلَّکمْ تُفْلِحُونَِِ؛[ مائده/35] ای کسانی که ایمان آورده‌اید از(مخالفت فرمان) خدا بپرهیزید؛ و وسیله‌ای برای تقرب به او بجویید و در راه او جهاد کنید، باشد که رستگار شوید.» در روایات بسیاری این خاندان به عنوان وسیله قرب الهی معرفی شده‌اند.

اما در آموزه‌‌های فرقه حلقه با رد آوردن وسیله برای رسیدن به خداوند، تصریح شده است: «هنگامی‌که انسان درخواستی‌داشته باشد مستقیماً از خدا درخواست می‌کند، ولی‌جواب درخواست او از طریق شبکه شعور کیهانی پاسخ داده خواهد شد.»[۵]
این حرف مصداق آشکار تنزل جایگاه امامان معصوم(علیهم‌السلام) در گشایش امور و وسیله بودن برای قرب الی‌الله است. حال سوال این‌جاست، شبکه شعور کیهانی که در فرقه حلقه به آن اشاره شده است، چیست و چرا در ادبیات و آموزه‌های عرفان اسلامی هیچ گونه اشاره‌ای به آن نشده است؟ و این‌که اگر انسان حاجت خود را مستقیماْ از ناحیه خداوند بخواهد، آیا نفی جایگاه وجیهاًعندالله بودن امامان معصوم نیست؟ چون قرآن کریم تصریح به آوردن وسیله برای تقرب الی‌الله کرده است.
 یکی از ترفندهای اصلی بزرگان معنویت‌های کاذب، در رسیدن به اهداف، تقدس زدایی از ارزش‌های اعتقادی و دینی است، که نمونه بارز آن در تنزل مقام امامان معصوم دیده می‌شود.

ترک گناه
از دیگر موانع اصلی در رسیدن به قرب الهی ترک محرمات و انجام واجبات الهی است. امام محمد باقر(علیه السلام) در بیان اثر ارتکاب گناه در دور کردن انسان از خداوند می‌فرماید: «الجَبّارونَ اَبعَدُ النّاس منَ اللهِ عزّوجلَّ یومَ القیامَهِ؛ دورترین مردم از خداوند عزّوجل در روز قیامت سرکشانِ متکبّر هستند.»[۶]
با توجه به مطالب بیان شده باید گفت: تنها با التزام عملی و اهتمام به انجام دستورات دینی و الهی است که می‌توان به قرب الهی دست پیدا کرد.و این امر محقق نخواهد شد، مگر با شناخت دقیق و انتخاب مسیردرست، که با اعتقاد و عمل به آموزه‌های قرآن و عترت پیامبر گرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله) که تنها راه نجات انسان‌ها از گمراهی و زلالت محسوب می‌شود.

پی‌نوشت:
[1].  تمیمی آمدی، عبدالواحدبن محمد، غررالحکم و دررالکلم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، 1366، ص 40.
[2]. بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، مجلسی، محمدباقر، انتشارات اسلامیه، تهران، 1363هـ.ش، ج 1، ص 144.
[3]. بحارالانوار، ج ۸۲، ص ۲۰۳ِ؛ میزان الحکمه، ج ۵، ص ۴۰۳.
[4]. ر.ج به فایل صوتی طاهری ترم دوم عرفان کیهانی.
[5]. عرفان کیهانی، محمدعلی طاهری، انتشارات اندیشه‌ی ماندگار، ص 86.
[6]. وسائل الشیعه، شیخ حر عاملی، محمد بن حسن، مؤسّسة آل البیتِ علیهم السلام لإحیاء التُّراثِ، قم، 1409هـ.ق، ج 15، ص 381.